«مەنىڭ تاعدىرىم — تۇنعان ازاپ پەن قاسىرەت. جازىقسىز باسىممەن كىمگە، نەگە يىلمەدىم مەن؟ مەنىڭ بۇكىل عۇمىرىم ۇلى ايرىلىسۋلاردان تۇرادى. مەنىڭ ءومىرىم كۇزگى جاپىراق كومگەن تۇنگى دالاعا ۇقسايدى».
فاتيما عابيتوۆا
قازاقتىڭ ءۇش بىردەي ارىسى، زامانىنىڭ زاڭعار تۇلعالارى قوعام قايراتكەرى ءبىلال سۇلەيەۆ، جەتىسۋدىڭ ءدۇلدىل اقىنى ءىلياس جانسۇگىروۆ، قازاققا عانا ەمەس، الەمگە تانىمال مۇحتار اۋەزوۆتىڭ جارى بولعان، تاتار قىزى فاتيمانى بىرەۋ بىلسە، بىرەۋ بىلە بەرمەيدى. زاڭعار تۇلعالارىمىزدى اقىلىمەن، كوركىمەن، جوعارى مادەنيەتىمەن تاڭداندىرا بىلگەن، ولاردىڭ بار ەڭبەگىن شاما-شارقىنشا جيناعان فاتيما عابيتوۆا جايلى ماتەريالدى ۇسىنامىز.
فاتيما عابيت قىزى 1903 جىلى الماتى وبلىسى قاپالداعى كوپەس وتباسىندا دۇنيەگە كەلگەن. ۇلتى تاتار. قىزدارعا ارنالعان ورتا ورىس مەكتەبىن، تاتار قىزدار مەكتەبىن، مەدرەسە جانە قازاق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ فيلولوگيا فاكۋلتەتىن بىتىرگەن. فاتيما ەۋروپاشا ءبىلىم العان، نەمىس جانە فرانسۋز تىلدەرىن بىلگەن. كوزى اشىق، ساۋاتتى ايەل ەۋروپاشا كيىنىپ، سولاردىڭ جوعارعى مادەنيەتتەرىن ۇستانا بىلۋىمەن وزگە ايەلدەردەن ەرەكشەلەنىپ تۇرعان.
تاتارشا – فاتيما، اراب تىلىندە – پاتيما، قازاقشا – ءباتيما. اراب سوزدىگىنەن – «انا ومىراۋىنان اجىراتىلعان» دەگەن ماعىنانى بىلدىرەدى. بۇل ەسىمدى يەلەنگەن ايەلدەر ومىردە كوڭىلدى، ادامدارمەن داۋعا كەلگەندى ۇناتپايدى.
«مەنىڭ تاعدىرىم – تۇنعان ازاپ پەن قاسىرەت. جازىقسىز باسىممەن كىمگە، نەگە يىلمەدىم مەن؟ مەنىڭ بۇكىل عۇمىرىم ۇلى ايرىلىسۋلاردان تۇرادى. مەنىڭ ءومىرىم كۇزگى جاپىراق كومگەن تۇنگى دالاعا ۇقسايدى».
