ابايمەن سىرلاسۋ
1.سىن مەن شىن
كەشىر ءبىزدى، كەشىر ءبىزدى، كەش اباي،
مىڭ جىلدارعا اتى كەتكەن حاس دانىشپان، كوسەم-اي.
سەن كەتكەلى مىناۋ بايتاق دالاڭنان،
سەنىڭ ءۇنىڭ ەستىلگەلى جەردەن ەمەس، عالامنان
و، وۋ ءتاۋبا، ءبىر ءجۇز ون ءبىر جىل بوپتى،
ءجۇز ون ءبىر جىل دومالاتىپ قۋ بوقتى،
ءجۇز ون ءبىر جىل تەك اۋىزبەن «قۇرمەتتەپ»،
ءدۇدامالداۋ دۇبىرگە ەرىپ دىردەكتەپ،
تەك نوبايلاپ سىزىپ الىپ سۋرەتىڭنىڭ سۇلباسىن،
«اباي – ءبىزدىڭ دانامىز» دەپ داڭعىر-داڭعىر شۋلاسىپ،
«ۇزاي الماي اۋىلداعى بوقتىقتان»،
تەكتىلەردى باسىپ جىعىپ شوقتىقتان،
اقيقاتى مەيىلىنشە مەنسىنبەي،
وزىمىزدەن باسقانىكى جونسىزدەي،
قىزارماستان «مىناۋ ءبىزدىڭ اباي» دەپ،
ءمىندى سىنار مۇسىنىڭنەن تاياق جەپ،
ءجۇرمىز ءالى وزگەرمەي،
شىندىق ءۇشىن شىرىلداعان جاقىندارعا ءسوز بەرمەي...
ءتورت توڭىرەك شالا مولدا ءدىن بۇزعان،
جىلعا-جاقپار جىبىر-جىبىر جىن قىزعان.
شالا جانسار شۇبار الا ءتىلى بار،
ال دىلىندە دىنسىزدىكتىڭ ءنىلى بار.
پەيىلدەرى «مولاسىنداي باقسىنىڭ»،
ەنتىككەن جۇرت باسپادى ءالى اپتىعىن.
بازبىرەۋلەر ادىلدىكتى ءجۇر اڭساپ،
جاعىمپازدار جاق تالعانشا ۇران ساپ.
ايتەۋ، قيىن، بەيبەرەكەت، بەيتىرلىك،
ءبارىن ايتىپ بولا الماسپىن، وووي سۇمدىق!؟
قىل قىسقاسى، جۇرتىڭ ءالى جۇدەۋباس،
بىرەۋ قىرىس، بىرەۋ جالقاۋ، بىرەۋ ماس.
«قايران جۇرتىڭ، قالىڭ ەلىڭ – قازاعىڭ»،
شاعىپ الماي ۇلى ەلدىكتىڭ قازانىن،
ەپتەپ-سەپتەپ ەل قاتارلى تىرلىگىن،
قارا نانىن قاۋجال ەتىپ ءجۇر بۇگىن.
اشتان ءولىپ، كوشتەن قالماس ايتەۋىر،
زامان جايى قاتىن سىندى قايقى ەرىن.
بار بولمىسى باياعىداي وكپەشىل،
تەگەۋرىننەن قۇتىلماعان تەكتى ەسىل. ...
ءبارىن-بارىن جىپكە ءتىزىپ نە ەتەيىن،
سەزىپ تۇر-اۋ ايتپاسام دا كوكەيىڭ.
«ۇستاراسىز مۇرتى ءتۇزىپ اۋزىنا»،
ازەر سىيىپ كوك بۇرشاقتاي جاسىل شاردىڭ قاۋىزىنا.
ەل بەلگىسى – زەڭگىر اسپان، ەركىن قىران، التىن كۇن،
«تاۋەلسىزدىك» دەيتىن جالعىز تىرەگى بار حالقىڭنىڭ.
