Asan qaıǵy jelmaıa minip jeldirtip, Saryarqany aralap júrgende, ár jerge aıtqan syndary mynaý eken: Uzyn aqqan Ertisti kórgende: «Myna shirkinniń balasy toıdym dep qarap otyrmas, qarynym ashty dep jylap otyrmas. Sıyrdyń múıizi, dońyzdyń qulaǵy shyǵyp turǵan jer»,- eken depti.
Asan qaıǵy (Hasan) Sábıtuly
Túndikti ózenin kórgende: «On eki qazylyq Oı túndik, mańyrap jatqan qoı túndik. Qoıdyń qulaǵy tutam shyǵyp turǵan jer eken»,- dep tastap ketýge qımaı, artyna úsh qaraǵan eken. Sonan «Úsh qara» atanǵan eken taýdyń aty.
Qyzyltaý degen jerge kelgende: «Taý-tasy kesh bolǵanda qoı bolyp, yńyranyp jatady eken. Toqty qysyr qalmaıtyn jer eken»,- depti.
Baıanaýyl taýyn kórgende: «At erin almaıtyn jer eken. Baýyrynda tuzy bar eken, tuzy aýyr eken, bir tún túnep ketemin degen adam, bir juma toqtap qalady eken. Tuzy jibermeıdi eken»,- depti.
Ashshy boıyna kelgende, artyna qarap: «A, Baıanaýyl! Seniń qonys bolyp turǵanyń mynaý, ashynyń arqasy eken. Mal jazǵyturym bir juma ashylaıdy eken, kúzge taman bir juma ashylaıdy eken. Sonysy bir jylǵa tatıdy eken»,- depti.
Shiderti degen ózendi kórgende: «Myna shirkinniń topyraǵy asyl eken. Alty aı minip aryqtaǵan at, bir aıda maıǵa bitetin jer eken. Bos jylqy shilderlep qoıǵandaı toqtaıtyn, jylqynyń qonysy eken»,- depti.
Óleńti ózenin kórgende, toqtap eshnárse aıtpaı, óleńdete bergen eken. «Nege úndemeısiz?» — degende, az turyp: «Óleńtiniń sýy — maı, Shidertiniń shóbi — maı»,- dep júre beripti.
Silentiden ótip Jalańashtyń tuzyna barǵanda: «Attyń tóbelindeı Jalańash, seni aldyma óńgereıin be, artyma bóktereıin be, qaı jarama tartaıyn? Aınalań az, onan basqa miniń joq, tabylmaıtyn jer ekensiń»,- depti.
Esil ózenin kórgende: «Jary men sýy teń, jarlysy men baıy teń bolatyn jer eken»,- depti.
Nuranyń boıyn kórgende: «Alty kúnde at semirtip minetin jer eken»,- depti.
Torǵaı ózenin kórgende: «Aǵar sýy bal tatyǵan, aq shabaǵy maı tatyǵan jer eken»,- depti.
Terisaqqan degen ózendi kórgende: «Saryarqanyń tuzdyǵy eken»,- depti.
«Jeti qońyrdy kórgende: «Saryarqanyń maýsymy eken»,- depti.
Uzyn aqqan Syr boıyn kórgende: «Basy baıtaq, aıaǵy taıpaq qonys eken, Qara taýdy jaılasam, Syrdyń boıyn qystasam, qonys bolýǵa sonda ǵana durys eken»,- depti.
Sýly Keles, Ńurly Keles ózenderin kórgende: «Móńireýin, sıyr bolyp móńireýin. Sıyr tuqymy úzilmeıtin jer eken»,- depti.
Asanqaıǵy búkil alty alashtyń (qazaqtyń) jer-sýyn, qonysyn kórem, bularǵa jaǵdaı týǵyzamyn dep kóp zaman ómirin dalada ótkizipti. Júrgen jerinde jaqsy qonysqa da, jaman qonysqa da baǵa beripti.
Asanqaıǵy Jıdelibaısyn jerine qyzyǵyp: «Aı, Jıdelibaısyn, artyma bókterip keter edim, átteń atym kótere almaıdy-aý!»- depti.
Iassy qalasyn (qazirgi Túrkstan) olardyń qoja-moldalaryn kórgende: «Aı, qarys jeri bir aryq, jer sorlysy munda eken, áıeli semiz, óri aryq, jurt sorlysy munda eken»,- depti.
Shyńǵyrlaýdy kórgende: «Aı Shyńǵyrlaý, jylqy ózi ósken joq, Shyńǵyrlaý sen ósirdiń!» - dep úsh aınalyp, Shyńǵyrlaýdyń sýyna qolyn malyp otyryp: «Shyńǵyrlaý ókpeler, attyń erin al, qonaıyq, at sýaryp, aýnap-qýnap keteıik»,- degen eken.
«Aı Janarystan, jyrymdaı sýǵa bola shette qaldyńaý esil, erim-aı»,- dep bir tóbege kelip jylap turǵan eken. Asan qaıǵy Bekarys tuqymynan, Orta júz; qaıtys bolǵan jeri Ulytaýdyń basy bolsa kerek.
"Sheshendik shıyrlary" kitaby
6alash usyndy
