سوڭعى جىلدارى ساندىق جۇيەگە كوشۋ تۋرالى كوپ ايتىلىپ، كوپتەگەن ارەكەتتەر جاسالىپ جاتىر. جاڭا تەحنولوگيانى ءتيىمدى پايدالانا الماعان كاسىپ ۋاقىت كوشىنەن قالىپ جاتقاندىقتان وتاندىق كومپانيالار جەدەل اقپاراتتىق تەحنولوگيانىڭ سوڭعى جەتىستىكتەرىن پايدالانىپ، ءىسىن ىلگەرى باستىرۋدا.
سول كومپانيالاردىڭ باستى سەرىكتەستەرىنىڭ ءبىرى ءوز سالاسىنان ويىپ ورىن العان – «Empasoft». ءبىز وسى كومپانيانىڭ نەگىزىن قالاۋشى كادىربەك سايلاۋۇلىمەن سۇحباتتاسىپ، قانداي ءتاسىل جانە فيلوسوفيامەن كومپانياسىن باسقاراتىنىن قىزىقتادىق. ول تۇركيادا اقپاراتتىق تەحنولوگيا ماماندىعىن يگەرىپ كەلگەن سوڭ جەكە كومپانيا قۇرىپ، “Empasoft Academy” ارقىلى بۇگىنگە دەيىن وسى سالانىڭ 5000-داي ينجەنەرىن دايىندادى. بۇل اكادەميانى بىتىرگەن ينجەنەرلەر الەمدىك جوعارى تەحنولوگيالىق كومپانيالاردا جۇمىستاپ، ەلىمىز ىسكەرلىك سالاسىنىڭ ءاربىر تارماعىندا بىلىكتىلىلىگىن جۇمساپ، بيىك ناتيجەلەرگە قول جەتكىزىپ ءجۇر.
“EMPASOFT” كومپانياسىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى كادىربەك سايلاۋ ۇلى
مەكەنجايى: موڭعوليا، ۇلانباتىر قالاسى
قىزمەتى: “Empasoft” كومپانياسىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى
قولداناتىن ۇيالى تەلەفونى: Samsung 10
پايدالاناتىن كومپيۋتەرى: Surface Pro
الەۋمەتتىك پاراقشالارى: Kadirbek Sailau (LinkedIn)، Kadirbek Sailau (Facebook)
– اقپاراتتىق تەحنولوگيا كومپانياسىن قالاي قۇردىڭىز؟
– اقپاراتتىق تەحنولوگيا (IT) كۇن ساين وزگەرىپ، دامىپ وتىراتىندىقتان ءبىزدىڭ جۇمىسىمىز سوعان سايكەس ديناميكالىق قوزعالىستا بولادى دەپ ايتۋعا بولادى. شاعىن اداممەن ءونىمدى ەڭبەك ەتۋدى ماقسات تۇتىپ، 13 جىل ىشىندە وسى سالاعا ايتارلىقتاي ۇلەس قوستىم دەپ ايتا الامىن.
مەن تۇركيانىڭ انكارا قالاسىندا اقپاراتتىق تەحنولوگيالار باعىتىنداعى جوعارى وقۋ ورنىن ءبىتىرىپ كەلگەن سوڭ وسى باعىتتا ءبىلىم بەرەتىن ينستيتۋتتار مەن ۋنيۆەرسيتەتتەردىڭ وقۋ ساپاسى ناشار بولۋمەن قاتار ارنايى ءبىلىم بەرەتىن وقىتۋلار از ەكەنىن بايقادىم. سول كەزدەرى جاستار كوبىنەسە ءۇندىستانعا وقۋعا بارىپ، بىلىكتىلىگىن جەتىلدىرىپ كەلەتىن. سوندىقتان تۇركيادا بىرگە وقىعان دوسىممەن بىرلەسىپ، 2006 جىلى اقپاراتتىق تەحنولوگيالار وقىتۋ ورتالىعىن اشىپ، كومپانيانى “Empasoft” دەپ اتادىم. سونىڭ ناتيجەسىندە بۇگىنگە دەيىن مەملەكەتتىك سەرتيفيكاتپەن 5000-داي ينجەنەر ازىرلەپ، “Empasoft Academy” دەڭگەيىنە جەتكىزدىك.
