بۇل وسىدان ون ءتورت جىل بۇرىنعى اڭگىمە ەدى. وندا ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ فيلولوگيا فاكۋلتەتىنىڭ ءبىرىنشى كۋرسىندا وقيتىنمىن. ولەڭنەن باسقا ءومىر بار دەگەنگە سەنبەي، ورتەتىپ جۇرگەن شاعىمىز. ءبىر كۇنى فاكۋلتەتتە اقپارات تاقتاسىنا قازاقتىڭ ۇلى اقىنى تۇمانباي مولداعالييەۆپەن كەزدەسۋ وتەدى،- دەپ حابارلاندىرۋ ءىلىندى. جىرلارىن جورگەگىمىزدەن جاستاپ وقىپ، جاتتاپ وسكەن، اڭىزداي بولىپ ەلەستەيتىن اقىنمەن كەزدەسۋ كەشىنە ەرەكشە اسىقتىم. شىنىن ايتايىن، تۇمەكەڭدى اڭىزداي كورگەنىم سونشا، ءتىرى بولسا دا ومىردە بار ادامداي ەلەستەتپەيتىنمىن، باياعىدا باقيلىق بولعان شىعار دەپ ويلايتىنمىن.
فاكۋلتەتتىڭ بارلىق ستۋدەنتتەرى جينالعان ۇلكەن زالدا كەزدەسۋ باستالدى. جالپاق جۇرت جىرىنا سۋساعان ءتىرى تۇمانباي الدىمىزدا وتىر. كەزدەسۋدى فاكۋلتەت دەكانى، ادەبيەتتانۋشى عالىم قانسەيىت ابدەز ۇلى باسقارىپ جۇرگىزدى. ەلدى بىلمەيمىن، مەنىڭ ەسىل-دەرتىم اقىندا، تۇماعاڭدا. ونىڭ ءار سوزدەرىنە تاڭىرقاپ، جىرلارىنا ەلىتىپ وتىرمىن... جان-جاقتان قويىلعان سۇراقتارعا جاۋاپ بەرىپ، ستۋدەنتتىك شاقتارىنىڭ قىزىعىن اڭگىمە ەتىپ وتىرعان ادامنىڭ تۇمانباي ەكەنىنە سەنگىڭ كەلمەيدى. ەندى-ەندى قولىمىزعا قالام الىپ، جىر الەمىنە جورىق باستاعان مەنىڭ مىناۋ قازاق پوەزياسىنىڭ اڭىزىمەن كەزدەسۋ ءساتتىڭ باقىتى ءالى كۇنگە ەسىمدە. كەزدەسۋدىڭ ورتا تۇسىندا ءوز وزىمە ەرىك بەردىم، بايقاسام شىداپ وتىراتىن جاعدايىم جوق. قويىن داپتەرىمدى الا سالا، تىلكىمدەي بۇرىشىنا «مەن تۇمانباي اتاعا ولەڭ وقىپ، باتاسىن العىم كەلەدى» دەپ جازىپ، جەدەلحاتىمدى دەكانعا جونەلتتىم. ارادا از ۋاقىت وتكەسىن، قانسەيىت اعاي «ءبىزدىڭ فاكۋلتەتتىڭ ءبىرىنشى كۋرس ستۋدەنتى، جولىڭىزدى قۋعان جاس اقىن تالاپبەك تىنىسبەك ۇلى دەگەن بالاڭىز، سىزگە ولەڭ وقىپ، باتاڭىزدى العىسى كەلەدى» دەپ مەنى شاقىردى، زال دۋ قول شاپالاقتاپ باسىلدى، جالىنداپ تۇرعان شاعىمىز، جۇگىرىپ ساحىناعا شىقتىم. اتا جوسىنىمەن سالەمدەسىپ العاسىن، قالامىمنان تۋعان جىرلارىمدى جاتقا سوعاتىن داعدىلى ادەتىم بويىنشا بىردەن ولەڭدى زۋلاتتىم، باسقاشا ويلاۋعا جۇرەگىم داۋالاماعان بولار. سوندا وقىعان ولەڭىم:
كۇزىنەن ءومىر قورقامىن
قوڭىر كۇز باقتىڭ قۇشاعى،
سۇرەڭسىز سونداي قۇسالى.
كوركىنىڭ قالماي نىشانى،
گۇلدەردەن توزاڭ ۇشادى.
كۇن ساناپ سولدى ەككەن گۇل،
قاسىرەت ەدى نەتكەن بۇل.
