Óskemen myń jyldyq tarıhy bar shahar atanýy múmkin. Óıtkeni qalanyń kónede Keńgir-Tura dep atalǵany týraly derek tabyldy. Garvard ýnıversıtetiniń ǵylymı qyzmetkeri, otandasymyz Nurlan Kenjeahmet osyndaı jańalyq aıtty. Jalpy zertteýshiniń bul oıdy ustanyp kele jatqanyna 10 jyldan asypty. Endi ol Garvard ýnıversıtetiniń kitaphanasynan sózine senim beretin qundy málimetter tapqan. Keńgir- Tura týraly jazbalar dısertasıa betterinen shyqqan. Mánjúr patshasynan qalǵan 1760 jylǵy kartada da Keńgir-tura ataýy taıǵa tańba basqandaı tur. Óskemenniń ústinen Keńgir ózeni ótkendigi týraly da materıaldar bar deıdi ǵalym.
"Keńgir-Tura tarıhta bolǵan qala. Qazir umytylǵanymen, kezinde ataǵy jaıylǵan shahar. Buǵan kúmán keltirýge bolmaıdy. Qytaıdyń Ámirsanany qýyp kelgen áskerleriniń qolbasshysynyń «Keńgir Tura orystyń shaǵyn qalasy» dep sýretteýine qaraǵanda Keńgir-Tura orystar bekinis salǵannan keıin de Keńgir-Tura dep atalǵan sıaqty. Ol kezde Óskemen dep atalmaǵan bolýy múmkin. Al Semeıge kelsek, Semeı kóne túrki tilindegi súme sózinen shyqqan dep aıtylyp júr. Súme puthana degen maǵynany bildiredi. Orystar Senboloteni Sempalat dep ózgerte salýy múmkin. Bolot qala, sen súmeniń qysqartylǵan maǵynasy bolý múmkin. Ol jerde kezinde túrkiler ártúrli dinge sendi ǵoı. Sonda Senbolote hramdy qala, puthanalar shahary degenge keledi. Bashqurttyń belgili qoǵam qaıratkeri Zákı Ýálıdı 1941 jylǵy kartasynda Semeıdi Jeti tam dep ataǵan" deıdi Nurlan Kenjeahmet
