قازاق تاريحىنداعى ءىرى تۇلعالاردىڭ ءبىرى قازىبەك سامەنبەتۇلىنا ەسكەرتكىش ورناتىلدى.

شىعىس قازاقستان وبلىسى كوكپەكتى اۋدانى تاسساي اۋىلىنىڭ جانىنداعى ومبى-مايقاپشاعاي تاس جولىنىڭ بويىندا باتىر قازىبەك سامەنبەت ۇلى ءسۇيىنباي نەمەرەسىنە ارناپ ەسكەرتكىش ورناتىلدى.

تۇڭعىش پرەزيدەنت – ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ «بولاشاققا باعدار: رۋحاني جاڭعىرۋ» اتتى ماقالاسىندا: «ءبىزدىڭ بابالارىمىز عاسىرلار بويى ۇشقان قۇستىڭ قاناتى تالىپ، جۇگىرگەن اڭنىڭ تۇياعى توزاتىن ۇلان-عايىر اۋماقتى عانا قورعاعان جوق. ولار ۇلتتىڭ بولاشاعىن، كەلەر ۇرپاعىن، ءبىزدى قورعادى. سان تاراپتان سۇقتانعان جات جۇرتقا اتامەكەننىڭ قارىس قادامىن دا بەرمەي، ۇرپاعىنا ميراس ەتتى. تۋعان جەردىڭ ءاربىر سايى مەن قىرقاسى، تاۋى مەن وزەنى تاريحتان سىر شەرتەدى. ءاربىر جەر اتاۋىنىڭ توركىنى تۋرالى تالاي-تالاي اڭىزدار مەن اڭگىمەلەر بار. ءاربىر ولكەنىڭ حالقىنا سۋىقتا پانا، ىستىقتا سايا بولعان، ەسىمدەرى ەل ەسىندە ساقتالعان ءبىرتۋار پەرزەنتتەرى بار. وسىنىڭ ءبارىن جاس ۇرپاق ءبىلىپ وسۋگە ءتيىس»، دەگەنى بار. سونداي ۇلى تۇلعالاردىڭ ءبىرىنىڭ اتى وشپەستەي بولىپ حاتتا قالىپ، ۇرپاق ساناسىندا كۇنى بۇگىنگە دەيىن جاتتالسا، كەيىنىڭ ەرلىگى مەن ەتكەن ەڭبەگى ۇركىن-قورقىنمەن بىرگە ۇمىت بولعانى دا جاسىرىن ەمەس.

سونداي بابالاردىڭ ءبىرى – XVIII عاسىرداعى قازاق حالقىنىڭ جوڭعار شاپقىنشىلىعىنا قارسى وتان قورعاۋ سوعىسىندا قازاق قولىنىڭ مىڭدىعىن باسقارعان نايزاگەر باتىر، قارۋ-جاراق جاساۋدىڭ حاس شەبەرى، ابىلاي حاننىڭ مور-جۇزىگىن سوققان زەرگەر، 1757 جىلدان باستالعان قازاقتاردىڭ ەجەن حاندىعىمەن (مانجۋ-سين يمپەرياسى) اراداعى «جىلقىعا جىبەك» ساۋداسىنىڭ نەشە مارتە كەرۋەنباسى بولعان قازىبەك سامەنبەت ۇلى ءسۇيىنباي نەمەرەسى.

بۇگىندە اباق كەرەيدىڭ بەلدى رۋلارىنىڭ ءبىرىنىڭ اتى بولىپ، ۇرپاقتارى التايدان انادولىعا دەيىن تاراعان قازىبەك باتىردىڭ مۇراسىن عىلىمي زەرتتەۋ جۇمىستارى ەكى جىل بۇرىن باستالعان بولاتىن. ناتيجەسىندە، شاڭ باسقان ارحيۆتەردەن قازىبەكتىڭ ەرلىگى مەن ديپلوماتيالىق قارىم-قاتىناستاعى شەبەرلىگى، ت.ب. جايلى دەرەكتەر تابىلىپ، تاريحشىلار مەن زەرتتەۋشىلەردىڭ بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىندا كوپتەگەن عىلىمي ماقالالارى جارىق كوردى. زەرتتەۋلەرگە سۇيەنە وتىرىپ باتىردىڭ مازارى دا تابىلدى. ۇرپاقتارى تاراپىنان باتىر بابا باسىنا قويىلعان 6،6 مەتر بيىكتىكتەگى ءزاۋلىم ەسكەرتكىش وسى جۇمىستاردىڭ ءبىر كورىنىسى. الداعى ۋاقىتتا قازىبەك سامەنبەتۇلىنا ارنالعان زەرتتەۋ ەڭبەكتەرى كىتاپ بولىپ باسىلىپ، جاس ۇرپاققا باتىردىڭ ەرلىگى مەن شەبەرلىگىن ۇعىندىرۋ ماقساتىندا عىلىمي-پراكتيكالىق كونفەرەنسيا وتكىزۋ جوسپارلانعان كورىنەدى.

مايگۇل سۇلتان قىزى

6alash ۇسىنادى