ەرلان نۇردىقان ۇلى: ابىز تۋرالى اڭىز

(اقىت ءۇلىمجى ۇلىنىڭ رۋحىنا)

جەتى ىقىلىم ءتىلىن ۇعىپ،
التىن ءمۇيىز بۇعى ءمىنىپ،
اسقار-اسقار تاۋدان اسقان ابىزىم.
اقشا بۇلتقا ارالاسقان ابىزىم.
سيماس ەدى اقباس نارعا ارتسام دا،
الپىس تومعا ارقاۋ بولار اڭىزىڭ.

كەربۇعىسىن ەسىنەتىپ،
مۇڭ مۇحيتىن كەشىپ ءوتىپ؛
زار زاماندا زار يلەگەن ابىزىم.
كوكىرەگىن بەسىك ەتىپ،
ءاز عالامدى الديلەگەن ابىزىم.
«ويان، دالا!»...
وت بۇرىككەن ءاز ءۇنىڭ،
و، ابىزىم، سول ما سەنىڭ جازىعىڭ؟!

قاسيەتتى قارا تىلمەن،
اققۋلاردىڭ قاناتىمەن،
سۋ بەتىندە دۇعا جازعان ابىزىم.
جەتى جۇرتقا قۇلاعى وزعان ابىزىم.
توپىراقتان سالماقتى، جاپىراقتان دا نازىگىم.
حور قىزىنا تاقتىڭ با ەكەن تانا قىپ،
قابىرىڭا تامشىلاعان قاز ءۇنىن.

التىن ساندىق دەسە ءجون-اۋ،
كەۋدەسى كەن كەشەگى اناۋ،
ابىزداردىڭ تۇياعىسىڭ، اۋليەم!
اڭىزداردىڭ قيالىسىڭ اۋليەم!
بەرەكەنىڭ بەسىگى ەدىڭ داۋعا يە،
اق بەتىڭە جاقتى سەنىڭ جاۋ كۇيە.

قارا قازاق بالاسىنا،
قاراڭعىلاۋ دالاسىنا،
كوكجال اتا، كوكىرەگىڭ اۋىردى-اۋ،
اتار تاڭعا ساناڭ ۇزاق سارىلدى-اۋ.
تەڭىزدەن دە تەرەڭ قايعىڭ،
جانەدە

توپىراقتان دا اۋىرلاۋ.

جاتى ىقىلىم ءتىلىن ۇعىپ،
جەلدەن جۇيرىك بۇعى ءمىنىپ،
جەردى شارلاپ ءجۇرسىڭ اتا الىگە،
ۇلى رۋحىڭ ۇلاسادى ارىگە.
ساقالىڭنان تامعان سالقىن تامشىداي،
سەلىت ەتمىن ءار ءسوزىڭنىڭ دامىنە.

تارلان تاريح تاڭدايىندا،
ماڭعاز قازاق ماڭدايىندا،
جارقىرايدى جاسىل جىرىڭ – جاھۇتىڭ.
اڭىز – اتىڭ...
ابىز اقىن، اقىتىم!!!
كوز جاسىنا يلەپ ارمان، تىلەگىن
حالقىڭ ساعان سىيلادى التىن تاحىتىن.

1
اقىت دەپ اتىم قالدى،
اسىل كىتاپ...
اقىيىق مۇڭ!
قانمەن جازعان حاتىم قالدى،
قاتپارىندا تاريىحتىڭ.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2

ءتىلى نايزاعاي شاتىرلاعان،
ءتىسى تيىرمەندەي شاقىرلاعان،
كوزىنەن اجال وتى لاپىلداعان،
بۇل-اقىرزامان.

اقىردى ىبىلىسكە:
قايدا،
اققۋ تاعدىر، اقىن عالام؟!
شاقىر ماعان!!!

قارا جەر قاقىراپ قاھارلى داۋىستان،
توزاڭ بوپ توپىراق، قاقباق بوپ تاۋ ۇشقان.
كۇن تۇنگە اۋىسقان.

اققايىڭ شاشتارى شاشىلىپ،
كەتتى كەساپات تىرناقتا.
كولدەردىڭ كورپەسى اشىلىپ،
بالىقتار تۋلايدى قۇرعاقتا.

اپ كەلدى اقىندى –
تاكاپپار.
تىم نازىك...

(ۇل عوي بۇل دالانىڭ تاعدىرىن جىرلاعان)
باقا-شاياندار باسىنا ءىن قازىپ،
قولىن جىلانمەن شىرماعان.

اجال.
ساق-ساق كۇلەدى
تاۋدى تاۋعا ۇرىپ.
اقسىيىپ قانجارداي اق ءتىسى.
عازال...
اق مامىق قاناتتان اق نوسەر جاۋدىرپ،
جەتتى ءبىر جاقتان عايىپتىڭ اق قۇسى.

3

اق قۇس...
سەنى سۇيەمىن،
تاعدىرىم تامىرلاس اققۋمەن،
ءان-جىرىم سارىنداس گاككۋمەن.
اق ءتۇس...
سەنى سۇيەمىن.
اقپىن مەن!