فاتيما عابيتوۆا – قازاقتىڭ ءۇش ارىستاي ۇلدارىنىڭ جۇرەگىن جاۋلاعان تاتار قىزى. ول ءوزىن «قازاقتىڭ تاتارىمىن» دەپ اتاعان. ماعجان جۇمابايەۆتىڭ ولەڭدەرىن ءسۇيىپ، جاتقا وقىعان. قازاقتىڭ ءمۇيىزى قاراعايداي ءىرى تۇلعالارىنىڭ ومىرلىك جارى بولعان فاتيما عابيتوۆا قانداي ادام بولعان؟ ول - ەڭبەك جولىندا مىڭداعان شاكىرت تاربيەلەگەن ۇلاعاتتى ۇستاز، اڭىزعا اينالعان ايەل. ۇلكەن قىزىنا ەرتە كەلگەن اجال، ەكى كۇيەۋىنىڭ اتىلىپ كەتۋى، بەس بالامەن جاپادان جالعىز قالعان كۇندەر، زۇلمات زاماننىڭ زاپىرانى سىندىرا الماعان قاجىرلى ايەلدىڭ ءومىر جولى ناعىز ۇلگى الارلىقتاي ونەگەلى جول. بيىك پاراساتىمەن بىرگە اسقان سۇلۋلىعىمەن ەرەكشەلەنگەن فاتيماعا ارناپ احمەت بايتۇرسىنوۆ بىلاي دەپ ولەڭ جازعان: «تاعدىر قالاپ ەگەردە، ءجۇز كوز بەرسە قۇدىرەت، ءجۇزى دە سىزگە قارار ەدى...»،- دەپ جىرلاسا، ءمىرجاقىپ دۋلاتوۆ «ءوز ومىرىمدە كورگەن سۇيكىمدى سۇلۋ!» دەپ تامسانعان. اتى اڭىزعا اينالعان ارۋدى قازاق زيالىلارى ەركەلەتكەنمەن، تاعدىر شىركىن ەركەلەتپەدى.
ءبىلال مەن فاتيما
1918 جىلى فاتيما 17 جاسىندا جاس اعارتۋشى ءبىلال سۇلەيەۆكە قوسىلادى. ءبىلالدان ءۇش بالا (جانىبەك، فاريدا، ازات) سۇيەدى. ءبىلال سۇلەيەۆ بۇل كەزدەرى جەتىسۋ وڭىرىندە قازاق بالالارى ءۇشىن مەكتەپ ينتەرناتتار اشۋعا اتسالىسىپ جۇرگەن. 1928 جىلى وراز جاندوسوۆ ەكەۋى العاشقى قازاق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ نەگىزىن قالادى.
ءبىلال سۇلەيەۆ 1893 جىلى جەتىسۋداعى قاپال قالاسىنا تاياۋ بايانجۇرەك مەكەنىندە دۇنيەگە كەلگەن. اكەسى سۇلەي ەل-جۇرتىنا سىيلى، ادامدىق قاسيەتىمەن بەدەلدى بولعان كىسى ەكەن. جاسىنان زەرەك تۋعان بالا ءبىلالدىڭ بويىنداعى قابىلەتىن تانىعان ەسەنعۇل بولىس ونى ءوز قاراجاتىمەن ۋفاداعى «عاليا» مەدرەسەسىنە وقۋعا جىبەرەدى. ءبىراق ونداعى ءبىلىم دەڭگەيى ىزدەنىمپاز جاستىڭ تالابىن قاناعاتتاندىرمايدى. سوندىقتان ول ورىنبورداعى مۇعالىمدەر سەمينارياسىنا بارىپ تۇسەدى. ونداعى «قازاق» گازەتىمەن بايلانىس جاسايدى، سوندا قوسىمشا جۇمىس اتقارادى. سەميناريا بىلالگە ءبىلىم ءنارىن سىڭىرسە، «قازاق» جىگەرىن جانىپ، بىلىگىن دامىتادى. سول جىلدارى ول «ماتاي»، «قاپتاعاي» دەگەن بۇركەنشەك اتتارمەن بىرنەشە ولەڭدەرىن، ۋىتتى ماقالالارىن جاريالايدى.
بويجەتكەن فاتيما جاس پەداگوگ، اعارتۋشى ءبىلال سۇلەيەۆپەن تانىسىپ، وتباسىن قۇرايدى. 1929 جىلى ءبىلال وبلىستىق ءبىلىم بەرۋ باسقارماسىنا باسشى بولىپ اقتوبەگە كوشىپ كەلەدى. فاتيما قازاق مەكتەبىنە جۇمىسقا تۇرادى. 1930 جىلدىڭ قاڭتارىندا ون جاسار قىزى فاريدا قايتىس بولادى. كەيىننەن قاراشا ايىندا ەكەۋىنىڭ ورتاق ءۇشىنشى بالالارى ازات دۇنيەگە كەلەدى. ون جىلداي ءتاتۋ-تاتتى وتباسىنىڭ تاعدىرىنا 1930 جىلعى ساياساتتىڭ سالقىنى تيەدى. كۇيەۋى سۇلەيەۆتى تۇتقىنداپ، ەكى جىل جازىقسىز تۇرمەدە وتىرعىزعان. بۇدان كەيىن ءبىلال اقتالىپ، ماسكەۋگە كەتكەن.
