Aqpan aıynyń 17-25 aralyǵyna dóp keletin bir amal bar. Ol – «Bórisyrǵaq». Qazaq uǵymynda at qulaǵy kórinbeıtin borandar osy aıda kúsh alady degen boljam bar. Sol sebepti aqyrǵan aqpandy «Bórisyrǵaq» dep ataǵan. Iaǵnı, aı aıaǵyndaǵy syrǵaq pen qatty borandy kúnderinde qasqyrlardyń uıyǵýy bastalady eken. Syrǵaq dep – burshaqtan kishi, muzdy qar túıirshikterin aıtady. Kóne kóz qarıalar bul amaldyń ataýy osy bórige baılanysty ekenin aıtady.
Bórisyrǵaqta kún sýytyp, yzǵar kúsheıip, qar jaýyp, aýa-raıy borandatyp ketedi. Amaldyń «Bórisyrǵaq» atalýynyń sebebi: qasqyrdyń «jerik aıynda» bolýy. Bul amal bastalǵanda qanshyǵy kúılep, arlany men qanshyǵy juptasady.
Qasqyrlar bir-aq ret jup qurady. Jupqa túsetin qasqyrdyń arlanyn – bóri deıdi. Bóri óziniń úıirin quraıtyn qasqyrlardyń analyǵyn tańdaýda jańylyspaýy kerek. Ol óziniń jupasatyn qanshyǵyn jazbaı tanýy kerek. Bóriniń tańdaýy túsken qanshyqty «bórte» deıdi. Bórte kúshigin 63 kún kóteredi. Qaraqulaqtaryn sáýir aıynyń aıaǵynda týady. Qys ishinde qasqyr (bórte) kúshiktemeıdi.
Qasqyrdyń úıirin – áýek deıdi. Osy áýekte shamamen jıyrma-otyz qasqyr bolady. Sol qasqyrlardyń barlyǵy birdeı bóri bola bermeıdi eken. Qasqyrlardyń tuqym shashatyny bireý bolady, sol bireýdi «BÓRİ» deıdi.
Bóri men bórte basqa maqulyqattar syndy ashyq, kez kelgen jerde juptaspaıdy. Olar áýekten (úıir) bólinip, kózden tasa jerde juptasady. Qasqyrlardyń uıyǵýy bir jetige sozylǵan at qulaǵy kórinbeıtin aqpannyń aqyrǵan borandy kezinde bolady. Osy «Bórisyrǵaq» amaly aqpan aıynyń 17-25 aralyǵynda ótedi.
Bul kúnderi qasqyrlar kózge túskenderdi aıamaıdy. Basqa kúnderi mal men adamǵa kóp soqtyǵa bermeıtin, adam kórse jaqyndaı qoımaıtyn dala taǵylary osy amalda kózderi qantalap, bylaıǵy «ádepterin» umyt qaldyrady. Adam bolsyn, mal bolsyn jolynan shyqqandy jaıratyp salyp, kete beredi. Kónekózder bul amal kezinde malyn alysqa uzatpaı, adamdaryna da saq bolǵan eken.
«Bórisyrǵaqty» umytqan qazaq, bóriligin de umytady...
6alash usynady