ءبىز وقىتۋلاردى ۇيىمداستىرۋمەن قاتار مەملەكەتتىك مەكەمەلەرگە IT كەڭەس بەرۋ قىزمەتىن ۇسىنامىز، ديجيتال ترانسفورماسيالاۋ، اقپاراتتىق تەحنولوگيا جانە اقپاراتتىق قاۋىپسىزدىك ماسەلەلەرىن شەشىپ بەرىپ، بۇلتتىق ەسەپتەۋ (Cloud computing) تەحنولوگياسىن ەنگىزۋدەمىز. سونداي-اق الەمگە تانىمال باعدارلامالارمەن قامتاماسىز ەتۋشى 20 كومپانيامەن بىرلەسىپ، ونىمدەرىن تاراتىپ جۇمىستاۋدامىز.
– ءسىزدىڭ جۇمىس ءتاسىلىڭىز قانداي؟ ورتاشا تاۋلىكتىك جۇمىس كۇنىڭىز قالاي وتەدى؟
– ادامدى باسقارۋ دەگەنىمىز ونى قالاي باعالايتىنىڭىزعا تىكەلەي قاتىستى ۇعىم. دۇرىس باعالاي بىلسەڭىز، ادام جۇمىسىنان كۇش قۋات، ءلاززات الاتىندىقتان قۇرمەتتەۋ مەن سىيلاتا ءبىلۋدى ماڭىزدى سانايمىن. ادامدارمەن جىلى، دۇرىس قاتىناس جاساۋعا تىرىسامىن. ولاردى تىڭداپ، ءتۇسىنىپ، ورنىنا ءوزىڭدى قويىپ، كەمشىلىگىنەن گورى ارتىقشىلىعىنا نازار اۋدارىپ جۇمىستاعان ءجون دەپ كورەمىن. تاجىربيەگە قاراعاندا وسىنداي تاسىلمەن جۇمىس جۇرگىزە بەرسە، ءبىرازدان كەيىن ادامنىڭ وسال تۇسى دا بايقالماي قالادى.
كومپانيا تالاپتارىنا ساي كەلىپ، ءبىزدىڭ قۇرامعا ەنگەن بولسا، ول ادام جۇمىستاي المايدى دەگەن بولمايدى. كەرىسىنشە، ونى پايدالانا الماۋىمىز مۇمكىن. ول ماسەلە مەن جانە مەنىڭ جۇمىسشىلارىممەن تەز ءتىل تابىسىپ كەتۋىنە بايلانىستى.
قانداي ءبىر جاعدايدا كەز كەلگەن ماسەلەنى كوپ جاعىنان قاراستىرىپ، كوپ ادامدى قامتي وتىرىپ، شەشىمىن تاپقان دۇرىس. مەن كوپتەگەن جىل كاسىپكەرلىكپەن اينالىسىپ، جۇمىسىمدى ءبىر جولعا قويدىم دەگەنمەن كوپشىلىكپەن ساناسىپ، «سەن ونىڭ ورنىندا بولسا، قالاي شەشەر ەدىڭ؟» دەپ وزىمە ساۋال قويىپ، اقىلداسىپ شەشىم قابىلداۋعا ۇمتىلامىن.
– ەڭ كوپ قولداناتىن، پايدالانۋعا قۇشتار جۇمىس قۇرالىڭىز، قولدانبالى باعدارلامالارىڭىز قانداي؟
– ءبىز “Microsoft”-تىڭ بۇلتتىق تەحنولوگيالارىنىڭ كەشەندى باعدارلامالارىن پايدالانامىز. ۇلكەن داتا (Big data) ءوندىرىلىپ جاتقان قازىرگى زاماندا كەز كەلگەن كومپانيا اقپاراتتارىن جوعالتىپ الۋ ءقاۋىپى بار بولعاندىقتان “Microsoft Office 365” باعدارلاماسىن قولدانامىز. سونداي-اق Microsoft Teams، Power BI، Outlook-تەردى دە قاجەتكە جاراتامىز. ودان باسقا What3words، Shazam، Telegram، Skyscanner قاتارلى اپپليكەيشندەر تۇراقتى قولدانىسىمدا بار.
– ۋاقىت ۇنەمدەۋدىڭ ۇتىمدى ءتاسىلى نە؟
– ۋاقىت ۇنەمدەۋ جانە بوسقا ۋاقىت وتكىزۋ دەگەن بار. مەن وتباسىما ارنالعان ساعاتىمدى قىسقارتقاندى قالامايمىن. كەرىسىنشە جۇمىستا از ۋاقىتتا ءونىمدى ەڭبەك ەتۋ ۋاقىت ۇنەمدەۋدىڭ جاقسى ءبىر ءتاسىلى دەپ ويلايمىن. كەيبىر ادامدار كوپ ۋاقىت ءراسۋا ەتەتىن جۇمىستى باسقا ءبىر ادام قىسقا مەرزىمدە اتقارا الاتىندىقتان ءار قىرلى ادامداردان قۇرالعان كوماندا ناتيجەلى ەڭبەك ىستەپ، ءارقايسىسىنىڭ ۋاقىتىن ۇنەمدەۋگە كومەكتەسەدى.