كورىككە قۇمار كوبەلەك،
قۋرايعا قونباي شەتتەپ ءجۇر.
سوراتىن شىرىن قادالا،
كورىنبەيدى ەشبىر بال ارا.
جايقالعان گۇلدىڭ ورىنىن،
جاپىراق باسقان سارىالا.
تابيعات كۇزگى ارپالىس،
تىربانعان تىرلىك سارقا كۇش.
ءۇزىلىپ تۇسكەن جاپىراق،
ىزدەيدى باقتان قالتارىس.
سالمادى بۇلبۇل شالقىپ ءان،
ءيسى جوق گۇلدىڭ اڭقىعان.
توڭىرەك تولى مول تۇمان،
جەلمەنەن ۇشىپ قالقىعان.
سىيلاعان باققا ءنار، ءسانىن،
كەلەر دەپ كوكتەم جورتامىن.
تانىتسا تىرلىك تارپاڭ ءۇن،
كۇزىنەن ءومىر قورقامىن،- اتاقتى اقىننىڭ دەسى باسىپ تۇردى بىلەم، اراسىندا كىدىرىپ قالىپ تۇردىم. ولەڭ اياقتاپ، زال قوشامەتىنەن كەيىن تۇمانباي اتا اسىقپاي ورنىنان تۇرىپ، ماعان بۇرىلىپ، «كەلە عوي، اكەل ماڭدايدى» دەپ شەكەمنەن ءسۇيىپ، قۇشاعىنا باستى. سودان كوپشىلىككە قاراپ «ءسوز تانىيتىنىم راس بولسا مىقتى اقىن بولادى، كوپ ىزدەنۋ، وقۋ كەرەك، بەردىم باتادمى» دەدى مەيىرلەنە شاپاعاتىن توگىپ. مەن ىشىمنەن كۇبىرلەپ، بەتىمدى سىيپادىم. كەيىننەن تۋرا وسىنداي جاعداي استانادا 2011 جىلعى دۇنيەجۇزى قازاقتارىنىڭ قۇرىلتايىندا قايتالاندى. قوناق ءۇيدىڭ كىرە بەرىسىندە تۇماعاڭ باستاعان جاركەن بودەش ۇلى، مارفۋعا ايتقوجينا، سەرىك قاپشىقباي، يسرايل ساپاربايەۆ، قايرات قۇلمۇحامەد قاتارلى ءبىراز اقىندار جينالىپ سۋسىن ءىشىپ، اڭگىمە سوعىپ وتىرعان ورتالارىنا بارىپ اماندىق جاسادىم.
جاعالاي امانداسىپ، قاتارلارىنا تۇرا قالىپ ەدىم،- بۇل قاي بالا،- دەپ سۇرادى تۇماعاڭ مەنى يشارالاپ. وزگەنىڭ جاۋابىن كۇتپەدىم،- ستۋدەنتتەردىڭ قازۇۋ دا سىزبەن كەزدەسۋىندە ولەڭ وقىپ، باتاڭىزدى العان بالا،- دەدىم توتەسىنەن. – ءاي، بارەكەلدى، وندا ولەڭ وقى،- دەدى، باسقالارى قوشتاپ جاتىر. – كەل بەرى، جانىما وتىر،- دەدى تۇماعاڭ قاسىنداعى ورىندىقتى نۇسقاپ، لىپ ەتىپ جايعاسا قالدىم.
– كىتابىڭ شىقتىما بالا؟.
- جوق، اعا.
- كىتاپقا تولاما ولەڭدەرىڭ؟.
- جۇقالاۋ كىتاپشا بولىپ قالار.
- الماتىعا بارعاسىن حابارلاس، كىتابىڭدى ءوزىم ءالعىسوز
جازىپ شىعارىپ بەرەم،- دەدى تۇماعاڭ. توبەم كوككە جەتكەندەي قۋانىپ قالدىم. وندا دا جينالعان جۇرتتىڭ كوزىنشە ماڭدايىمنان ءسۇيىپ، باتاسىن بەردى. سول جىلى كۇزدە ۇلكەن ءۇيىمدى اتاجۇرتقا كوشىرىپ، قونىستىڭ قامىمەن زايساندا جۇرگەنىمدە تۇماعام يت ۇرمەسكە تارتىپ بەردى... ودان بەرى كىتابىڭدى شىعارىپ بەرەمىن دەپ تە ەشكىم ايتپادى...
تالاپبەك تىنىسبەك ۇلى
6alash ۇسىنادى
