جۇڭگو قازاق ادەبيەتىنىڭ سىن جانرىنىڭ بىرەگەيى، اتى اڭىزعا اينالعان اقىن، جازۋشى، تاعىلىم-تاربيەسى كۇشتى اعارتۋشى، باسپاگەر، قابدەن ۇلى باجايەۆ ابدەنباي (1938-2019) قىتايدىڭ التاي ايماعى، الاعاق اۋىلىنىڭ تۇلەگى.
شىعارمالارى: "بوگەۋ بەرمەس"، "تاۋ بۇلاعى"، (ولەڭ، داستاندار)، "كۇن ءوز كەۋدەڭنەن تۋادى" (پروزا)، "جاسامپازدىق وربيتاسى"، "ءداۋىر جانە ادەبيەت" (سىن، زەرتتەۋ).
وزىممەن ءوزىم
بايقايمىن
مەن دە ءبىر تاۋ شوقىسىمىن،
شىقپايدى شامىرقانباي وقىس ءۇنىم.
ايتەۋ جانىم ارەڭ جىلىنادى
جالىنىڭ وزەگىندە-وت ءىشىنىڭ.
جانبايدى وزەگىم دە تەككە مەنىڭ،
ارامزا كەشۋگە جوق كەككە بەيىم.
ال مەنىڭ كەۋدە ەسىگىم اشىق جاتىر،
جۇرتىما "جۇرەگىمدى ال تەككە "دەيىم.
مەن باعىزى جىلىپ اققان جايداق وتكەل،
تورپاعىن
لايلايدى ايداماققا ەل.
ۇلكەنىن ارامدىقتىڭ بەرمە ماعان،
كىشىسىن ادالدىقتىڭ
مايداڭدى-اق بەر.
كورگەمىن سەل دە بولىپ، سەڭ دە بولىپ،
الكەۋدە تولقىنداردى تەڭگە ءبولىپ.
جۇرەتىن مەنىڭ جىلى بالا جىرىم،
عاشىقتار اراسىنا جەڭگە بولىپ.
اداممىن،
ءدال وسى زورماقتانىم،
ادامنىڭ ارلىلىعىن ارداقتايمىن.
حانداردان قاراشانى كەم كورمەيمىن،
التىندى اتاعىما تەڭگەرمەيمىن.
ولىمگە ءور كەۋدەنى قيا ما ادام،
ولمەسە جەر بەتىنە سيا ما ادام.
ۋاقىت تا قۇرتا المايدى
ەسىمدەردى-
پاراسات بيىگىنە ۇيالاعان،
كۇندەستىكپەن باسى كۇلگە تىرەلگەن.
ادامزاتتىڭ بالاسىمىن،
تۋدىم مەن،
از دەگەندە قازاق دەگەن ءبىر ەلدەن.
ءسۇتتى سۋعا، سۋدى سۇتكە قۇيمايمىن،
ادالدىقتى
التىن بەرسە قيمايمىن.
ميىم شارى گلوبۋسپەن دەڭگەيلەس.
سوندىقتان دا ۇڭگىرلەرگە سيمايمىن.
شىندىق — جىگىت!
مەن ونىمەن ەگىزبىن،
تۋرا ايتامىن،
يا. ونىمدى دەڭىز ءمىن.
بولعانىممەن ءسال تايازداۋ قۋلىققا،
پاراساتقا كوك ءيىرىم تەڭىزبىن.
ءبىر ايتپايمىن،
ايتسام، ايتپان "ەكى "دەپ،
كون ەتىكتىڭ ۇلتانى ەمەس ەكى بەت.
اقيققاتتىڭ جەڭسىۇشىن
توزاققا-
كىرۋگە دە ريزامىن جەتى رەت...
مەنىڭ تەگىم-
تەگى اسىل سانانىڭ،
سۇيگەندەرىم ءۇشىن وتقا جانامىن.
وسىنى ەگەر كەمشىلىگىم دەمەسە،
بارىنەن دە ادىلەتشىل دانامىن.
شىعىپ كەتتىم بيىككە
جوعارىعا.
جوعارىلاۋدى شام جوق دوعارلاۋعا.
