TARLAN TARIHSHYNYŃ MEREITOIY AIaSYNDA KONFERENSIA ÓTTİ

 

15-qyrkúıek kúni,  Sh.Sh. Ýálıhanov atyndaǵy Tarıh jáne etnologıa ınstıtýtynda Qazaqstan Jazýshylar Odaǵynyń múshesi, tarıh ǵylymdarynyń kandıdaty, profesor Álimǵazy Dáýlethannyń 80 jyldyǵyna oraı, «Ejelgi jáne ortaǵasyrlardaǵy Qazaqstannyń jańa tarıhı máseleleri» atty halyqaralyq ǵylymı-tájirıbelik konferensıa ótti.  

  M.O. Áýezov atyndaǵy Ádebıet jáne óner ınstıtýtynyń dırektory, QR UǴA-nyń korespondent-múshesi, fılol. ǵ.d., profesor Matyjanov Kenjehan Slámjanuly men Sh.Sh. Ýálıhanov atyndaǵy Tarıh jáne etnologıa ınstıtýtynyń jetekshi ǵylymı qyzmetkeri, aǵa sarapshy,  t.ǵ.k. Shashaev Áýezhan Qadyrjanuly sóz tizginin ustaǵan ǵylymı basqosýdyń máni bólek edi. Koferensıaǵa ǵalymdar men zıaly qaýym ókilderi qatysty. – Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń janyndaǵy Ulttyq ǵylym akademıasynyń vıse-prezıdenti Bılálov Darhan Nurlanuly,   Sh.Sh. Ýálıhanov atyndaǵy Tarıh jáne etnologıa ınstıtýtynyń bas ǵylymı qyzmetkeri, fılos. ǵ.d., profesor, QR UǴA-nyń akademıgi Kishibekov Dosmuhamet Kishibekuly, Sh.Sh. Ýálıhanov atyndaǵy Tarıh jáne etnologıa ınstıtýtynyń bas ǵylymı qyzmetkeri, t.ǵ.d., profesor, QR UǴA-nyń akademıgi Smaǵulov Orazaq, aqyn, Qazaqstan Jazýshylar odaǵynyń hatshysy Begmanov Qasymhan, – Sh.Sh. Ýálıhanov atyndaǵy Tarıh jáne etnologıa ınstıtýtynyń bas ǵylymı qyzmetkeri, t.ǵ.d., profesor., QR UǴA-nyń akademıgi Kómekov Bolat Eshmuhameduly,  Sh.Sh. Ýálıhanov atyndaǵy Tarıh jáne etnologıa ınstıtýtynyń bas ǵylymı qyzmetkeri, t.ǵ.k., profesor Aldajumanov Qaıdar Seısenbaıuly, jazýshy, Qazaqstan Respýblıkasynyń eńbek sińirgen qaıratkeri, Qazaqstan jazýshylar odaǵynyń múshesi Salǵarauly Qoıshyǵara, belgili ǵalym Abaıtanýshy, fılol. ǵ.d., profesor Myrzahmetuly Mekemtas, Abaı atyndaǵy QazUPÝ-dyń profesor-zertteýshisi, tarıh ǵylymdarynyń doktory, profesor, QR UǴA-nyń akademıgi Qoıgeldıev Mámbet Quljabaıuly,   tarıh ǵylymdarynyń doktory, profesor, QR UǴA-nyń akademıgi Ábjanov Hangeldi Mahmutuly, Sh.Sh. Ýálıhanov atyndaǵy Tarıh jáne etnologıa ınstıtýtynyń bas ǵylymı qyzmetkeri, t.ǵ.d., profesor Ájiǵalı Serik Eskendiruly,– Sh.Sh. Ýálıhanov atyndaǵy Tarıh jáne etnologıa ınstıtýtynyń bas ǵylymı qyzmetkeri, t.ǵ.d., profesor  Toqtabaı Ahmet Ýalhanuly, Tursynhan Zeken – L.N.Gýmılev atyndaǵy Eýrazıa ulttyq ýnıversıteti t.ǵ.d., profesor, L.N.Gýmılev atyndaǵy Eýrazıa ulttyq ýnıversıteti t.ǵ.d., profesor Sartqojauly Qarjaýbaı, Garvard ýnıversıtetiniń profesory, PhD (AQSH) Kenjeahmet Nurlan, aqyn, memlekettik syılyqtyń ıegeri Jaılybaı Ǵalym, aqyn, Ahmet Baıtursynuly mýzeı-úıiniń bólim meńgerýshisi Ahmet Ádilet qatarly zıaly qaýym ókilderi mereıtoı ıesin arnaıy quttyqtady.