توزعان جۇرتتى وزعان جۇرتپەن تەڭەستىرىپ سول تىرەك،
بايتەرەكتەي ءتۇپ تامىرى تەرەڭ تارتىپ، جەر تىرەپ،
مەنشىكتەنىپ قۇداي بەرگەن ءوز جەرىن،
ۇلى ەرتەڭگە ۇمىتپەنەن قاداپ ءجاۋدىر كوزدەرىن،
قۇتىلدى ەلىڭ نەشە عاسىر شەمەن بولعان شەڭگەلدەن،
جيدەبايدان قويشى كوردىم كوك قوشقارىن وڭگەرگەن...
ەح!
ەسسىز عاسىر!
ەسكە كەلدى-اۋ ەسكى مۇڭ،
كەتىك كەسە كەيپىم مىناۋ، كەشىر، اباي، كەش كۇنىم!
مەن قازاقتىڭ جاماندىعىن ەندى ساعان ايتا المان،
قايران جۇرتىم قانشاما رەت شاڭىراعى شايقالعان؟!
قانشا عاسىر اباي سىندى اقيقاتتان قامشى جەپ،
قانشاما اسىل ەردى جۇتتى تەرىستىكتەن تانكى كەپ.
تۇياعىنان قالعانىنشا حال كەتىپ،
ەگەمەندى ەرتەڭ ءۇشىن تولارساقتان قان كەشىپ،
ءىسى اققا قۇدىرەتتى قۇدايى جاق بولعاسىن،
سەنىڭ حالقىڭ قايتا تىكتى قۇلاپ قالعان ورداسىن.
2. سەنىڭ دۇعاڭ قابىل بولدى
سەنىڭ دۇعاڭ قابىل بولىپ، ەسە-تەڭدىك كوردى ەلىڭ،
ەندى قۋان، و، ابايىم، و، رۋحىم، كەربەزىم!
مەن قازاقتى سەن سەكىلدى سىنداي المان ابايىم،
جارتاس بولعان جىرلارىڭنىڭ جاڭعىرىعىن جازايىن.
مەنىڭ حالقىم تۇلپار ەدى-اۋ، ارقاسىنا ەر باتقان،
ەجەلگى جاۋ ەرتەلى-كەش از قۇرمادى كور قاقپان.
مەنىڭ دالام اقىن ەدى-اۋ، كوكىرەگىندە شەر جاتقان،
اق ءديدارىن ەندى عانا ايمالاعان زەرلى اق تاڭ.
سىنامايمىن مەن ەلىمدى، قۇقىم دا جوق سىنداۋعا،
تولىمدىمىن اباي جىرىن، الاش مۇڭىن تىڭداۋعا.
ەكى عاسىر ەسەڭگىرەپ ەندى تۇرعان قازاقتى،
عالام سەنگەن اباي دەگەن ەردى تۋعان قازاقتى،
جەر بەتىنە بەدەر-بەدەر بەلگى ۇسىنعان قازاقتى،
جويقىن جاۋعا جويىلماعان ءور مۇسىلمان قازاقتى،
مىنەۋ ماعان ماقسات ەمەس، ماراپاتتى داڭق ەمەس.
ءقادىرىڭدى كەش بىلدىك ءبىز، بەۋ، قارت اباي، ءمارت ەلەس.
3. كەشىر، اباي
الىپ تۇلعا ەسكەرتكىشىم،
تاعى كەلدىم، كەش، اباي،
الاتاۋدىڭ الماتىعا قۇيىپ تۇردى كەشى اراي.
ەت قۇلاعىم ەسىتتى، ەستىدى ءبىر سۇمدىقتى،
كوكەيىمە كەلدى ءبىر ءسوز ايتپاۋ ءۇشىن نە شارا-اي؟!
اباي اتا!
سەن اتادان التاۋ تۋدىڭ، تورتەۋ ەدىڭ انادان،
سول التاۋدان اللام وڭداپ، التى رۋلى ەل تاراعان.
اتتەڭ، اتتەڭ زوبالاڭ جىل دەدى اۋەلى قۇرتامىن،
التى الاشتىڭ اسپانتەكتى ابايىنىڭ ۇرپاعىن.
