قىران جەتكەن

جەتىپتى بيىگىنە قىران بۇگىن،
كورسەتەر قىران سولاي قىراندىعىن.
تۋعان جەر ماپەلەگەن تۇلەك ءۇشىن
اقىن دا اعىل-تەگىل قۇيار جىرىن.
شالعانداي شۇعىلالى ۇيامدى كۇن،
مەندەگى قالار ەندى ۇياڭدىق ءۇن.
سەن قانشا بيىكتەسەڭ،
قىرانىم-اۋ،
مەن سونشا شيراتارمىن قيال ءجىبىن.
جورتقانداي دۇبىرلەتىپ قۇلان قىرىن،
دەم بەرىپ قاناتىڭا تۇرار جىرىم.
جەتكىزەر ءتۇبى مەنى تىلەگىمە
ومىرگە دەگەن وسى قۇمارلىعىم!
ومىرگە دەگەن وسى قۇمارلىعىم
ءالى دە سالتاناتتىڭ قۇرار مىڭىن.
قيىردى شالادى وتكىر جانارىمەن،
قاعىلەز،
مەنىڭ وجەت ۇلاندىعىم.
جۇلدىزداي ءسونىپ ءبىر كۇن قۇلار كوكتەن،
عارىشقا اقىن جانى قۇمار نەتكەن.
ارمانىم بولماس ەدى بۇل جالعاندا،
بيىككە جىرىم جەتسە
قىران جەتكەن!

Cارقىراما قاسىندا

تاكاببار،
تالقى تاۋى كوك تىرەگەن!
سول تاۋدا قىران قۇستار كەپ تۇلەگەن.
ەركەسى سياقتى ەدى،
سارقىراما،
جارتاسىن جاتا قالىپ تەپكىلەگەن.
قۇلاما باسىن قۇزار قۇزدان الىپ،
كەرەمەت،
قۇبىلىسپەن قىزعانارلىق،
سارقىراپ جاتىر اعىپ قىس ىشىندە،
سەزىمىن سەلدەتكەندەي بىزگە بارلىق.
بالكىم، ول —
پەرىشتەدەي پاكتىگىنەن،
تالاي جىل مەنى كۇتىپ جاتتى بىلەم.
وزىڭە سوزعان قولىم جەتپەسە دە،
قاناتىن جۇرەك قۇسىم قاقتى كىلەڭ.
شىندارعا مەن شىقپاعان جەتتى مە ولەڭ،
بىلمەستىك،
بالكىم، تالاي ءوتتى مەنەن،
قۇدىرەتتەي قۇزىڭنان قۇلاپ اققان،
قالپىڭدى ءبىر كورسەم-اۋ دەپ تىلەگەم.
سەزىنىپ سىرتتاي ءبارىن جۇرەكپەنەن،
ساتتىلىك ساعان ءدايىم تىلەپ كەلەم.
جاتاتىن قۇز-قويناۋدى كوزىنە ىلمەي،
كەۋدەمنەن وزىڭە ۇقساس،
تۇلەتشى ولەڭ!
بولەندىم ويلاپ سەنى زارلى-مۇڭعا،
ايتپەسە،
مەن بىرەۋدەن جارلىمىن با؟!.
قوينىندا شاتقال-شىڭنىڭ وسكەننەن سوڭ
العانمىن ءور مىنەزدىڭ بارلىعىن دا.
العىزباي جاتسا دا الدا اسۋ بيىك،
الدىڭا كەلىپ تۇرمىن باسىمدى ءيىپ.
سارقىراما سياقتى تاسىماسا.
جۇرمەيدى بالاڭ سەنىڭ جاسىن قۇيىپ.
جۇرمەيدى بالاڭ سەنىڭ جاسىن قۇيىپ،
مەن دە ءبىر اۋىپ كەتكەن اسىل كيىك.
وزىڭە ورالارمىن ءساتى تۇسسە.
جەر بەتى جاسانعاندا،
جاسىل كيىپ.
كەلىپ ەدىم اقىرعان اقپانىندا،
كوپ-اق ەكەن جوعالتىپ،
تاپقانىم دا...
قىستىڭ كوزى قىراۋدا،
سارقىراما،
الدىمدا اقتارىلىپ جاتپادىڭ با.
تولعانىپ قويعان بابام، تاسقا دا اتىن،
وتكەن عوي،
تاۋلارعا ۇقساس اسقاق اقىن.
ءور ءومىر كەشىپ كەلەم وزىڭە ۇقساس،
جايىم جوق قىسىلاتىن،
جاسقاناتىن.
ولەڭنەن بولماعان سوڭ باسقا جاقىن،
وي سەرگەك،
سەزىمىمدى باسقاراتىن.
اداسقان ايدىنىڭنان اققۋىڭمىن،
قاقتىرعان ارماندارى قوس قاناتىن.
جانىڭا وتسەم دەۋشى ەم جارا سالماي،
قايتەيىن،
جەتە المادىم ارا شالعاي...
قولىمنان بار كەلەرى —
ەي، ءتاڭىرتاۋ!
قالارمىن ادام بولىپ،
الاسارماي!