Aıtýly shara aıasynda ǵalymnyń áriptesterimen birge qurastyrǵan «Shyǵys Túrkistandaǵy dúrbeleńmen ótken 40 jyl (1912-1952)», «Ulylardyń ulaǵaty», «Shyǵystyń sónbes juldyzy – Dýbek Shalǵynbaı»  qatarly kitaptarynyń jáne atalǵan «Konferensıa materıaldarynyń jınaǵynyń» tusaýy kesildi.

Tarıhshy ǵalym, mereıtoı ıesi óz atynan jas tarıhshy ǵalymdarǵa shákirtaqy tabystady.   

Sh.Sh. Ýálıhanov atyndaǵy Tarıh jáne etnologıa ınstıtýtynyń bas ǵylymı qyzmetkeri, t.ǵ.k., Jumadil Arman Qabdeshuly mereıtoı ıesiniń ómiri men ónegeli isterine arnalǵan“Taǵdyrǵa bas ımegen ǵalym” atty bas baıandamasyn oqyp berdi. Ádebıettanýshy, aqyn, aýdarmashy, L.N. Gýmılev atyndaǵy Eýazıa ulttyq ýnıversıteti, fılol. ǵ.k. Jylqybekuly Bekqoja «Shyndyq pen ótirik nemese Alash rýhynyń muzbalaq murageri Álimǵazy Dáýlethan», sazger, kúıshi, qazaq kúıleriniń tarıhyn zertteýshi, Qurmanǵazy Saǵyrbaev  atyndaǵy medaldyń ıegeri Sársenbaı Búrkit ««Sary ózen»  jáne  «Doldyhan» kúıleri týraly»; ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıtetiniń profesory m.a., fılol. ǵ.d. Jubaı Orynaı : «Maǵjantanýdaǵy sony beles»; Qazaq qyzdar pedagogıkalyq ýnıversıtetiniń  profesory, fılol. ǵ.d.   Zaıkenova Rýda  Zaıkenqyzy «Álemniń saıası oıynshylaryna qarsylyq nemese Álimǵazy Dáýlethan taǵylymy» ; ál-Farabı  atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıteti Qazaqstan tarıhy kafedrasynyń meńgerýshisi, t.ǵ.d., profesor, QR UǴA-nyń akademıgi Káribaev Bereket Baqytjanuly «XVIII  ǵasyr basyndaǵy  qazaq-jońǵar  qatynastarynyń  keıbir ózekti  máseleleri týraly»;  jazýshy-pýblısıst, Qazaqstan Pedagogıkalyq ǵylym akademıasynyń akademıgi, profesor Toqashbaev Marat Báıdildauly «Tarıhtyń  aqtuıǵyny»; Abaı atyndaǵy Ulttyq pedagogıkalyq ýnıversıteti profesory, t.ǵ.d. Halıdýllın Ǵızatýlla Haımoldauly «Halıdýllın Ǵızatýlla Haımoldauly»; Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıteti janyndaǵy Qazirgi zamanǵy Qytaıdy zertteý ortalyǵynyń dırektory, t.ǵ.d., profesor «Nábıjan Muqamethanuly Orta ǵasyrdaǵy túrki – qytaı mádenı yqpaldastyqtary»; Qazaqstan  Jazýshylar odaǵynyń jáne Jýrnalıser odaǵynyń múshesi Slamhat Seıitqamzauly «Ótip jatqan ómir aı attaı shaýyp...» taqyrybynda baıandama jasady.

Resmı oryndar, ǵalymnyń zamandastary, oqyrmandary jáne  jaqyn-jekjattary mereıtoı ıesine oqaly ton jaýyp, syı-sıapat kórsetti. Buralań da burzasyndy jyldardy bastan keship, Arǵy betten Qazaq eline kelgen Álimǵazy Dáýlethanulynyń óz basynyń tarıhy da Qazaq tarıhynyń bir bólegi dep baǵa berdi ǵalymdar.

Ǵalymnyń mereıtoıy aıasynda ótken ǵylymı jınalys tús aýa aıaqtalyp, aq tilekter legi sol kúnniń keshinde ótken toı dastarhanynda jalǵasty.