«Tuǵyrylhan-Oń han» korporatıvtik qory Qazaq tarıhyndaǵy aqtańdaqtardy jamaý maqsatynda «Qazaq tarıhyndaǵy rý-taıpalardyń tarıhy» serıasymen shejirelik-derektik 100 tomdyq kitap shyǵarýdy qolǵa aldy.
Bul týraly búgin Elordada osy joba aıasynda jaryq kórgen «Qultaıbolat shejiresiniń» tusaýkeseri rásiminde qor basshysy Asylhan Igibaev aıtty, dep habarlaıdy 6alash.kz.
«Bul kitaptarǵa qazaq tarıhyna baılanysty buryn-sońdy jaryq kórmegen tyń derekter engizildi. Sheteldegi qandastar arasynda saqtalǵan málimetter toptastyrldy. QR Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaev: «Uly dalamyz san alýan órkenıetter men mádenıetterdiń kýási. Elimiz alyp qurlyqtyń batysy men shyǵysyn, kúngeıi men teriskeıin jalǵaǵan toǵyz joldyń torabynda ornalasqan. Biz bir kezderi Uly Túrki qaǵanatynan mıras bolǵan túrki tegimizdi saqtaı bilgen halyqpyz. Búgingi túrki jurtynyń teńdessiz jetistikteri sol dáýirlerden qalyptasqan uly muralarmen tyǵyz baılanysty», - degen edi. Jalpy shejire, ult-rý, taıpa tarıhy – atany bilý, arǵy tarıhty bilý bolyp qalmastanulttyń ult bolyp qalyptasýy jollyndaǵy bastan keshken san qyıly oqıǵalary men aýyr daǵdyrynan da mol derek beredi. Shejirem-tutas halyq tarıhynyń irgetasy ǵana emes, ult pen ulys tanýdyń álippesi sanalady», - deıdi Asylhan Igibaev.
Onyń aıtýynsha, «Qultaıbolat shejiresi» osy úlken jobanyń II tomy. Sharaǵa, jazýshy Jádı Shákenuly, tarıh ǵylymdarynyń doktory, jazýshy-tarıhshy Tursynhan Zákenuly, sondaı-aq basqa da qalamgerler men baspasóz ókilderi qatysty.
«Erteden kele jatqan halyqtardyń bárinde de jeke otbasynyń, áýlettiń, halyqtyń, jeke tarıhı tulǵalardyń shejiresin jasaý, ony ótken tarıhtyń tańbasy retinde keıinge qaldyrý dástúri bolǵan. Aıtalyq, Bilge qaǵan, Kúltegin eskertkishi, Tonykók tasy, «Mońǵoldyń qupıa shejiresi», Rashıd ad –dınniń «Jamıǵ at Taýarıhy» t.b ǵulamalar shejiresi syndy talaı dúnıeler bar. Qazaq tarıhynyń quramdas bóligin quraıtyn rý-taıpalar tarıy tutas ulyttyń ótken-ketkeninen derek berip qana qoımaı, búgingi el bolýdyń túp tamyryn butarlap kórsetedi. Sondyq búgingi jaryq kórip otyrǵan «Qultaıbolat shejiresi» – bir áýlettiń shejiresi ǵana emes, qazaq halqynyń bastan keshken tarıhynyń bir parasy esepteledi. Kitaptyń ótken aptada Almatyda qalasynda tusaýy kesildi. Almatydaǵy 26 kitaphanaǵa ǵylymı ınıstıtýttarǵa taratyldy. Búgin mine Astanadaǵy ortalyqtandyrylǵan 18 kitaphanaǵa taratyldy. Bul qarlyǵashtyń qanatyndaı bolsada tarıhqa bolashaq urpaqtyń ıgiligine qosylyp jatqan úles dep bilemin», deıdi Jádı Shakenuly.
Aıta keteıik, shejireni jınap baspaǵa shyǵarýǵa atsalysqan Shyńǵysqan Jaıyruly jáne Ómirbek Kókenuly.
Rızabek NÚSİPBEKULY
6alash usynady
