Arqadan ushqan alty qaz…
(elegıa )
Ahaý, sabaz!
Ushyrdyń uıasynan balapan qaz...
(halyq áninen)
Jel uıtqyp, qar aralas jańbyr jaýyp tur. Arqa túnin oıatyp qazdar qaıtyp barady. Altaıdan da dál osylaı jyl qustary qaıtyp jatyr-aý!
Iá, qaraqara bastap jyl qustary qaıtqaly qashan? tek, shalshyq kólin qımaı qarasha qaz ǵana beıǵam júr…ál, álgi bir ándik qasqaldaq pen shúregeı úırekke jyly úıekten góri borsyǵan kóli ystyq seziledi- aý! áli qamsyz. Qaırandap qalǵan ólmeli shabaqtardy terip jegenine máz…
Samalynan ańyz ańqyǵan uly dalany aqqýdyń suńqyly, qońyr qazdyń qańqyly, tyrnanyń tyraýy kernep tur. Áne, arqa aspanyn suńqylmen tilgilep qazdar uzap barady. Úsh burysh jasap retti tizilgen (tilimizdegi «qaz-qatar» degen sózdi osylar bergen-aý). Beıne jebeniń ushyna uqsaıdy. Quıturqy borandy qaq aıyryp tartyp barady…
Jyl qustary jeldi, jaýyndy kúni tún jastana saparǵa shyǵady. Áıtpegende, balapandary jumyrtqadan shaıqalǵan jyly uıasyn, qanattanǵan kólin, qalyqtaǵan jerin qımaı qalyp qoıady. Mine, mynaý qazdar tirlik úshin urpaqtaryn jańbyrly, jeldi kúni adastyryp alyp ushqany. Olardyń artynda kıiktiń kózindeı móldiregen tumalar, sorpanyń betindeı shymyrlaǵan kólder, kók oraıly belder qalyp barady…
Iá, biz de daýyl, qar aralas jańbyr údep turǵan sátte, dál osy qazdardaı, Altaıdan arqaǵa balapanymyzdy ertip bir túnde ushyp jetken edik. Bizdiń balapandar aldanýǵa da úlgirmeı qaldy…
Kótere ushýǵa arqaǵa sımaı Altaı qaldy. Ortasynan bólgen jylandaı shorshyp, eńirep Ertis qaldy. Eki kózdiń sharasyna qapelimde tolyp, tógilmeı qalǵan ashty jastaı móltildep Qanas pen úlińgir qaldy. Babam basqan ertik joldar men jondar qaldy. Ár saıyńda beıit belgim, besik úlgim qaldy qaıteıin…
Arqanyń syńsyǵan saǵal nýlary, aqqý-qazdaı jamyraı qonǵan taǵdyrymyzdy qýana qarsy aldy. Balapandarymyz lezde baýyr basyp ketti…
Dombyranyń qos ishegindeı Altaı men Arqa bir ishegińde muńaıyp, bir ishegińde qýanyp, shanaǵyńda shaıqalǵan qazaqtyń taǵdyry qınaıdy meni…
Arqadan ushqan qazdar kórinbeı ketýge aınaldy.
- Qazdar-aý, biz qandaı baqyttymyz, sen tońsań ushyp barar jyly kóliń bar, men toryqsam ushyp jeter jerim men elim bar,- dep aıǵaı saldym…
Daýsymdy arqa aspany qaıtalap jatty…
Qýanysh İLIASULY,
Saryarqa, 24.10.2019
6alash usyndy