تۇلپار

كوڭىلىم، تابالماسام قالاۋىڭدى،
ازايتپا، ءورشىت كايتا الاۋىڭدى.
تۇلپار ولەڭ تۇياقتان وت شاشار ما ەڭ،
ءجۇرمىن بە كەلتىرە الماي جاراۋىڭدى.
قيىندىق تاپپاي الماس تالابىمدى،
كورىپ كەلەم سان قىرىن، تاراۋىڭدى.
جەلىپ وتەر وسىناۋ قىسقا ومىردە،
ولەڭ سەنىڭ كوتەرەم جالاۋىڭدى.
تاراسا ساۋساعىمەن نۇر جالىندى،
ساي عىلىپ ازىرلەيىن تۇرمانىڭدى.
ساعىم بەلدە سەن قۇستاي بۇلدىراساڭ،
تەك سوندا سەرگىتكەنىڭ بۇل جانىمدى.
كوكپار — تىرلىك، ونى اقىن وڭگەرۋدە،
باقىتىڭ قۇس - قوناتىن كەڭ كەۋىلگە.
قۇس ۇشادى، كوكپار دا پارا-پارا،
جەر تارپىپ تۇرساڭ بولدى بەلدەۋىمدە.

شىڭداعى شوپان

جاتقاندا قۇس قيقۋلاپ ەندى قونىپ،
كوكتەمگە ءبىر ەرەكشە بەلگى بولىپ،
سايگۇلىكتەر سابىلعان دالاسىندا
ءماز بوپ قايتتىم بالاداي،
ەلدى كورىپ.
جالعىز ۇيمەن وتىرعان جاپانداعى،
قانداي بەرىك دەسەڭشى شوپان جانى.
ايىر تاۋلار اراسى،
مەڭىرەۋ، تىنىش،
جايىلىپ ءجۇر بەتكەيدە وتارلارى.
ماپەلەيدى،
كۇتەدى جانى قالماي،
قوڭىراۋلاتقان قۇزداردى ءانى قانداي!
قۇلاعىمنان كەتەر مە قوڭىر ءۇنى،
جۇرگەندەيمىن شولىركەپ ءالى قانباي.
قىران كەزگەن تاۋ-شىڭىن ارالادىم،
جارتاسقا جاڭعىرىققان دالاداعى ءۇن.
ۇلدارحان مەن سارا ءجۇر ابىگەر بوپ،
جۇمساپ قويىپ باستاۋعا بالالارىن.
بەرەكە مول سول ۇيدە،
باس قۇرالعان،
سول ءبىر ۇيدەن باستالار تاسقىن — ارمان.
ءجۇزى نۇرلى دالانىڭ شۋاعىنداي،
ماڭ توبەتى ەرىپ ءجۇر قاسقىر العان.
دالادا ەسكەن بالا دا مالعا بەيىم،
سەن داعى اكە جولىن جالعا دەيىم.
تاڭنان بۇرىن ويانار،
باۋىرلار-اي!
قىردا ءجۇرىپ، قاتاردان قالما كەيىن.
تۋعان جەرگە ۇيعارىپ قويعان اتىن،
كۇنەس دەگەن ۇلى بار قوي باعاتىن.
قىسى-جازى كورمەگەن مەكتەپتى ءبىر،