ءىلياس پەن فاتيما
العاش رەت ءىلياس فاتيمامەن 1919 جىلى ءبىلالدىڭ جارى بولىپ جۇرگەن كەزدە تانىسقان. سودان بەرى ءىلياستىڭ ماحاببات ليريكاسىنىڭ بارلىعى دەرلىك فاتيماعا ارنالعان.
ماحابباتىڭ اۋرۋى
جۇدەتتى دە، جىلاتتى.
جان، جۇرەكتىڭ تولقىنى
جىلاتتى دا، جىرلاتتى.
جىلاۋ، جىرلاۋ سەن ءۇشىن
مەن ءۇشىن سول تىم ءتاتتى...
بۇل دۇنيەگە ءسال ەرتەرەك كەلگەندە قوس عاشىق حالىق جادىندا بەرىك ساقتالعان ماحاببات داستانىنىڭ كەيىپكەرى بولار ما ەدى، كىم بىلەدى؟!
وت اۋىزدى، وراق ءتىلدى اقىننىڭ شىعارماشىلىعىنا شابىت بەرگەن فاتيما ەدى. ءبىلالدىڭ جارى بولىپ جۇرگەندە فاتيما ءىلياستىڭ وزىنە ارنالعان ماحاببات تۋرالى ولەڭدەرىن 10 جىل بويى ۇزدىكسىز الىپ تۇرعان، دەگەنمەن اباقتىعا قامالعان ءبىلالعا بارىنشا ادال بولعان فاتيما ءىلياستىڭ كوڭىلىن باسقا ارناعا بۇرماق بولدى.
«سەن اسقان تالانتتى، كوركەم ءسوزدىڭ اسىل كۇمبەزىن ورناتا الاتىن العىر «اقىنسىڭ»... ەندى مەن سەنىڭ زارلى حاتتارىڭنىڭ ورنىنا ەلىڭنىڭ تۇتاس تۇلعاسىن كورسەتەتىن جالىندى جىرلارىڭدى وقۋدى تىلەيمىن. ادەبيەت مايدانىندا ەل تاڭداناتىن تابىسپەن كورىنگەنشە، مەن ساعان حات جازبايمىن. سەن دە ماعان حات جازبا!»،- دەگەن.
كەيىننەن ءبىلالدان ءۇمىتىن ۇزگەن فاتيما 1932 جىلى ونىڭ دوسى، اقىن ىلياسپەن وتباسىن قۇرادى.
جانسۇگىروۆ رەپرەسسياعا ۇشىراعان دوسى ءبىلالدىڭ بالالارىندا ءوز بالالارىنداي كورەدى. 1933 جىلى فاتيما مەن ءىلياستىڭ قىزدارى – ءۇمىت جانسۇگىروۆا دۇنيەگە كەلەدى. 1933-1936 جج. قازسسر جانە قازاق ساياسي ادەبيەتىنىڭ مەملەكەتتىك باسپا رەداكتورى بولىپ قىزمەت اتقارادى. بۇل ۋاقىتتا فاتيما عابيتوۆا ءىلياس، ساكەن سەيفۋللين، بەيىمبەت مايليندارمەن بىرگە ماسكەۋدەگى جازۋشىلار وداعىنىڭ ءى سەزدىنە قاتىسادى. 1935 جىلى بەسىنشى بالاسى يلفانى ومىرگە اكەلەدى. فاتيما مەن ءىلياس بەس جىل بىرگە عۇمىر كەشكەن.
