Jaýryny jer ıiskemegen ataqty balýan, batyr, Qytaıdaǵy qazaqtyń ult-azattyq kóterilisiniń belsendi qatysýshylarynyń biri Dálelhan Muqamethanuly (1930-1998) týraly arǵy bettegi aǵaıynnyń arasynda ańyzǵa bergisiz ártúrli áńgimeler aıtylady. Mysaly, Dálelhan balýan kótergen Kók tastyń ózi nege turady. Ertistiń boıyndaǵy «Júrek sýy» dep atalatyn jerde jatqan bul tastyń salmaǵy 800 keli shamasynan artyq desedi. Úzeńgiles dosy Elisqan Mardanuly degen atamyz tas betine: «Balýan Dálelhan. 1952 jyl. Jazǵan Elisqan Mardanuly» dep óz qolymen oıyp jazǵan eken.
Búgin «Qaraqas Qaptaǵaı batyr» degen kitaptan dala kókjaly Ospan batyrdyń súıegin Altaıǵa alyp qaıtýǵa baılanysty mynadaı derekti kózim shalyp qaldy: Sherdıman - Ospan batyrdyń úlken uly. 1951 jyly atylǵan Ospan batyrdyń súıegin qaıtaryp bergennen keıin úkimetpen kelisimge kelgen. Súıekti alýǵa úlken qara atandy jetektep, myqty attar minip, Sherdıman Dálelhandy ertip, taǵy birneshe jigit bar, kúzdiń sońynda Úrimjige barady. Atylǵan jerdegi tereń shuńqyrdan kıimsheń jatqan batyrdyń súıegin qazyp alsa, jaryqtyqtyń denesi buzylmaǵan eken.
Dálelhan Oshyńnyń súıegin kóterip shyǵaryp, túıeniń ústindegi naýasha jasalǵan kesek kıizge jatqyzyp, jaqsylap orap alady. Sonda túıe ornynan úsh umtylyp áreń turǵan eken. Dálelhan «Men ómirimde talaı aýyr dúnıelerdi - aıý, túıe, nán qaraǵaı, júk tastardy da kótergende shimirikpegen edim. Oshyńnyń súıegindeı aýyrlyqty ómirimde kórmeppin, alyp shyqqansha qara ter basyp sendelip kettim. Asyldyń súıegi sonshama aýyr bolady eken» dep tańdaı qaǵypty.
Erlan MAZAN
6alash usynady
