ساعاتبەك اقىمەتحاجي ۇلى 1974 جىلى 22 ساۋىردە شىعىس تۇركىستانداعى التاي ايماعى بۋىرشىن مەن قابا اۋدانىنىڭ اراسىنداعى كيكباي دەگەن جەردە دۇنيەگە كەلگەن.
شىعارمالارى قىتايدا شىعاتىن "التاي اياسى"، "شۇعىلا"، "ىلە ايدىنى"، "تارباعاتاي"، "جاستۇلەك"، "اۋە تولقىنى" جۋرنالدارىمەن التاي گازەتتەرىندە جارىق كورگەن.
2010 جىلى مامىردا اتا مەكەنگە ورالعان قازاق ەلىندەگى "ارقا اجارى"، "بۇلاندى تاڭى"، "ءۇش قوڭىر"، "شالقار"، "زامان قازاقستان"، "جەتىسۋ" گازەتتەرىمەن "ءۇن"، "قازاقىستان ايەلدەرى"، "تۇمار" قاتارلى جۋرنالداردا شىعارمالارى جارىق كورىپ كەلەدى.
سونىمەن قاتار، "قاناس مەرۋەرتتەرى"، "سەزىم تامشىلارى" "الماناعى"، "و، اعاجاي"، "كوكجال-تۇن"، "جەكە جىر" جيناقتارى جارىق كوردى. "ءبىر شىمشىم توپىراق" اتتى تولىق جيناعى باسپاعا بەرىلۋ ۇستندە.
قازىر اقمولا وبىلىسى ەرەيمەنتاۋ اۋدانى تايباي اۋىلىندا تۇرادى.
قانىمدا اعىپ ۇلى ەرتىس تولقىنى
و، تولاعاي ابىزىم
(بەكبولات تىلەۋحانعا شاعىم)
التاي دەيتىن ءمارت حالىق ات مىنگىزىپ تون جاپقان،
اقىتى مەن وسپانداي ەڭىرەگەن ەر جاتقان.
و، تولاعاي ابىزىم حالى مۇشكىل قازاقتىڭ،
قانىن ءىشىپ سوناداي سول قازاقتى سورلاتقان.
تەلىم-تەلىم، تەنتىرەپ ۇستاعاننىڭ قولىندا،
قارا ىلاعى بولاما قانپەزەردىڭ جولىنا.
قاجىپ ءبىتتى قاراشا ەل قۇمعا شىققان جىڭعىلداي،
اينالاما اڭقاۋ ەل دۇباراعا سوڭىندا.
سەلگە كەتكەن ءۇمىتىم، ءسوزىم قۇمعا كومىلىپ،
جانىمدى جەپ جاتادى ادىلەتسىز جەگى قۇرت.
ۇجدان ولگەن ۇل-قىزىڭ ار-نامىسى تاپتالىپ،
قارقارا التاي قارالى قارت جۇرەگى ەزىلىپ.
جاۋىزدىققا قارسى ءسوز ايتپايمىسىڭ جان اعا،
داستارقانىن التايدىڭ اتتايمىسىڭ جان اعا.
قىرىق قۇراۋ قازاعىڭ جاۋتاڭداعان جانارى،
كوزبەن كورىپ ەلىڭدى قايتپايمىسىڭ جان اعا.
ءۇنسىز نەگە جاتىرسىڭ الىپ تۋعان ارىسىم،
باپقا بىتكەن ماڭدايعا باعى تايماس بارىسىم.
ابىلايعا اقىرعان باباڭ ەدى ەر بۇحار،
ادىلەت-دەپ جان بەرگەن العا ۇستاعان نامىسىن.
مانساپ ىزدەپ كەتتىڭ بە؟ ابىرويلى باعالى،
بايلىق قۋىپ جەتتىڭ بە؟ كىر جۇقپايتىن جاعالى.
ماڭگىلىككە جوعالماس جالعىز قانا اقيقات،
قوڭىز دۇنيە تۇبىندە قوقىر بولىپ قالادى.
اق جولىندا اللانىڭ حاقتى كورىپ كەلەسىڭ،
ءتورت قىبىلاڭ تەڭەسكەن ءتورت قازاققا توبەسىڭ.
بەرەرىڭ كوپ حالىققا بەرگەندە سول قاراشاڭ،
ءبىزدى امان جەتكىزگەن كونتەك قىلىپ كوبەسىن.
كەرەي دەگەن ەلىڭ بار قام كوڭىلى قارالى،
تۋعان جەرى تورقالى، توزاق بولىپ بارادى.
قۇتقارار دەپ قۇلدىقتان جولعا قاراپ جۇرمە انا،
كەيۋ دۇنيە كەڭ تۇساۋ جولبارىستاي جارالى.
قانىمدا اعىپ ۇلى ەرتىس تولقىنى
جانارىندا يمان تۇنعان بالا جان،
جازىپ جۇرمىن جانىم اكە ساعان ٴان.
كوكجيەككە بەيۋاقتا تەلمىرىپ،
سارعايدىڭبا؟ ۇلىڭدى ويلاپ اناجان.
