قىدىرحان مۇقاتاي ۇلىنىڭ ولەڭدەرى

قىدىرقان مۇقاتاي ۇلى 1942 جىلى ءدوربىلجىن اۋدانىندا دۇنيەگە كەلگەن. 1956 جىلدان 1959 جىلعا دەيىن شينجياڭ ينيستيتۋتىنىڭ ءتىل–ادەبيەت فاكۋلتەتىندە وقىعان. 1959 جىلدان 1986 جىلعا دەيىن تارباعاتاي ايماقتىق 2 ورتا مەكتەپتىڭ وقىتۋشىسى، عىلىمي ءبولىم مەڭگەرۋشىسى، جۇمىسشىلار ۇيىمىنىڭ باستىعى سىندى مىندەتتەردى وتەگەن.

1986-1988 جىلدار ايماقتىق وقۋ اعارتۋ مەكەمەسىنىڭ وقىتۋدى زەرتتەۋ كەڭسەسىنىڭ باستىعى، «پاراسات» جۋرنالىنىڭ باس رەداكتورى بولعان. 1988 جىلدان 1998 جىلعا دەيىن تارباعاتاي ايماقتىق 2 ورتا مەكتەپتىڭ شۋجيى، مەكتەپ مەڭگەرۋشىسى قاتارلى مىندەتتەردى وتەگەن. 2003 جىلى زەينەتكە شىققان. ول بۇدان سىرت مەملەكەتتىك جازۋشىلار وداعىنىڭ مۇشەسى، شينجياڭ جازۋشىلار وداعىنىڭ مۇشەسى، شينجياڭ وقۋ – وقىتۋدى زەرتتەۋ قوعامىنىڭ ءتىل–ادەبيەت زەرتتەۋ قوعامىنىڭ مۇشەسى. ىلە وبىلىستىق ادەبيەت كوركەمونەر بىرلەستىگىنىڭ ورىنباسار باستىعى قاتارلى مىندەتتەردى وتەپ كەلەدى.

كوكپار

كوكپار، كوكپار قۇربىجان باراسىڭ با؟
ٴوتىپ جاتىر بايابان دالاسىندا.
باۋىرىنان جاراعان سىلەۋسىندەي،
تۇلپارلار دا كومىلدى قارا سۋعا.
اتان سەركە ۇشادى كوبەلەكتەي،
شوقى ٴمۇسىن جىگىتتەر اراسىندا.
نامىس، قايرات، قىزىل گۇل قىزىقتار دا،
ارالاسىپ كەلىپتى ٴبارى وسىندا.
سۋرەت بولىپ قالادى بۇل مۇسىندەر،
جۇرەكتەردە، كوزدەردىڭ قاراسىندا.

كەتسەداعى بەل سۇيەك دوعا بولىپ،
شالدار قىزىپ الىپتى دوداعا ەنىپ.
تاقىمداسقان جىگىتكە دەم بەرىپ تۇر،
قىز – كەلىنشەك بەينە ٴبىر قورالى ەلىك.
دەس بەرمەدى ٴبىر جىگىت، سۇلۋ قىزدار،
بۇرىمىڭدى موينىنا ورا كەلىپ.
قاۋقارى جوق جىگىتتەر كوكىرەگىنە،
كەتسىن بالەم قىزعانىش بورانى ەنىپ.

ارمان قۋۋ قاتە مە؟

ءبىر ارمانعا جەتكەندە،
ۇلگىرتپەستەن وپكەنگە.
تاعى ءبىرى جەتەكتەپ،
كىم ويلاعان كەتەت دەپ.

جەتكەنىنە قاراماي،
جەتپەگەنىن قۋالاي،
اشىلعان ءبىر ارانى–اي،
دۋانا – ءومىر، دۋانا–اي.

ايتاتۇعىن اركىمنىڭ،
ءبىر شىندىعىن كوتەردى وي،
«قولدا باردا التىننىڭ
قادىرى جوق ەكەن عوي».

ارمانعا جەت. ايالا!
تاعى قۋۋ قاتە مە؟
الدىڭعىسىن سايالا،
كەيىنگىسىن ماپەلە.

الەمدىك شىندىق
قۋراۋ ءۇشىن،
گۇلدەردىڭ گۇلدەگەنى،
قۇلاۋ ءۇشىن،
ەمەننىڭ بۇرلەگەنى.
ءسونۋ ءۇشىىن، كۇنداعى نۇر بەرەدى،
سوقىر، كەرەڭ نىساپسىز قارا ۇڭگىر،
جالماپ جۇتىپ ءبارىن دە ءتۇن جەڭەدى.
ۇلكەن شىندىق الەمنىڭ بويىنداعى،
زامان اقىر اركىمگە ءبىر كەلەدى.

قىزىل الما

الدىنا ەسىگىمنىڭ الما ەككەنمىن،
ايتپادىم، ەشكىمگە دە ال دەپ تەگىن.
كىم ءوزىن جازمىش بىلەر، سىرتىن سۇلۋ،
سونشالىق شىن شىرىندى ءدامدى ەتكەنىن.

اق، قىزىل، ءسۇپ–سۇيكىمدى قابىعىڭدى–اي،
العاشقى تاڭنىڭ تۇسكەن ساعىمىنداي.
تامسانىپ سىلەكەيىن شۇبىرتادى،
ءنارى جوق ساباعىنىڭ سارى قۋراي.

ەندەشە قىزىل المام، قىزىل المام،
از ەمەس ءبىر وزىڭە قىزىعار جان.
ءۇپ ەتكەن جەل دەمىمەن جەرگە ءتۇستىڭ،
جاقسى ەدى–اۋ، ءسال شىداساڭ، ءۇزىپ العان.

سەزىم

سەزىم، سەزىم – جان تولقىنى، كۇي كوزى،
قارتىڭدا دا بولادى ونىڭ گۇل كەزى.
اقىل ەمەس، ءتىلى باردىڭ ءبارى ايتار،
سەزىم ءتىلى پوەزيانىڭ مۇلدە ءوزى.

سەزىم – كۇلكى، تازا – كۇلكى، ءدىل كۇلكى،
قاسىرت – مۇڭ ونىڭ ۇلكەن ءبىر جۇرتى.
ار – نامىستار ونىڭ ۇلكەن ءبىر جۇرتى.
ونسىز ماڭگى اشىلمايدى جىر قۇلپى.

سۇلۋلىقتىڭ، كوركەمدىكتىڭ تەك – تەگى،
ومىرىڭە ەكىنشى ءبىر وت تەگى.
جۇرەك ونىڭ تۋىپ، وسكەن مەكەنى،
جولى بۇراڭ، قىلداي عانا وتكەلى.

قۇندىلىعىن كەڭىردەكپەن سەزىنبە،
ول كەلگەندە شىداي الماس ءتوزىم دە،
ەسىرمەڭدەر شەكەر مەن بال مۇنداي
بۇل دۇنيەنىڭ دامدىلىگى سەزىمدە.

6alash ۇسىندى