ءقۇرمانالى وسپانوۆ 1924 جىلى تۋعان. «باتىرلارشا العا» اتتى تىرناق الدى تۋىندىسى 1944 جىلى باسپا بەتىن كورگەن. 1950 جىلى گومورو باسشىلىعىنداعى ۇيىرمەمەن بىرگە پولشاعا بارىپ، دۇنيە بەيبىتشىلىگىن قولداۋ جينالىسىنا قاتىناسقاندا جازعان «كۇركەشەدەن كۇللى الەمگە» اتتى داستانى جاقسى باعا الىپ، كەيىن 1962 جىلى جۇڭگو تىلىندە جارىق كوردى.
قۇرمانالىنىڭ «ونىڭ ءوڭى مەن ءتۇسى» اتتى باللاداسى 1981 جىلى از ۇلتتار ادەبيەت سىيلىعىن العان.
قۇرەكەڭ ازاماتتىق ار-نامىس پەن ادامگەرشىلىكتىڭ تۋىن بيىك كوتەرىپ وتكەن، ۇزاق جىل باسشىلىق قىزمەتتە بولعان كورنەكتى قوعام قايراتكەرى، ارداگەر اقىن ەدى.
اقىن 1999 جىلى ومىردەن وزعان. ەندى اقىننىڭ ولەڭدەرى نازارلارىڭىزدا بولسىن.
نە بەردىم
دۇنيەگە كەلدىم تۇندە قىراۋ قاباق،
كەدەيلىككە تاعى ءبىر قۇراۋ جاماپ.
ەر جەتە اڭساپ كۇتكەن تاڭدى كوردىم،
قاندىردى مەيىرىمەن كۇن ايمالاپ.
كۇن ايعا، ايلار جىلعا جالعاپ قولىن،
ءومىردىڭ باسا بەردىم تالعاپ جولىن.
ارتىما ەندى مىنە مويىن بۇرسام،
كورسەتتى جارتى عاسىر جالعاپ جونىن.
از ەكەن وتكەنىمنەن وتەر جولىم،
تاياۋداي دۇنيەدەن كەتەر كەزىم.
ال مۇندا الديلەگەن، الپەشتەگەن،
حالقىما قادىرمەندى نە بەرەمىن؟
نە ەدى سۇبەلىسى بەرەرىمنىڭ؟
ارينە، وتتى جولى ولەڭىمنىڭ.
مەندەگى ولەڭ عانا، ونى داعى،
قۇيعانسىڭ كوكىرەگىمە حالقىم ٴوزىڭ.
كەشكەيسىڭ قادىرمەندى حالقىم مەنىڭ،
ۇياتتىمىن بورىشىم اۋىر ەدى.
وتكىزىپ كۇندەرىمدى كۇيبەڭمەنەن
بەرمەدىم، بەرە المادىم بار دۇنيەنى.
بەرمەدىم، بەرە المادىم، بەرگەندە دە
ماردىمسىز اۋىز بارماس بەردىم دەۋگە.
ٴداريعا – اي بورىشىمدى ادا ەتپەسەم،
ومىرگە ازامات بوپ كەلگەم نەگە؟ ! . . .
ٴولۋ بار، جاراتىلىس زاڭى جاقىن،
مەن ەمەس ابىرجيتىن، اھ ۇراتىن.
ولەڭىم بىرگە وزىممەن كەتپەسىن دەپ
اقىنمىن جىر ٴپىرىسىن شاقىراتىن.
و، الىپ انا وتان، ۇلى حالىق،
قولداي ٴتۇس، قولداۋشىمسىڭ ٴوزىڭ انىق!
بەرەيىن بورىشىمنىڭ بوداۋىنا
جىر تولى جۇرەگىمدى ٴبىراق جارىپ.
قالىپ قويدى
بال مىنەزدى، بالعىن ٴجۇزدى قارا كوز،
سەزىلۋشى ەڭ وزگەدەن دە ماعان ٴوز.
كەزدەسكەندە تۋلاپ جۇرەك لۇپىلدەپ،
ٴتىل ۇشىندا قالىپ قويدى ايتار ٴسوز.
ٴتىل ۇشىندا قالىپ قويدى ايتار ٴسوز،
اۋاشادا تاعى، تاعى كەلشى كەز.
اۋاشادا تاعى، تاعى كەلشى كەز،
جان تىرەگى جار جۇرەگى ٴمولدىر كوز.
ايتا المادىم جانىم جايىن، قارادىم. . .
سەزدىڭ، جارقىن كۇلىمسىرەي قارادىڭ. . .
سول كۇلكىنى ٴسۇيىسۋدىڭ باعالى
تات باسپايتىن التىن كىلتى سانادىم.
سول كۇلكىنى التىن كىلتكە بالادىم،
سول التىن كىلت قالاپ قولعا سالارىم.
قۇربىم، تاعى، تاعى كۇلە قاراشى،
جان سۇيسىنتە جارقىل قاعىپ جانارىڭ.
تاڭ اۋەنى
اق ماڭداي تاڭ تامىلجىپ كۇلە قاراپ،
كوتەرىلدى جيەكتەن التىن تاباق.
قىزعىلت شۋاق قىرانداي تىلەپ ۇشقان –
ۇلى وتاندى ايمالاپ قاقتى قانات.
جاسىل مانات جامىلىپ، جاسارىپ جەر،
تاقتى ساندەپ شۇعىنىق توسىنە كەر.
قاعىر دالا قاراكوك تەڭىز بولىپ،
تاپتى وزىنە بالاما مەرۋەرتتەن تەر.
حۋاڭحى، تارىم – قوس ىشەك، ىلە – پەرنە،
دومبىرامىز جاڭاشا شەرتىلدى دە.
تاڭ اۋەنى شىرقالدى شىڭ باسىنان
جارشىسىنداي جاڭا، جاس، جارقىن دۇنيە.
اۋەنىمىز اۋەلەپ كەتىپ جاتتى،
شار تاراپقا شارىقتاپ جەتىپ جاتتى.
قوسىلىپ كۇي كۇمبىرلەپ كوك وزەندەي،
ٴبي ەكپىندەپ، جىبەك جەل ەسىپ جاتتى.
ايدىن كولگە اينالىپ شاتتىق شالقىپ،
اسىر سالدى جۇرەكتەر قاز بوپ قالقىپ،
تالىقتىرا اڭساتىپ اتقان تاڭعا
شاشتى شاشۋ اجەيلەر، جانى بالقىپ! . . .
تاڭ نۇرىندا، تاماشا جاڭا لەبىز-
قالاندى دا، تەڭەلىپ تەرەزەمىز.
اسان قايعى ارمانى «جەر ۇيقتا»
ىرگە تەۋىپ، «العا. . . لاپ» ٴبىزكەلەمىز.
تونە ٴتۇسىپ، تۇنەرە باسقان ۇزاق
تۇننەن تارتقان كۇيزەلىپ «ٴتىرى توزاق»-
ەلمىز عوي ٴبىز، بىلەمىز تاڭ قادىرىن،
تاڭنان تايساپ، تارتۋ جوق قايتا ازاپ.
تاڭ، نۇر – شۇعىلا، تاراتىپ شۇلەن شۋاق،
ايمالاي بەر وتاندى جازباي قۇشاق!
تاڭنىڭ، شۇلەن شۋاقتىڭ قاينار كوزى-
كۇن ٴبىزدىڭ ٴساندى، ٴماندى زور بولاشاق! . .
6alash ۇسىندى
