قابىل ىبىراي ۇلى 1942 جىلى قىركۇيەكتە جەمەنەي اۋدانىنىڭ ەركىنبۇلاق دەگەن جەرىندە دۇنيەگە كەلگەن. 1960 جىلى ىلە پەداگوگيكا مەكتەبىن بىتىرگەننەن كەيىن «التاي گازەتىندە» ءتىلشى جانە رەداكتور بولىپ ىستەگەن. 1966-1979 جىلدارى التاي ايماقتىق ساۋدا مەكەمەسىندە كاسىپ ءبولىمىنىڭ ءبولىم باستىعى بولىپ قىزمەت اتقارعان. 1979 جىلدان 1984 جىلعا دەيىن التاي ايماقتىق ويىن-ساۋىق ۇيىرمەسىنىڭ ۇيىرمە باستىعى بولىپ قىزمەت ىستەگەن. 1984 جىلدان 1999 جىلى زەينەتكە شىققانعا دەيىن «التاي اياسى» جۋرنالى رەداكسيا ءبولىمىنىڭ باس رەداكتورى بولىپ جۇمىس جۇرگىزدى.
1960 جىلداردىڭ العاشقى مەزگىلىنەن باستاپ كوركەم ادەبيەت تابالدىرىعىن اتتاعان اقىن، پوەزيا سىندى كيەلى ونەرگە ىقىلاس، پەيىلىن ارناپ، تىنباي قۇلشىنىپ، تول ادەبيەتىمىزدەگى الىمدى ورتا بۋىنداردىڭ بىرىنە اينالدى. نەشە ءجۇز ولەڭى، جيرما نەشە داستانى، ونشاقتى باللادا تولعاۋى جارىق كوردى. اقىنىڭ «بال داۋرەن»، «استانا اياسىندا»، «اق بوكەندەر»، «تۋعان جەر»، «اققايىڭدى ارالدا»، «التىن» ولەڭدەرى، «جاياتاس باللاداسى» قاتارلى داستاندارى جۇرت جۇرەگىندەگى تۋىندىلار. قالامگەردىڭ «اعاجاي»، «بال داۋرەن»، «دالالىقتىڭ داۋىسى»، «ارمانى الىس ادامدار»، «ەلدەگى ەرلىك ەندىگى جىر» قاتارلى ولەڭ – داستان جيناقتارى ارت ارتىنان باسپادان شىقتى.
اقىن ەسىمى مەن ەڭبەكتەرى «جۋڭگو ماماندارى»، «جۋڭگو جازۋشىلارى»، «دۇنيە مادەنيەتىندەگى ايگىلى ادامدار» قاتارلى سوزدىكتەردەن ورىن العان. ول جۋڭگو جازۋشىلار قوعامىنىڭ مۇشەسى، شينجياڭ جازۋشىلار قوعامىنىڭ القاسى، ىلە وبىلىستىق جازۋشىلار قوعامىنىڭ ورىنباسار ءتوراعاسى، التاي ايماقتىق ادەبيەت كوركەمونەرشىلەر بىرلەستىگىنىڭ ورىنباسار ءتوراعاسى، التاي ايماقتىق جازۋشىلار قوعامىنىڭ ءتوراعاسى قاتارلى مىندەتتەردى وتەگەن. اقىن اعامىز 2007 جىلى 27 اقپاندا ۋاقىتتان وزعان.
بۇلت
داۋىلدىڭ تىلەگەندەي اراشاسىن،
دولى بۇلت كوككە جايىپ قارا شاشىن.
نايزاعاي بۇرىمىنان جۇرسە ۋىستاپ،
جەر جاسىل جايادى كوك الاشاسىن.
جاتقانداي مىڭ شاڭتاسپەن قىرمان ايداپ،
كوك سابان بۇلت ءوشارىپ تۇرعان ايماق.
ءدان سەۋىپ جاتىر ول دا جەر بەتىنە،
ديحانداي جومارت كوزىن تۇرعان ويلاپ.
قاناس
بار ما ءوزىڭسىز تىرشىلىك،
بايىپتى انا شىركىن جەر.
الىس جولدان كۇنشىلىك،
اڭساپ كەلەم جۇرتىڭدى ەل.
اق قالپاقتى قىزايدىڭ،
اقساقالى سياقتى،
باسىندا قار قۇزاردىڭ،
كۇننەن كۇرەڭ سياقتى.
ماڭعاز دارا توبەمدە،
قاپتالى كۋرۋرت قالىڭ نۋ،
تەنتەك شاتاڭ تومەندە،
قۇلايدى وزەن سارىن سۋ.
ءجۇز بۇكتەلىپ يىرلەپ،
ورلەيدى جول اسۋعا،
ماتورىڭنىڭ كۇيىن تەك،
سىنا، شوپەر وسىندا.
ونە بويىن ءورت بۋعان.
ءتۇستى شۋاق تاۋعا كەر،
تولقىندارى كوك شۋلان،
مولدىرەيدى الدا كول.
تولعان تويات زەردەگە،
جانناتپەنەن جاناس جەر.
كىلەڭ جىبەك پەردەگە،
كىرگەن ارۋ قاناس كول.
اقىن دوستار اتىڭ بار،
ارتىق ايتسام تالاسقا.
سۋرەت قانا جاقىندار،
سۇلۋلىقتا قاناسقا.
سۋات
جاتسا دا ءۇستىن سەڭگىر مۇز بەن قار الىپ،
قارايدى ەكەن سۋات كوزى قادالىپ.
جايداعىنان ات سۋارىپ تۇر ەدىم،
قاشتى الىپ ويىمدى وتكەن بالالىق.
ار كۇرەڭىن جايداق ءمىنىپ اكەمنىڭ،
كۇن تالاسا سۋاتقا سان اكەلدىم.
سوندا ماعان مۇز شەكەردەي مۇزداقتان،
سۋات-سۋات، ۋىس-ۋىس اپەردىڭ.
ۇيىقتاسا دا داريالى كەڭ دالا،
جەم شارباقتى بۋ كوتەرگەن كوڭ قورا.
جىلى جۇزبەن سىلدىر قاعىپ سىر ايتقان،
قارا كوزدى وياۋ سۋات سەن عانا.
تەنتەك پە ەدىم، ەركە مە ەدىم بىلمەگەم،
سۋعا كەلگەن قىزداردى دا كۇندەپ ەم.
شىركىن مەنىڭ بالا كۇنىم قىستاۋدى –
كورگەن سايىن سىعالايسىڭ ىرگەدەن.
6alash ۇسىندى