1937 جىلى ءىلياستى ساياسي استارمەن قاماۋعا الادى. وسى جىلى فاتيمانىڭ التىنشى بالاسى بولات ومىرگە كەلەدى. ارتىنان بالە بولىپ جابىسپاسىن دەپ فاتيما ءىلياستىڭ بالالارىن ءوز اتىنا جازادى. ءىلياس ەمشەكتەگى بالاسىن ءبىر اق رەت تەرگەۋشىنىڭ الدىندا كورەدى. قۇنداقتاعى بالاسىن كورگەن ءىلياس: «بۇل ۇلىمىز ەتىكشى بولسىن، ەتىك تىگۋگە ۇيرەت بۇل ۇلدى»، – دەپتى.
تەرگەۋشىنىڭ: «وزىڭىزدەي جازۋشى بولار»، – دەگەنىنە: «جازۋشى بولىپ جازىقسىز جازا تارتقانشا، ەتىكشى بولىپ ەركىن ءومىر ءسۇرسىن»، – دەپتى.
اناسى بولاتقا ولە-ولگەنىنشە ريزا بولىپ كەتكەن ەكەن. ول تۋراسىندا: «بولات – مەنىڭ ماقتاناتىن ماقتانىشىم دا، قۋاناتىن قۋانىشىم دا. شىن ماعىناسىندا جانىم سۇيگەن، جانىما جاي تاپتىراتىن ۇلىم!» – دەگەن ەكەن.
فاتيمانىڭ ءىلياستى ىزدەۋمەن بارماعان جەرى، باسپاعان تاۋى قالمايدى. وعان بىردە: وحوتسك، ماگادان دەپ جاۋاپ بەرەدى. ول وحوتسكقا، باسقا دا سولتۇستىك قالالارعا حات جازىپ، وتىنىشتەر بىلدىرگەن.
ەكىنشى رەت «حالىق جاۋىنىڭ» ايەلى اتانعان فاتيما باۋىرىنداعى بەس بالاسىمەن تاعى دا ءتىرى جەسىر اتانادى.
يلياس جانسۇگىروۆ 1937 جىلى تامىزدا تۇتقىندالىپ، 1938 جىلى اقپاندا اتىلادى. فاتيما وزىنە تونگەن قاۋىپكە قاراماستان يلياستىڭ كوپتەگەن قولجازبالارىن ساقتاپ قالادى. فاتيما ەكىنشى رەت "حالىق جاۋىنىڭ ايەلى" رەتىندە الماتىدان سەمەيگە جەر اۋدارىلادى. فاتيما يلياستىڭ كوپتەگەن شىعارمالارىنا رەداكتور رەتىندە قىزمەت ەتكەن.
كەي وقىرمان فاتيمانى تۇرمەدەگى كۇيەۋى ءبىلالدى نەگە كۇتپەستەن، ءىلياسقا ءتيىپ كەتتى دەپ جازعىراسىڭ. نەكەلى جارىن، بالاسىن تاستاپ، باسقا ەرگە كەتىپ جاتقان ءساتىن فاتيما ءوزى بىلاي سيپاتتايدى: «وسى كۇنگە شەيىن مەنىڭ كەتۋىمە كوڭىل بولمەگەنسىپ جۇرگەن جانىبەك تومەن قاراپ، ەسىككە سۇيەنىپ تۇر ەكەن. بەتىنەن ءسۇيدىم، باسىن كوتەرمەدى. ەسىكتەن شىعا باستادىم، اياعىما ورالىپ بىرگە شىقتى دا،اربا جانىنا كەلگەن سوڭ: «كەتپە، تاتە، كەتپەشى!»، – دەدى. مەن ونى ۋادەمەن الداپجاتىرمىن. جۇرەگىم ۋداي اشىپ بارادى…» اياپ وتىراسىڭ. ءبىراق «راقىمسىز ءبىلال جانىبەگىمدى بەرمەدى» دەگەندە، تاعى دا فاتيمانى ىشتەي «سوتتاپ» جىبەرەسىڭ. «بالا كەرەك بولسا، باسقاعا كەتىپ نەڭ بار دەيسىڭ. اكەسىن بالاسىنان، بالاسىن اناسىنان، اعايىندى جانىبەك پەن ازاتتى ەكىگە ايىرعان ءوزى عوي»، – دەپ كەييسىڭ. ءبىراق، تاعدىردىڭ جازمىشى – وسى…»
مۇحتار مەن فاتيما
ءىلياستى الىپ كەتكەننەن كەيىن فاتيما عابيتوۆا بەس بالاسىمەن الماتىعا كەلىپ، ءتۇرلى جۇمىس ىستەيدى. بالالاردى وقىتادى، ولەڭدەر جازادى، اۋدارما ىسىمەن اينالىسادى، قازاق ءالىپبيىنىڭ لاتىننان كيريليساعا اۋىسۋىنا ءوز ۇلەسىن قوسادى.
