AQSH-tyń «Densaýlyq» saıty Amerıkanyń búırek aýrýlary ǵylymı qoǵamy bir jyl boıǵy zertteýiniń nátıjesinde qantty sýsyndardy unatyp ishetin adamdardyń búırek aýrýyna shaldyǵý qaýpiniń joǵary bolatyny dáleldengenin jarıalady.
Ǵalymdar Japonıanyń joǵary oqý ornyndaǵy qyzmetkerlerge júrgizgen tekserýi arqyly mynalardy baıqalǵan: ár kúni 2 staqan qantty sýsyndardy tutynatyn adamdardy qantty sýsyndardy az ishetin nemese múlde ishpeıtin adamdarmen salystyrǵanda, olardyń nesebindegi aqýyz (belok) óte joǵary bolǵan. Al nesepte aqýyzdyń joǵary bolýy búırek zaqymdalýynyń alǵashqy belgisi bolyp sanalady.
Zertteýshiler 21 myńnan astam JOO qyzmetkerleriniń nesebinde aqýyzdyń burynnan bar-joqtyǵyna tekserý júrgizgen. Úzbeı 3 jyl tekserý arqyly ár kúni qantty sýsyndardy ishetin qyzmetkerlerdiń 11 paıyzynyń nesebinde aqýyz anyqtalǵan. Al qantsyz sýsyndardy ǵana tutynatyn nemese qanty bar sýsyndy kúnine bir staqan ǵana ishetin adamdardyń nesebindegi aqýyzdyń salystyrmasy 8.4 – 9 paıyz bolǵan.
Mundaı tájirıbe tyshqandarǵa da jasalǵan. Nátıjesinde jemis shyrynyn tutynǵanda, búırektegi tuzdyń tepe-teńdigin retteıtin aqýyzdyń sezimtaldyǵyn joǵarylatyp, búırek jasýshasynyń tuz bólip shyǵarýyn tezdetken. Mine budan qarttar qantty sýsyndardy tutynǵanda, qant dıabeti, semizdik, búırektiń álsireýi, davlenıe sıaqty syrqattarǵa shaldyǵý qaýpi artatynyn kórýge bolady.
Zertteýge qatynasqan mamandar: «Qantty sýsyndar búırek aýrýyna shaldyǵý qaýpin arttyrǵanymen, búırek aýrýyna shaldyǵýdyń basty sebepteri emes» degen qorytyndyǵa kelgen.
6alash usynady