ەشكىمنەن دە كورمەيمىن،
قالعان ءوزىم ءوزىمنىڭ وبالىما.
دەر شاعىمدا دەس بەرمەي جۇلا قاشتىم.
ءوزىم شىققان بيىكتەن،
قۇلاسام دا قۇردىمعا جىلاماسپىن.
ءومىر دەگەن وكىنش سۇراق ەرگەن،
كەلە جاتىر جوسىلىپ جىراق وردەن.
تاسباقا بوپ جۇرگەنشە،
قىران بولىپ مىڭ ارتىق قۇلاپ ولگەن.
2001 جىلى
بۇل ادامدار بوستان-بوسقا شولدەيدى،
شولدەپ ءجۇرىپ بۇلاققا ءمان بەرمەيدى.
ويتەتىنى ءداريالار مەن وزەندەر
بۇلاقتاردان قۇرالعانىن بىلمەيدى.
بۇل ادامدار قاتەلەسپەي جۇرمەيدى،
ءبىردى سان دەپ كوزدەرىنە ىلمەيدى.
ويتەتىنى ميلليوندار مەن مىڭداردىڭ
ءبارى بىردەن باستالعانىن بىلمەيدى.
بۇل ادامدار ءبىرىن-بىرى كۇندەيدى،
"بىرلىك "دەسە، قۇلاعىنا كىرمەيدى.
ويتەتىنى بارادامنىڭ تۇراعى
ءبىر عانا جەر ەكەندىگىن بىلمەيدى.
2000 جىلى
تابيعاتپەن ەتەنە دالالىق گەن،
الدامايدى تۇيسىگىن قارالىقپەن.
قۇزىرلانىپ ىنتىقسا كۇنگە گۇلدەر،
گۇلگە قاراي ۇشادى ارا بىتكەن.
قۇلشىندىرىپ ىشتەي ءبىر كۇش تالابى،
ىزىڭداۋى-سەزىمىن ۇشتاعانى.
جىگەرلىسى-شەشەكتەن بال سورعانى،
ىنجىقتارى-ىڭىرسىپ ۇشپاعانى.
باسىلمايدى سوندا دا بالا جەلىك.
ارۋلاردى كورگەندە اققۋ ءمۇسىن،
جىگتتەر دە ۇشادى ارا بولىپ.
جاساساڭ دا سەكسەن جىل دانا بولىپ،
باسىلمايدى ايتەۋسول بالا جەلىك.
قالۋعا دا ريزا ءبىر سول ءۇشىن،
قارا جولدىڭ ۇستىندە ارام ءولىپ.
ءبىر سەزىمگە بىرسەزىم تۇنشعادى.
تۇنشىقسا دا تۇبىنەن ءۇن شىعادى.
جىگىتتەردى كورگەندە اتى شىققان،
ارۋلار دا ىشىنەن ءبىر تىنادى.
ايتا المايدى
ءبىراق تا ايتاالمايدى،
اپاسىنىڭ مىنەزىن قايتالايدى.
بالا ءسۇيىپ،
جار قۇشىپ،
الداۋ سىراپ،
الاساتقان جۇرەگى ورتالايدى.
تىرلىك-وزەن تىرىلگەن تىعىرىققا،
ءسۇرىنىپ تە جۇرەسىڭ جىعىلىپ تا.
بىر-بىرىنە شيە بوپ بايلانىسقان،
تاعدىر-شىنجىر،
شەشىمى-شىعىرىقتا.
ۇساقتار مەن ۇساقتار ۇندەسەدى،
ۇندەسىپ اپ ءبىر اتقا مىنگەسەدى.
تالانتتىلار ءوز جولىن تاڭداعاندا،
تالانتسىزدار تالاسىپ كۇن كەشەدى.
قاراقشىنىڭ قايعىسى-عارىپ قايعى،
جابىلعان سوڭ جالعىز ات ارىقتايدى.
تالانتتاردىڭ ارتىنان تاس لاقتىرىپ،
تالاسۋدان سوندا دا جالىقپايدى.
2003 جىل
6الاش ۇسىنادى
