كورنەكتى اقىن، جازۋشى عالىم قاناپيا ۇلى 1938 جىلى التاي قالاسى الاقاق اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن. 1961 جىلى شينجياڭ پەداگوگيكالىق ينستيتۋتىن ءبىتىرىپ، ءۇرىمجى اۋدانىندا، ورتالىق ۇلىتتار ينىستيتۋتىندا وقىتۋشى، كەيىن شينجياڭ حالىق باسپاسىندا رەداكتور، اعارەداكتور بولىپ ىستەگەن. «قوس قاراعاي» كينو سەناريى، «بۇرقاسىن» اتتى ءۇش تومدىق رومانى، «الۋان جىلدار الاۋى» اتتى ماقالالار جيناعى جانە «جولشىباي»، «كوك ءيىرىم» قاتارلى ولەڭدەر جيناقتارى باسپادان شىققان. «ارداگەر اسەت» ماقالاسى رايوندىق ساراپتا 2 دارەجەلى سىيلىق العان. كوك ءيىرىم اتتى ولەڭدەر جيناعى مەملەكەتتىك از ۇلتتار ادەبيەتى بويىنشا «ۇزدىك شىعارما» سىيلىعىن العان. ول جۋڭگو جازۋشىلار قوعامىنىڭ، شينجياڭ جازۋشىلار قوعامىنىڭ مۇشەسى، 2 دارەجەلى كاسىپتىك جازۋشى بولاتىن.
عالىم قاناپيا ۇلى 2000 جىلى ومىردەن وزعان.
سىبىزعى
ەگىلىپ تىڭداۋشى ەدىم سىبىزعىنى،
امال نە جۇتتى ءبىر كەز سۇم ىزگىنى.
وكپەمدى قولىما الىپ كەلەمىن مەن
شىققان سوڭ ەندى عانا سىبىزعى ءۇنى.
ماشينا توگى بەينە سول كيەلى،
اتىراۋ تۇنگى تونىن وڭ كيەدى.
كەرگىگەن الدىداعى كەيكەتتەردەن
اق ۇيلەر ساعىمدانا دوڭكيەدى.
ىرگەدەن قاشقان قارىق شىرعاسىنداي،
ماڭايدىڭ مۇرتى ءالى تۇر ءبىر باسىلماي.
جارتىكەش اي باتادى تاۋدان ارى
كورپەگە كىرگەن قىزدىڭ سىرعاسىنداي.
سىبىزعى بار وزگەشە قاسيەتىڭ،
مەن ەمەن نار كەۋدەڭە باس يەتىن.
تولعاي بەر حالىق كەشكەن كەشۋلەردى
تولعاي بەر سان مىڭ جىلدىڭ قاسىرەتىن.
تالايدىڭ ءبۇتىن كوڭىلىن جىرتتى ازاپ،
جۇت ءوتتى مالتا ورنىنا جۇرتتى قاجاپ.
سولاردى وتىر مىنە بەبەۋلەتىپ
بۇركىتتىڭ شالعىسىنداي مۇرتتى قازاق.
ەرىنى ءيىرىم سىندى قوزعالادى،
قاسىرەت ءۇنى اقىرىن قوزدانادى.
سەكىلدى الدە نەدەن بوتاسى ءولىپ،
شاتاڭدى كەزىپ ىڭگەن بوزداعانى.
بەيشارا ءالى ءۇمىتىن ۇزبەگەندەي،
نەمەسە قۋانىشىن قۇز جەگەندەي.
قاراماي تۇنىپ تۇرعان تال، قايىڭعا،
زارلايدى بوتاقانىن ىزدەگەندەي.
مۇرتتى شال باسقا كۇيگە اۋىسادى،
اڭداساڭ جازىقسىزعا جاۋ ۇشادى.
اڭعاردى بويلاپ قىزىل قان كىلكيدى
جارلىنىڭ جانىن المان، لاۋ ىسادى.
جاس ارۋ ەندى وتكىزەر جىلىن قانداي،
بايقاساڭ ەمەس مۇلدەم جىلىنعانداي،
شەڭبەكتەپ توپىراقتى سىرتتا جاتىر
جارىمەن بىرگە جۇرەك جۇلىنعانداي.
سوندا دا كورمەگەن ەل تەپكىگە ازىپ،
ەتىپ سۇر شاڭدى ەسكەك، كەكتى ازىق،
اقتابان شۇبىرىندى بولعان سىندى
دالادا يت ۇليدى تەك قۇلازىپ.
اداسقان ءسابي تۇزدە بەزىلدەيدى،
قارا تاس زاڭ تىڭدايدى، ەزىلمەيدى.
كۇندىزى وكپەك سۇيەپ قولتىعىنان
ءتۇن بويى جۇلدىز اڭدىپ كوز ىلمەيدى.
كوپ ەدى ماڭدايىنىڭ سورى قانداي،
بولادى جىمنان بارىس تورىعانداي.
تاڭ اتا الدان قۇزعىن قوڭقىلدايدى
ولىمگە بولاشاعىن جورىعانداي.
ءومىردىڭ كۇدىرى مول، كوپ وتكەلى،
كىردى ول ءبىر ۇڭگىرگە، جەمەك نەنى؟
قارايدى ماڭايىنا جالتاق-جالتاق
قوياننىڭ كوجەگىندەي كەۋەكتەگى.
سورلى انا جاپان كەزىپ زارلاعانداي،
پيداعا شىبىن جانىن ارناعانداي.
تىزبەگى مەرۋەرتتىڭ سەكىلدەنىپ،
كوزىنەن جاس ۇزدىكسىز پارلاعانداي.
بولادى جوقتاعانداي جەل ۇندەرى،
دالانىڭ ۇرەي سالىپ جەر ىندەرى،
ءسۇت جۋىپ كويلەگىنىڭ ومىراۋىن
بۋسانات شۇعىنقتاي ەرىندەرى.
سىبىزعى شەككە جەتتى ەڭ كوپسىگەن
شال جاتىر عارىپ بولىپ كوڭدە وكسىگەن.
جيەكتى ءالسىن – ءالى ورعىلايدى،
اق قابا، الىپ ەرتىس دوڭبەكشىگەن.
ءۇيىرىلىپ تولقىن تۋلاپ، جار قاعادى،
تاۋ كەزىپ سارى الا قاز زارلانادى.
جالقى اققۋ زەڭگىر كوكتە سۇڭقىلدايدى،
بەلگىسىز جوقتاعانى، قارعاعانى.
وزىنە شىرىق ءيىرىپ، جۇرتتى عاجاپ،
دەگەندەي بار نالانى جىقتى قازاپ.
توقتاتىپ سىبىزعىسىن كۇلىمدەيدى
بۇركىتتىڭ شالعىسىنداي مۇرتتى قازاق.
باسپاعان دەنەسىنە نالا تاڭبا،
ۇقساعان ۇياداعى بالاپانعا،
اڭىرىپ كۇيگە قانباي بالا جاتىر
يەگىن سۇيەپ ەكى الاقانعا.
بوساعان جۇيەسىن قىز جەڭسەم دەيدى،
كۇي تىندى دەگەن سوزگە ەل سەنبەيدى.
جاس قۋىپ كەرەگە كوز اجىمدارىن
شۇيكەدەي قارا كەمپىر كەمسەڭدەيدى.
سىبىزعى تۋماس سەنەن اسىپ ولەڭ،
بەر ماعان تىنىسىڭدى باسىمەنەن.
سان عاسىر باتتاستىرعان كۇس پەن كىردى،
جۋايىق كوزدىڭ تۇنىق جاسىمەنەن.
6alash ۇسىندى
