Maqatan Sháriphanuly Kógedaı
Qytaı qazaq ádebıetiniń kórnekti ýákylderiniń biri, Qytaı jazýshylar qoǵamynyń múshesi, aqyn, jazýshy, dramatýrg, jýrnalıs Maqatan Sháriphanuly Kógedaı 1932 jyly kúzde Úrimji aýdanyndaǵy Qarataýda týǵan. 1940-1949 jyldary Jemeneı men Altaı aýdanynda bastaýysh, orta mektepterde oqyǵan. 1952-1954 jyldary Shınjıań ınıstıtotynyń tarıh ـ jaǵrapıa fakýltetyne túsken. «Shuǵyla» jýrnalynyń alǵashqy shyǵarýshylary qatarynda qyzmetke ornalasady.
1955-1956 jyldary «Jańa jyl keshinde», «Jaılaýdaǵy jańa aýyl», «Qyzǵaldaq», «Aqyn dosym» bastatqan lırıkalary óleń tabıǵatyna nedáýir boılaǵanyn ańǵartady. 1957-1965 jyldary ol oqyrmanǵa tanyla bastady, osy jyldary dramatýgıa, proza, poezıa, shalqyma janrynda qatar eńbektendi. 1960 jyldary «Salıqa-Sámen», «Ertis juldyzy» senerıalaryn jazdy. Ol kisiniń «Shińgil silemderi» qatarly týyndylary oqýlyqqa endi. Prozdan kólemdi shyǵarmasy «Ólara» romanyn jazdy.
Óleń ـ dastandary «Jyr jolynda» (1980) kitap bolyp shyqty. Ókinishke oraı ol kisi jemisti dúnıeler beretin kezinde, 1983 jyldyń 25 Qyrkúıegi bizben máńgi qoshtasty.
Týǵan jer áni
sózi: Maqatan Sháriphanuly
áni: Dolda Keneshuly
oryndaǵan: Nurlybek Qyzyrhanuly
(ánniń tolyq mátini)
Sharyqtatqan qyran qustaı qıaldy,
Shirkin mynaý «Qyzylqaıyń», «Tumandy».
Bizdiń bala shaqtarymyz bir kezde,
Kóılek alyp kóbelekti qýǵan-dy.
Qaıyrmasy:
Sálem saǵan týǵan jer,
Meniń ánim ــ saǵynyshym, tyńdaı ber.
Ýa, súıikti týǵan jer.
Jer jete me «Saýyr», «Naryn», «Qaraǵa»,
«Muz taý» bizdiń shylaýyshty qart ana.
Týǵan eldi, týǵan jerdi, dárıǵa-aı,
Myń aılansam qumarym bir qanar ma.
6alash usynady