فاتيما عابيتوۆا ءوز ەستەلىكتەرىنىڭ بىرىندە بىلاي دەيدى: «الماتىدا كوپ قينالدىم. بىردە بولىمسىز قىزمەتكە ورنالاسىپ، بىردە قىزمەتسىز ءجۇردىم. جانىبەگىم دە الماتىعا قايتقان. بەس بالا. تاماق كەرەك، كيىم كەرەك. جانى اشىپ، جاردەمدەسەر جان جوق. جالعىز ءوزىم. سوعىس باستالدى. جانىبەك 9-كلاسس ءبىتىرىپ، جاسى اسكەر جاسىنا جەتپەسە دە، ەرىكتى تۇردە سوعىسقا كەتتى. قالا حالقى جابىق دۇكەندەردەن تاماق الاتىن بولدى. بىزگە جان باسىنا 220 گرامم قارا ناننان باسقا ەشتەڭە جوق. دەنە شىنىقتىرۋ تەحنيكۋمىندا بولىمسىز ساباق بەرەمىن. تەحنيكۋم كۇنىنە ءبىر رەت مۇعالىمدەرگە وماش كوجە بەرەدى. مەن سول كوجەنى ىشپەي، ۇيگە اكەلىپ بالالارعا ىشكىزەمىن.
ءبىزدىڭ وسىلاي قاتتى قينالىپ جۇرگەنىمىزدى سىرتىمىزدان بىلگەن مۇحتار ءبىر كۇنى ماعان كەلىپ، ءوزىنىڭ مەنى ەرتەدەن (1927 جىلدان) قاتتى سۇيەتىنىن، مەنىڭ جانىمدا بىرەر ساعات بولۋدى وزىنە باقىت سانايتىنىن ايتتى». وسىلايشا، فاتيما ءۇشىنشى رەت مۇحتار اۋەزوۆپەن باس قوسادى. فاتيما عابيت قىزى مۇحتار اۋەزوۆكە مۇرات ەسىمدى ۇل سىيلايدى. سول جىلى فاتيما مەن ءبىلالدىڭ ۇلى جانىبەك مايداندا قازا بولادى.
بالانى جاستايىنان تالكەككە سالعان تاعدىر ماڭدايىنا ءومىر بويى «حالىق جاۋىنىڭ بالاسى» بولۋدى جازعان. ءوز اكەسى – ءبىلال سۇلەيەۆ تە، وگەي اكەسى –ءىلياس جانسۇگىروۆ تە «حالىق جاۋى» دەگەنگە ىشتەي سەنبەي، شىندىقتى بىلمەي ومىردەن ءوتىپ كەتتى. بەس بالاسىن قۇشاقتاپ قۋ باس قالعان اناسىنا جايسىز جىلدار سالعان جاپادا جانىبەك ۇلكەن ءۇمىت، دەمەۋ ەدى. ەڭسەگەي بويلى، شىمىر دەنەلى، وتتى كوزدى ول سوڭىنان ەرگەن ءىنى-قارىنداستارىنا ۇلگى بولدى. ونى قيماستىقپەن ەسكە العاندار ومىرگە قۇشتار، ولەڭ جازۋعا قۇمار بولعانىن ايتادى. جانىبەكتىڭ بالا كەزدەگى بالاڭ ارمانى – ۇشقىش بولۋ.
