اباق كەرەيگە ءمالىم، شەرۋشى اقتاي – ءوزى باتىر، ءوزى بي بولعان ادام. اقتاي باتىر تۋرالى تالاي كوركەم شىعارمالار جازىلعان. اڭىزدار دا كوپ.
ەرتەرەكتە التايدىڭ قارى قالىڭ، ايازى قاتتى قىستارى كوپ بولىپتى. سونداي ءبىر قاھارى قاتتى قىستىڭ قىتىمىرى حالىققا اۋىر تيەدى. اششى اياز، كۇندە داۋىل، كۇندە بوران ءتىپتى قايتقان ادامدارىن دا جەرلەي الماي ارۋلاپ ءۇيىڭدىڭ توبەسىنە شىعارىپ ساقتاپ، كۇننىڭ اشىلۋىن ۇزاق كۇتكەن كەزدەرى دە بولىپتى.
دالانىڭ جىرتقىش اڭدارى قوراعا ءتۇسىپ، قورادىعى مالعا، ادامدارعا دا شابۋىل جاسايدى. ۋاقىت وتە ايۋ زيراتقا ءتۇسىپ جاڭادان قويعان ءمايىتتى قازىپ جەي باستايدى. ەندى مالمەن بىرگە ءىز وشكەنشە زيراتتى دا كۇزەتىپ ەل ابىرگەرگە تۇسەدى.
بىردە اقتاي اڭعا شىعىپ بارا جاتسا قولىندا تاياعى بار كەيۋانا زار يلەپ جوقتاۋ ايتىپ، زيراتقا بەتتەپ بارا جاتقانىن كوزى شالادى. اقتاي كەيۋانانىڭ ءجونىن بىلسە كەرەك: "جۋىردا بالاسىنىڭ قايتقانىن، ونىڭ مۇردەسىن ايۋ تۇندە قازىپ جەپ قويدى ما؟- دەپ قورقىپ، كورۋگە زيراتقا قاراي ەڭىرەپ كەتىپ بارا جاتقانىن ايتادى". ايۋعا اشۋلانعان اقتاي باتىر: "كەيۋاناعا ايۋدى ءوز قولىممەن ءولتىرىپ باسىن اكەلىپ بەرەمىن –دەپ ۋادە ەتەدى.
اقتاي باتىردىڭ جاڭا تولىسقان كەزەڭى ەكەن. كەيۋانا اقتاي باتىردىڭ جاڭا تولىسقان بەينەسىن كورىپ:"شىراعىم جاس بالا ەكەنسىڭ قاپىدا جازىم بولارسىڭ رايىڭنان قايت" دەسە كەرەك. رايىنان قايتپاق تۇگىلى اقتاي باتىردىڭ تۇگى سىرتىنا شىعىپ تۇتىگىپ سۇرلانىپ كەتەدى. بالاڭ جىگىتتىڭ قاتتى قاھارىن سەزگەن كەيۋانا:"جولىڭ بولسىن"- دەپ باتا بەرىپ ءوز جونىنە جونەلەدى.
اقتاي باتىر الگى زيراتتىڭ ماڭىنان بەتى تۇسكەن ءقابىردىڭ قارىن الىپ، جەردى قارايتىپ، شۇڭقىرايتىپ تۇندە كەلەتىن ايۋدى كۇتەتىن ورىنىن دايارلايدى. ارى-بەرى ءجۇرىپ جول سالادى. ايۋ ادامنىڭ جاڭا جۇرگەن ءىزىن يىسىنەن جازباي ايىرىپ كەلەتىن، ءيىسشىل حايۋان ەكەن. اقتاي باتىر اڭشىلىقتىڭ قىر- سىرىن مەڭگەرگەن كانىگى اڭشى دەسەدى. ۇشقان قۇس، جۇگىرگەن اڭنىڭ ءىس قيمىلىنان ونىڭ مىنەز - قۇلقىن جازباي ايىراتىن زەرەك، زەردەلى بولسا كەرەك. ايۋدىڭ كەلەر كەزىن باعامداپ، ءتۇن ورتاسىنان اۋا اققا ورانىپ، جەڭىنە قانجار پىشاعىن جاسىرىپ، دانىككەن قورقاۋ ايۋدى كۇتىپ جاتا بەرەدى. باعامداعانىنداي ىزگە تۇسكەن ايۋ جاقىنداعان سايىن ىرىلداپ، باقىرىپ - شاقىرىپ قاھارلانا كەلەدى. قانشا دەگەنمەن قارا كۇش يەسى الىپ دەنەلى قارا ايۋدىڭ يىسكەلەگەندە بۇرىق ەتكەن ىستىق دەمى اقتاي باتىردىڭ بويىنا سۋىق سۋ قۇيعانداي ءدىر ەتكىزگەنىمەن، اقتاي باتىر سەزدىرمەي، سەلت ەتپەي ولگەن ادامداي سىرەسىپ جاتا بەرىپتى. يىسكەلەپ شۇڭقىردان سۇيىرەپ الىپ شىعىپقان ايۋ، بيىكتەۋ قورعاننىڭ ىعىنا الىپ بارىپ تاستاپ، تىك شاپشىپ جانجاعىنا قاراپ ايبات شەگىپ، گۇرىلدەپ ءارتۇرلى ۇرەيلى دىبىس شىعارىپ جەۋگە ىڭعايلانا باستايدى. ايۋ ءسال ارى قاراعاندا اقتاي باتىر تىك تۇرىپ دايىندالىپ ۇلگەرەدى. ايۋ بەرى قاراعاندا دايىن تۇرعان اقتاي ايۋعا قاھارلانا اقىرادى. ونداي قاھارلى داۋىستى كۇتپەگەن ايۋ قاتتى ساسقانى سونشالىق، شالقاسىنان ءتۇسىپتى. اقتاي باتىر جالماجان ايۋدىڭ كەۋدەسىنە مىنە ءتۇسىپ، تىرپ ەتكىزبەي قانجارمەن ايۋدى جارىپ سالادى. ايۋدىڭ ىشكەن – جەگەنىن ءبىراق اقتارادى. ابىرجىگەن ەلدىڭ ايۋدى قالاي ءولتىردىڭ دەگەن سۇراعىنا اقتاي باتىر بولعان وقيعانى بايان ەتەدى . "ول دا ەت-جۇرەكتى حايۋان ەكەن، جۇرەگىن شايىپ اقىرىپ ەدىم قورىققانىنان شالقاسىنان ءتۇستى، مىنە ءتۇسىپ جارىپ سالدىم" دەگەن ەكەن.
ءبىلىمتاي ءبىلال ۇلى
ايۋمەن بەتپە-بەت كەلىپ، ايۋدى القىمداعان اقتاي باتىر جانە قانجارمەن ايۋدىڭ ءىشىن جارعان ءىنىسى بوزتاي جايلى اڭىزعا ارنالعان سۋرەت...
اقتاي باتىردىڭ 15 ۇلىنىڭ بولعان. بىرەۋى ايگىلى سىبىزعىشى، كۇيشى، بالۋان، باتىر بي – جىلقىشى. جىلقىشى – كەۋدەسىنە قاسقىر ۇيالاعان موڭعولدىڭ اتاقتى بالۋانى ءبوxبۋرىلدى جىققان ادام.
اقتاي باتىردىڭ ۇلى بەلگىلى سىبىزعىشى جىلقىشى بي جايلى ءبىر اڭىز "سىبىزعىشى – جىلقىشى بي" سايتىمىزدىڭ الدىڭعى سانىندا جولدانعان!
6alash ۇسىنادى