– اتقارىلاتىن ىستەر ءتىزىمىن قايدا بەلگىلەپ، قالاي جۇرگىزەسىز؟
– بەلگىلەۋ داپتەرىن قوزعالتىپ كورمەپپىن. بىزگە جاڭا كەلگەن ادامدار العاشىندا بەلگىلەۋىن پايدالانعانمەن كەيىن ديجيتال امالعا كوشەدى. مەن جۇمىس ءتىزىمىن جاساۋدا “Microsoft”-تىڭ “To Do” باعدارلامالارىن كوپ قولدانامىن. One Note-تا جاقسى قاجەتىڭە جارايدى.
– جۇمىسىڭىزدىڭ ەرەكشەلىگى نەدە؟ وڭ جانە كەرى اسەرلەرى؟
– اقپاراتتىق تەحنولوگيا كومپانياسىنا ادامدارعا جاڭا تەحنولوگيانى ءتۇسىندىرىپ، ۇنەمى قولدانۋعا داعدىلاندىرۋ ۇلكەن قيىندىق تۋعىزادى. اۆتوكولىك ساتۋشىعا ءونىمى جايلى جالپىلاما مالىمەتى جەتكىلىكتى بولسا، بىزگە جاڭا باعدارلامانى ەنگىزۋ ءۇشىن تۇتىنۋشى كومپانيادا جۇمىستايتىن بارلىق ادامنىڭ ماعلۇماتىن ءبىر دەڭگەيگە جەتكىزىپ، كۇندەلىكتى كەدەرگىسىز پايدالانا الاتىنداي ەتىپ، جاقسى ۇعىندىرۋ قاجەت. بۇل جاعىنان ۋاقىت كوپ قاجەت ەتەتىن بيزنەس دەپ تە اتاۋعا بولادى. كوپ ۋاقىت جۇمسالعان كەزەڭ نەمەسە ديجيتال كوشىرۋدەن كەيىن مەكەمەنىڭ جۇمىس ونىمدىلىگى كۇرت ارتادى. ارينە، سوڭعى ناتيجە جاقسى كوڭىل-كۇي سىيلايدى. قاتىناس جاساۋشىلار مەن تۇتىنۋشىلاردىڭ العىسىن الۋ ەرەكشە ىنتالاندىرادى.
– ءسىز نەنى ىستەۋگە شەبەرسىز؟
– ءوزىمدى باسقالاردى جاقسى تىڭداي بىلەمىن دەپ ويلايمىن. ادامداردى تىڭداۋ، ولارمەن ساناسۋ كوپتەگەن اقپاراتتى قابىلداپ، ودان جاقسى قورىتىندى شىعارۋ دەگەن ءسوز. بۇل دۇنيەدە باسقالاردان الۋعا بولاتىن يدەيا مەن تاجىريبە جەتەرلىك.
– ءقازىر قانداي جۇمىسقا نازار اۋدارىپ جاتىرسىز؟
– ءبىز IT قىزمەتتەرىمىزدى كلاسسيكالىق دەڭگەيگە جەتكىزۋ ءۇشىن جۇمىستاۋدامىز. وسى ماقساتتا كابينەتتىك وقىتۋمەن قاتار ونلاين جۇيەگە كوشىپ، جاڭا پلاتفورمانى دامىتىپ، كونتەنت دايىنداۋ ۇستىندەمىز. بۇل پلاتفورمانى وسى ايدىڭ اياعىندا الەۋمەتكە تانىستىرۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز. ۇيىم مەكەمەلەر ءۇشىن ساندىق ترانسفورماسيالاۋ دەگەنىمىز تەك تەحنولوگيالىق ەمەس، 100 پايىز ادامداردىڭ تۇتىنۋى مەن ءبىلىم دارەجەسىنە بايلانىستى بولعاندىقتان وڭايعا تۇسپەيدى. تەحنولوگيا جىلدام دامىسا دا، ادامداردىڭ ونى يگەرۋى باياۋ. سوندىقتان تەحنولوگيالىق كەشەندى كونتەنتتى ونلاين جۇيەسىندە تاراتۋ ازاماتتاردىڭ تەحنولوگيالىق ءبىلىمىن جەتىلدىرۋدىڭ ەڭ ءتيىمدى ءتاسىلى دەپ ويلاپ، بۇل جوبانى قولعا الىپ وتىرمىز.