اق مامىق قاناتتان اق لاعىل ءان تاراپ،
ابىز اقىندى اق قۇس ارقالاپ
ۇشادى.
حۇسىني قۇس ءانى...
قۇدايداي مەرىربان قۇرلىقتىڭ قۇشاعى،
جاسىل شار جايىلعان تىرلىكتىڭ نىشانى.

تاۋلار ماڭگى اسقاق،
باتىر باباسى؛
جاتىر جامباستاپ
جارالى دالاسى.

مۇڭلى انگە باسادى بۇلاق ءبىر،
بەيماعلۇم بۇلاق پا، جاڭبىر ما؟
ءتورت جەتىم ەڭىرەپ جىلاپ تۇر،
اقىننىڭ الدىندا.
جەتىمدەر:
كوكتەم...
جاز...
كۇز...
قىس...

تاۋلار ماڭگى اسقاق،
باتىر باباسى.
جاتىر جامباستاپ،
جارالى دالاسى.

عازال:
قۋراعان كەكىلدەرى،
دالامنىڭ جەتىمدەرى.
عالامنىڭ جەتىمدەرى!
. . . . . . . . . . . . . . . . .

4

تار ەسىك، تاس بەسىك.
تاعدىرى!

...كوزىن ءسۇرت كوگىلدىر تاڭ نۇرى،
بەتىن جۋ، ەي، كوكتەم جاڭبىرى.
...ادامنىڭ تاعدىرى،
زاماننىڭ تارلىعى...
بارلىعى –
اققۋ تاعدىرلى اقىننىڭ زار-مۇڭى.

اقىننىڭ كوزىندە،
وت شاشقان وراسان ىزا بار.
كوبەلەك قونادى كوزىرگە،
عايىپتىڭ پەرىشتە قىزى ولار.

اقيقات تۋىنداي
اق جىبەك ساقالى،
سول اپپاق ساقالدان
تامشىلاپ، تامشىلاپ،

تامشىلاپ جاتادى:
ءتاڭىردىڭ ماقامى...
مامىردىڭ ماقالى...

بەس ۋاق ناماز –
بەس اققۋ اداسقان.
قونارعا جەرى جوق،
قوعالى كولى جوق،
بەسىگى – قارا اسپان.

تابىتتار، تابىتتار، تابىتتار...
تاس ساندىق!
اجال انتالاپ قارايدى ەسىكتەن.
تەلمىرىپ تۇر جەتىم بوستاندىق،
تەبەننىڭ كوزىندەي تەسىكتەن.

بۋسانعان اتىراپ،
جاپ-جاسىل جاپىراق،
ساپ-سارى ساعىنىش،
اق مامىق اتىراپ...

ەلەستەپ ءتورت ماۋسىم ءبارى دە،
باستايدى-اۋ سۇلۋلىق انىنە.
كوزىنە جاس بايلاپ،
كوڭىلىنە تاس بايلاپ،
تامسانعان تامبيعات دامىنە...
جۇگىنگەن شاريعات مانىنە...

دالانىڭ تاعدىرىن،
انانىڭ زار-مۇڭىن،
تولعايدى بارلىعىن –
قان جۇتا قامىعىپ.
كوكتەمنىڭ جاڭبىرىن،
كوگىلدىر تاڭ نۇرىن،
ساعىنىپ...

قىس كەلىپ
اياعىن قۇشاقتاپ،
كوكتەم كەپ
تاياعىن قۇشاقتاپ،
كۇز كەلىپ
موينىنا اسىلدى...
جاز كەلىپ
جاس بولىپ شاشىلدى...

ءتورت ماۋسىم – ءتورت جەتىم قارالى،
يسكەيدى ءبارىنىڭ باسىنان.
ءبارىنىڭ جۇرەگى جارالى،
مۇڭ ءيسى اڭقيدى شاشىنان.

5

عازال:
عالامدى ساعان تاپسىردىم، اللا،
دالامدى ساعان تاپسىردىم، اللا،
اق ساقالىممەن اق سايتان ويناعان،
زاماندى ساعان تاپسىردىم، اللا!
ۇياسى ورتەنگەن بالاپاندارىم،
بالامدى ساعان تاپسىردىم، اللا.
ۇجدان بەر ۇلعا، ۇيات بەر قىزعا،
ۇرپاقتىڭ ءىسىن باستىرعىن العا...

ناعىلدىم، اللا؟
ناعىلدىم، اللا!
يشاندىم ساعان، تابىندىم ارعا...
تاس بەسىككە تاڭىلدىم، اللا،
تار ەسىككە اڭىردىم، اللا.
تىزەمدى بۇگىپ، ماڭدايىم تىيگەن
توپىراعىمدى ساعىندىم، اللا...

توپىراعىما ءتانىمدى بولە،
اقيقات نۇرىنا جانىمدى بولە.
احىرەت ەتىپ بەرمەدىڭ، اللا،
اعارىپ اتقان تاڭىڭدى نەگە...

كارىلىكتەگى عارىپ ساپارىمدى،
اياقتار بولدىم.
قۇپ الساڭ دەيمىن –
جايناماز ەتىپ جايىپ ساقالىمدى،
جانازامدى ءوزىم شىعارسام دەيمىن...