سونداي كەزدە تولقيسىڭ،
ويلاناسىڭ...
جۇرسەڭ دە تاۋ جاڭعىرتىپ اسقاق ۇنمەن،
حابارىڭ جوق، قارعام-اي،
باسقا كۇننەن...
بەلدەۋدە تۇر تىپىرشىپ،
وقىرانىپ،
كۇنەستىڭ باسىرەسى — قاسقا جيرەن.
بار ما دەيمىن بالادا اسىل دارىن،
بايقايمىن،
جانارداعى — جاسىندارىن.
داكەن وتىر ميىقتان كۇلىپ قويىپ،
ىشتەن ماقتان ەتكەندەي جاس ۇلدارىن!
قانشا اتسا دا قايتالاپ جىلدار تاڭى،
جالعىز ءۇيدىڭ جاپاندا ۇلدار ءسانى.
كىم بىلەدى، ولار دا وقۋ وقىپ،
ءومىر سىنى سەرپىلتىپ،
شىندار تاعى...
تىندىرىمدى، ىسكەر دەپ،
داكەنىم دەپ!
ءۇمىت ارتقان ۇلى ەكەن اكەنىڭ كوپ،
سەرتكە بەرىك وزىندەي ەر تۇرعاندا،
ءقاۋىپىم دە،
ەشنارسەدەن قاتەرىم جوق!.
ءبىز بۇل جاقتا،
ال، سەندەر، ارعى بەتتە،
كوڭىلىندە بىلمەيمىن،
قالدى ما وكپە.
حابار كۇتىپ جاۋتاڭداپ ءجۇرسىڭ بە ەكەن،
ارادا جىل اينالىپ،
اي، كۇن وتسە...

قايران، تالقى تاۋلارى-اي!

ارناۋ
ولەڭنىڭ ءونىپ جاتسا تاسقا گ ۇلى،
جۇرتىنا جەتىپ جاتسا اسقاق ءۇنى.
تابانى اۋماي وتسە تۋعان جەردەن
ادامنىڭ بولار ما ەكەن باسقا مۇڭى؟!

بۇل شاقتا شيرىقتى ما،
شىنىقتى ما ءۇن،
تاڭداردىڭ تىلەپ كەلەم تۇنىقتىعىن.
كەلەدى ءبىر مۇڭىمدى بارىڭە ايتقىم،
شىڭىنا الاتاۋدىڭ شىعىپ بۇگىن.
تىلەككە جەتپەيمىن بە،
جەتەمىن بە،
تاعدىردىڭ جۇرگەن جوقپىن جەتەگىندە.
مەكەندەپ الاتاۋدى جۇرگەن جاي بار،
تۋسام دا ءتاڭىرتاۋدىڭ ەتەگىندە.
كەلسەم دە ءبىر عاسىردىڭ جارتىسىنا،
تاعدىردىڭ ءتۇسىپ كەلەم تالقىسىنا.
ءبولىنىپ،
جارىلۋدان كوز اشپاعان،
قايتەيىن،
قازاعىمنىڭ حالقى، ءسىرا.
كوڭىلىم جۇرمەسە دە تاسىپ ەرەن،
ويىمدى ساعان ايتار اشىق ورەم.
تۋعان ەل!
وزىڭە ارناپ ولەڭ جازام،
كوز ەمەس،
جۇرەگىمنىڭ جاسىمەنەن!

6alash ۇسىندى