كەلەشەكتە بۇلتتىق تەحنولوگياعا باسا نازار اۋدارماقپىز. قازىرگى كەزدە كىم اقپاراتتىق تەحنولوگيالىق ارتىقشىلىقتاردى قولدانىسقا ەنگىزەدى، سول تابىسقا جەتىپ وتىر. باسقاشا ايتساق، XXI عاسىرداعى كەز كەلگەن كاسىپتىڭ كەلەشەگى تەحنولوگيانى قالاي ۇتىمدى پايدالانىپ، ساندىق ترانسفورماسيالانۋىنا قاتىستى بولادى. مىسالى، سوڭعى ۋاقىتتا ەلىمىزدىڭ تاۋ-كەن سالاسى كومپانيالارى بىزگە سۇرانىس جاساپ، سەرۆيس الاتىن بولدى.
– كىتاپ كوپ وقيسىز با؟ ءدال ءقازىر قانداي كىتاپ نەمەسە ماقالا وقۋداسىز؟
– بۇرىن ءبىر رەت وقىعان روبەرت كيوساكيدىڭ «باي اكە، كەدەي اكە» اتتى كىتابىن قايتا وقىدىم. بالعىن جاس كەزىمدە وقىعاندىقتان سول كەزدە وتباسى مەن ۇرپاق الدىنداعى جاۋاپكەرشىلىكتى سونشالىقتى ءتۇسىنىپ وقىماعانىمدى بايقادىم. كوپ نارسەنى وي ەلەگىنەن وتكىزدىم. تەحنولوگيالار داۋىرىندە تەك كىتاپتان عانا ەمەس، پودكاست، ۆەبسايتتاردان دا كوپ مالىمەت الۋعا بولادى. مىسالى، Medium-نان قالاعان ماقالانى جىلدام تاۋىپ الاسىز.
تەڭىزدەي تولاعاي اقپارات اعىنى ورتاسىنداعى بىزدەرگە اقپاراتتى ورتا ميدا سارالاپ، ءسۇزىپ العانىمىز ماڭىزدى. قولعا تۇسكەن كىتاپتى باس سالىپ وقىعاننان گورى قاجەتتى مالىمەتتى قىسقا ۋاقىتتا تاۋىپ، قاجەتىڭىزگە جاراتقانىڭىز ابزال.
– ءسىزدىڭ مىنەزىڭىز تۇيىق پا الدە اشىق پا؟
– IT-مەن ماماندانعان ادامداردىڭ كوبىسى تۇيىق كەلەدى. كوپتى باسقارىپ، باسقالارمەن قارىم-قاتىناسقا تۇسكەن كەزدە ولاردا قارىم-قاتىناس كەمشىندىگى بايقالادى. مەن سوڭعى بەس جىلدا وسى قابىلەتتى دامىتۋ ءۇشىن كوپ ەڭبەك ەتىپ، كەدەرگىلەردى باستان كەشىردىم.
– ءسىز قانشا ۋاقىت ۇيىقتايسىز؟
– مەن تاڭعى 5.30-دا تۇرىپ، ەكى ساعاتتى وزىمە ارنايمىن. سوڭعى كەزدەرى Udemy.com سايتىنان اقپاراتتىق تەحنولوگيا سالاسىنا قاتىستى قىزىقتى ساباقتاردى كورىپ، تاپسىرمالار ورىنداپ ءجۇرمىن. جۇمىسقا كەلە سالىسىمەن ىشكى جۇمىستاردى رەتتەپ، قاجەتتى قۇجاتتاردى بەكىتىپ، تۇستەن كەيىن ىسكەرلىك كەزدەسۋلەر وتكىزىپ، سىرتتاعى جۇمىستاردى شەشۋگە ۋاقىتىمدى جۇمسايمىن.
– جۇمىس كەزىندە مۋزىكا تىڭدايسىز با؟ قانداي اۋەندەرگە اۋەسسىز؟
– مۋزىكاعا كوپ قىزىعۋشىلىعىم جوق. ومىرىمدە بىرنەشە رەت قانا كاراوكەگە بارىپپىن. مۋزىكا تىڭداعىم كەلسە، كوبىنەسە جاقسى اۋەندەر ويناتىپ قويامىن.
– ءسىزدى جۇمىستان تىس ۋاقىتتا قايدان تابۋعا بولادى؟
– ارينە، جۇمىستان تىس وتباسىما ۋاقىت ارنايمىن. جۇما كۇنگى كەشتە دوستارىممەن بىرگە تەر شىعارىپ، فۋتبول وينايمىن.