ايتتى وسىلاي، تەك ايتپادى، ءدال وسىلاي ىستەدى،
تۋعانىڭدى سىرتقا تەپتى، جاقىنىڭدى تىستەدى.
كونبەگەنىن اتىپ-شاپتى، بوسقىن قىلدى، كۇشتەدى،
اباي تەكتى ۇل مەن قىزدان اۋىر قامىت تۇسپەدى.
ءبىر ءجۇز ون ءبىر جىل ءوتىپتى اباي اتا ولگەلى،
الپىس اۋىل بولار ەدى-اۋ ۇرپاعىڭنىڭ ونگەنى.
امال قانشا، ءبىزدىڭ مىناۋ عازالى مول عاسىردا،
عاسىر سالعان قاسىرەتتى قانداي ادام جاسىرعان؟
الپىس اۋىل بىلاي تۇرسىن، «ءتىرى جۇرگەن التى ۇل جوق»،
دەيدى كەشە ءبىر جازارمان، ويلان قازاق جالپىڭ بوپ.
ۇلى ابايدىڭ بالاسىنىڭ بالاسىنىڭ بالاسى،
ۇلى ابايمەن پارقى مۇنىڭ جەر مەن كوكتەي اراسى.
قالعان ەكەن ۇلى ابايدان جاعىز ەركەك كىندىكتى،
ءتاۋبا، ءتاۋبا، تەكتى ۇل-قىزدى كىم جوعالتتى، كىم جۇتتى؟
اتتەگەن-اي، دانا ابايدان دارا قالعان سول ەركەك،
تىلشىمىزگە ايتقان ەكەن سۇرلەۋى اۋىر مول ەرتەك.
«بۇرقاسىندى بۇراڭ جىلدا ايدالىپتى سۇرگىنگە،
قازاقستان ءبىر جەرىنە ورالىپتى بۇل كۇندە.
اي مەن كۇندەي اجارى بار، توق ساباداي تولىسقان،
كوزى جاسىل، كويلەگى كوك بايبىشەسى ورىستان.
ناعاشىدان اۋماي قالعان جاسىل جانار ەكى قىز،
قازاقتىقتان ەش بەينە جوق، ەتى قىراۋ، بەتى مۇز».
دەپ جازىپتى جازارمانىم قاسىرەتكە قالام ساپ،
ال، اعامىز ەلۋ بەستە، وتىرعان جوق جار اڭساپ.
دەيدى جانە جازارمانىم: «جوق مەنىڭشە باسقا امال،
اعامىزدى كوندىرەلىك، اپەرەلىك جاس توقال!
جاس توقالدى قازاقتىڭ تەكتىسىنەن تالدايمىز،
مىنە سولاي ابايدىڭ سوڭعى ۇرپاعىن جالعايمىز.
اباي قايتا تۋماسى انىق، ءبىراق، ءبىراق، ءبىز سولاي،
اباي ۇرقىن ءوشىرىپ، مۇلدە قاپى قالمايمىز...!»
دەپ جازىپتى جار سالىپ، حاس قالامگەر جاس ءتىلشىم،
قاتىن جايىن الدىمەن جۇرەك ءبىلسىن، باس ءبىلسىن.
ەڭ اۋەلى جاسىل كوزدى جەڭەشەمىز كونە مە،
ول كونگەنمەن، اعاتايدىڭ حال-قۋاتى كەلە مە؟
ۇلى ابايدىڭ بۇل تۇقىمى پاتەردە ءجۇر ۇي-كۇيسىز،
ۇي-كۇيسىزگە بۇگىن ءبىزدىڭ قازاق قىزىن بەرە مە؟
تىڭدادىڭ دا مۇنىمدى كۇرسىندىڭ-اۋ، دانا اباي،
تامىرى مەن بۇتاقتان جۇتاپ قالدى قاراعاي.
وسىنى وقىپ وتىرىپ، ويعا قالدىڭ، ەل-جۇرتىم،
ۇلى ابايدىڭ ۇرقى وشسە، كىنالىمىن مەن مۇمكىن،
كۇنالىسىڭ سەن مۇمكىن؟!
كەشىر اباي!
6alash ۇسىنادى