قازاقتىڭ ءۇش ارىسىنىڭ جارى بولعان فاتيما ومىرگە تەكتى ۇرپاقتار اكەلىپ قانا قويماي، ءار بالاسىنىڭ ادام بولۋىنا، اكەلەرىنىڭ جولىن جالعاستىرۋلارىنا بارىنشا ۇلەس قوسقان. پەداگوگشى، اۋدارماشى، رەداكتور قىزمەتىن اتقارىپ، قازاقتىڭ ساۋاتىن اشۋىنا بارىنشا ۇلەس قوسقان.
قيىن-قىستاۋ كەزەڭدە الىپتاردىڭ ەڭبەكتەرىن امان الىپ قالىپ، ۇرپاققا جەتكىزۋگە فاتيما عابيتوۆا از ۇلەس قوسقان جوق. وسىنداي وقيعالاردىڭ ءبىرىن ءىلياس جانسۇگىروۆتىڭ قىزى يلفا بىلاي دەپ جازادى: «ونىڭ (فاتيما عابيتوۆانىڭ) 1957 جىلعى قازاقستان جازۋشىلار وداعىنداعى پارتيا جينالىسىندا ايتقان ءسوزى ەسىمنەن كەتپەيدى. ول ءسوزى ءۇش ادامدى – ساكەن سەيفۋللين، ءىلياس جانسۇگىروۆ جانە بەيىمبەت ءمايليندى اقتاۋعا ارنالعان ەدى. ءساندى كيىنگەن، ماڭعاز، اسقاق كەلبەتىمەن شىعا كەلگەندە، ءبارى تىنا قالدى. وتتاي جانعان قارا كوزىنىڭ اسەرىنەن ۋ-شۋ بولعان زال لەزدە باسىلدى. ونىڭ ءسوزى وزىنە دەيىن سويلەگەندەردىڭ سوزىنەن ەرەكشە بولدى. حرۋششيەۆ پەن قازاقستاندىق ۇكىمەتكە ءاتۇستى العىسىن ايتقان سوڭ قولىن زالعا سوزىپ، ءبىرىنشى قاتاردا وتىرعانداردىڭ نۇسقاپ، بىرىنەن سوڭ ءبىرىنىڭ ايىبىن ايتا باستادى: «سەن ءىلياستىڭ ۇستىنەن ارىز جازعانسىڭ!»، «سەن ونىڭ ەڭبەكتەرىن يەمدەنىپ العانسىڭ!»، «ال سەن ءىلياستىڭ وتباسىن قۋىپ شىعارىپ، پاتەرىنە كىرگەنسىڭ!». بۇل ءبىر قۇلاق ەستىپ، كوز كورمەگەن، عالامات نارسە بولدى. مەن ونىڭ ءسوزىنىڭ جارىم-جارتىسىن دا ۇقپاي، قاتتى ماساتتانىپ وتىردىم. ول قولىن نۇسقاپ كورسەتكەندەردىڭ ىشىندە مۇحامەدجان قاراتايەۆ، ءسابيت مۇقانوۆ بولعان»،- دەيدى.
فاتيمانىڭ بالالارىنا قالدىرعان وسيەتناماسى:
«مەن – عابيتوۆا فاتيما زاينۋللا قىزى، جازىلماس ناۋقاسىمدى بايقاپ، ءولىم ساعاتىنىڭ جاقىنداعانىن ەسكەرىپ، ارتىمدا قالعان ۇرپاعىما ارناپ، وسى وسيەتنامامدى جازدىم.