– كىمنەن، نەدەن كۇش قۋات الاسىز؟
– جۇمىسشىلارىمىز دۇيسەنبى سايىن تاڭەرتەڭ كومپانيا كەڭسەسى قابىرعاسىنا ادامدى ىنتالاندىراتىن سوزدەر جازىپ ءىلىپ قويادى. سولاردىڭ ىشىندە “Do your best، forget the rest” دەگەن ءسوز وتە ۇنادى. ادام تاڭەرتەڭ ءوزىن قۋاتتاندىرىپ، كەشكە دەيىن سول قۋاتىن ازايتپاۋ كەرەك دەپ ويلايمىن. وسى ۋاقىتتا جۇمىس ناتيجەسىنە باسا نازار اۋدارعاننان گورى ءدال سول مەزەتكە كۇشىن شوعىرلاندىرىپ، جۇمىسىن تياناقتى اتقارۋ قاجەت. ناتيجەسى قالاي بولۋى دا مۇمكىن. ەڭ باستىسى ءوز مۇمكىندىگىڭدى تولىق پايدالانعانىڭا سەنىمدى بولساڭ بولعانى.
– ومىردەن العان ەڭ جاقسى عيبراتىڭىز…
– التى جاسىمدا ات ءمىنىپ ۇيرەندىم. ءبىر كۇنى قويدى ەڭكەيتىپ تاستاپ، كەلە جاتىر ەدىم، اتىم ۇركىپ، اياعىم ۇزەڭگىگە ءىلىنىپ قالىپ، سۇيرەتىلىپ بارىپ، ارەڭ قالدىم. سول كەزدە اتا-انام قاتتى ابىرجىپ، ارى-بەرى جۇگىرىسىپ، ءوزىم دە قاتتى قورىقتىم. سوندا اتام: “ادام اتتان جىعىلۋعا بولادى. بۇل بارلىق ادامعا كەزدەسەتىن جاعداي. ءبىراق سەن قايتا اتقا وتىرا الاتىنداي جۇرەكتى بول!” – دەپ، قايتا اتقا مىنگىزىپ قويا بەرگەنى بار. وسىلايشا، مەن 7 جاسىمنان باستاپ، اتقا مىنەتىن بولىپ، جاقسى سايگۇلىكتەردى بايگەدەن وزدىرىپ ءجۇردىم. بۇل مەنىڭ ومىردەن العان ەڭ ۇلكەن ساباعىم ەدى. بۇگىنگە دەيىن جۇمىسىم مەن ۇستانىمىمدا وسىدان تانبادىم. سونداي-اق اتام اتا-اناما «بالالارىڭ كەلەشەگىن ويلاساڭدار، وعان اياۋشىلىق بىلدىرمەڭدەر» دەيتىنى وتە دۇرىس دەپ ويلايمىن.
– جاس ماماندارعا قانداي كەڭەس بەرەسىز؟
– ءار ادامنىڭ ارمانى مەن الدىنا قويعان ماقساتى بولۋ كەرەك. ەگەر تاڭەرتەڭ ۇيقىدان ويانعاندا نە ىستەيتىنىڭىز انىق بولماسا، داعدارىس دەگەنىمىز سول. ادام قانشالىقتى جايلى ورتادا ءومىر سۇرسە دە، داعدارىپ قالاتىن ساتتەرى بولادى. سول مەزەتتە ماقساتىڭ ايقىن، نە ىستەيتىنىڭ تۇسىنىكتى بولۋى قاجەت. جاستار باسقالار مەن تۋرالى نە ويلايدى دەگەن ويدان ادا «كوزسىز باتىر» بولۋ كەرەك. نە قالاعانىڭدى ىستەۋگە دە بولادى. الايدا قانداي ءبىر ماسەلەگە جان-جاقتى قاراپ، مۇمكىندىگىنشە بولاتىنداي امالدار جاساۋعا تىرىسقان ءجون. جاڭاشا ويلاۋعا تالپىنىپ، قالىپتاسقان كوزقاراستان قاشىق بولعان دۇرىس.
– كەلەسى قوناققا كىمدى ۇسىنىپ، جۇمىس ىستەۋ تاسىلىمەن تانىسقىڭىز كەلەدى؟
– “نەست اكادەمياسى”، “Info Solution” كومپانياسى نەگىزىن قالاۋشى ب.ءعابيتتى ۇسىنامىن. ونى باسقالارعا ۇلگى بولىپ، اقپاراتتىق تەحنولوگيا سالاسىندا مىقتى ماماندار دايىنداپ، قوعام دامۋىنا ءوز ۇلەسىن قوسىپ جۇرگەن جاس مامان دەپ ويلايمىن.
kaznews.mn سايتىنان الىندى
6alash ۇسىنادى