وجدانىم الدىندا بارشاڭىزدى ادام قىلدىم. قارا باسىمنىڭ قايعىسىن ەشۋاقىتتا قايعىرتپاي، سەندەر جايلى عانا ويلادىم. سەندەر ماعان ءوز تىرشىلىگىمنەن ارتىق، جانىمنان عازيز ەدىڭدەر. ەندى مىنا تابيعاتتىڭ قاتال زاڭى بويىنشا، مەن كەتىپ، سەندەر قالىپ باراسىڭدار. ءولىمىم وكىنىشتى ەمەس، تەك سوڭعى مينۋتىنا شەيىن جولى اۋىر، ازاپتى كورىنەدى.
ءبارىڭ دە ءبىلىمدى، اقىلدىسىڭدار: ءتاتۋ-تاتتى ءومىر سۇرىڭدەر!
مەنەن قالعان دۇنيە مۇلىكتى تومەندەگىشە ءبولىسىپ الىڭدار:
- بيبليوتەكام، قىزىل البومىم، كوسموناۆتار كوشەسى، 43-ۇيدەگى 16-كۆارتيرام، قارا پيانينو – مۇراتقا. جانە فونۆيزين كوشەسىندەگى 17ء-ۇيدىڭ استىڭعى قاباتىنا كۆارتيرشى جىبەرىلىپ، كۆارتيرا حاقى اسپيرانتۋرانى تاۋىسقانشا مۇراتقا تاپسىرىلىپ تۇرسىن!
- بارلىق كيىمدەرىم، قىزىل پيانينو، ءىس تىگەتىن ماشينام، جۇڭگو قاتىندارى اشەكەيلەگەن قارا شكاتۋلكام ىشىندەگى بارلىق زاتتارىمەن – يلفاعا.
- جازۋ ماشينام، كىشكەنە تەليەۆيزور – ازاتقا.
- قالعان دۇنيەلىگىمنىڭ بارشاسى، ءارحيۆىم – بولاتقا.
ەسكەرتۋ: 1966 جىلى، 22 يۋندە جازىلعان وسيەتنامام ىسكە اسپاسىن.
سۇيەگىمدى قاپالعا الىپ بارىپ قويىڭدار! قابىرگە تۇسىرەردە 10 مينۋتتاي بەتىمدى اشىپ، قاپالدىڭ سالقىن جەلىن تيگىزىڭدەر!
ءدىني ىرىمداردى ىستەمەڭدەر!
انالارىڭ – عابيتوۆا فاتيما. 31/1-1967 جىل، الماتى».
فاتيما جايلى ەستەلىكتەردى اقتارىپ وتىرىپ شىنىمەن دە قازاقتىڭ ءۇش بىردەي ارىسىنىڭ جارى بولعان تاتار قىزىنا قىزعانىشپەن قاراپ كەتەسىڭ. ءبىراق، ول زاماندا كوزى اشىق، كوكىرەگى وياۋ، ءساندى كيىنىپ، تارانىپ جۇرگەن ورىس پەن تاتاردىڭ قىزدارى بولاتىن. قازاقتىڭ تالاي ارىستارىنىڭ جارلارى ورىس پەن تاتاردىڭ قىزدارى بولعانىن ءبارىمىز بىلەمىز. كەيدە ونى ساياسي قۋعىن-سۇرگىننەن قۇتىلۋ ءۇشىن سولاي بولعان دەپ اقتاپ العىمىز كەلەدى. وزگە ۇلتتىڭ قىزدارىنا ۇيلەنىپ اقتالىپ كەتكەن زيالى كەمدە-كەم شىعار. دەگەنمەن، ءۇش ۇلى تۇلعادان ۇرپاق ءسۇيىپ، تاريح بەتتەرىندە قالعان تاتار قىزىنىڭ قازاق رۋحانياتىنداعى ۇلەسىن ەشكىم جوققا شىعارماس.
ماتەريال qamshy.kz سايتىنان الىندى
6alash ۇسىنادى