قانىمدا اعىپ ۇلى ەرتىس تولقىنى،
جانىمداعى اششى مۇڭ كۇي تولقىدى.
جاعاداعى جاس قايىڭعا سۇيەنىپ،
قوشتاسىپ ەم قيماي، قيناي سول ٴتۇنى.
بەتكەيىڭنەن بوز جۋسانىڭ بۇرقىراپ،
باستاۋىڭنان باقالارىڭ شۇرقىراپ.
كەش تۇسىندىم، و، كيەلى تۋعان جەر،
سەندە قالعان ءسابي داۋسىم شىرقىراپ.
سەندە جەتىم، مەندە جەتىم التايىم،
قيرلاردا قالجىرادىم قارتايدىم.
ٴالىم جەتپەس قيالدارعا قول سوزعان،
سار ارقادا ءسوز كەمىرگەن نار تايمىن.
بولتىرىكتەي جالاپ جازام جارامدى،
ٴتىلسىم تەرەڭ تۇس كورەمىن تاڭ الدى.
ٴبىر تامشى قان بويىمداعى توپىراق،
الىپ كەتەم قابىرىما قاراڭعى.
اپارار مىناۋ جول قايدا
كۇلتەگىن جورتقان كۇرەڭ بەل،
قۇستاردىڭ مۇڭىن تىڭداعان.
قۇلاگەر شاپقان عۇن دالاڭ،
قىرقاسىن نەگە تۇلداعان.
شاينالىپ وتكەن عاسىردان،
كوز جازىپ نە ٴبىر اسىلدان.
قىمقىرىپ كەتكەن كەشەگى،
بابانىڭ بالبال تاسىن كىم؟ .
ٴبىرجان سال ەسكە ورالىپ،
اقانى كىرسە تۇسىڭە.
يمان_جۇسىپ ايتقان وسيەت،
وي سالار قاتتى كىسگە.
اپارار مىناۋ جول قايدا،
تونالعان كەۋدە توڭباي ما؟ .
اتانىڭ التىن قازىعى،
جوعالار بولسا سول قايعى.
جەم بولىپ توتى تورعايعا،
تورىڭدە شىمشق سايرايدى.
اسىرە قىزىل تەز وڭار،
تۇبىندە قايىر بولمايدى.
ابىزدار تۋعان سارتابان،
ءان كەتتى ءقازىر ارقادان.
دۇبارا، جاسىق ۇرپاقتار،
نە بولار ەكەن التامان. ؟
ەسىلدىڭ مۇڭى ەسكى مۇڭ،
عازالىن ايتار كەشقۇرىم.
ەلەۋسىز قالعان مولادان،
اھ ۇرعان داۋىس ەستىلگەن!
كەشىر انا
كەشىر انا تۇرمىسىم قارا بايىر،
ساناما سالماق سالعان ساراڭ ۋايىم.
تامىزدىڭ تالىقسىعان ىڭىرىندە،
اقشاربى بۇلتتان ءوتىپ بارادى ايىم.
كەشىر انا جاز اۋىپ بارا جاتىر،
جارىم تۇندە جادىما جازادى اقىل.
قىرىن قاراپ قىرتيعان ادامدارى،
تەك مەيىرىن توگەدى دالا جاقىن.
كەشىر انا تەلەفون جالعاماسام،
جالعاماسام،
ٴبىر ولەڭ ارناماسام.
قۋ-دۇنيە قۇرالاي كوزدىڭ قۇرتى،
قاناعاتى شامالى بارعا قاشان.
كەشىر انا قاشاندا كەشىرىمدى،
جەردەن تەرىپ جەپ جۇرمىن نەسىبەمدى.
شەگارا اتتاپ شالعايدا جۇرسەمداعى،
جىرعا قوسىپ جۇرەمىن ەسىمڭدى.
كەشىر انا الدىڭدا قارىزدارمىن،
اق سۇتىڭە ۋ، استە تامىزبادىم.
اقتاپ وتەر بورىشىن ازاماتپىن،
جالعاندىققا جانىمدى جاعىزبادىم.
كەشىر انا قاسىڭا بارا المادىم،
بارا المادىم تاسىرقاپ سان ارمانىم.
سالەم جولداپ قۇستاردىڭ قاناتىنان،
ەركوكشەنىڭ باسىنان ٴان ارنادىم.
بارا المادىم، قاسىڭا، بارا المادىم. .
تاناۋىنا سىپىرادى تالابىڭدى تاڭعى ب ا ق
(زاعىيپ ءانشى باۋىرىم جۇمابەك مۇقيات ۇلىنا)
سال ەرتەرەك ءنان كەۋدەگە بالاپانداپ بۇلا مۇڭ،
قيرلاردا ەلەڭدەيدى ءان عۇمىرعا قۇلاعىم.
جان جيەنىم كۇي توگىلىپ، جاندى جەگەن انىڭە،
سارى ارقادا اعىل-تەگىل ساعىنشپەن جىلادىم. . .
كوكىرەگى سوقىرلار مول، سەندەي ءومىر سۇرە الماس،
قۇلقىن قامى، سەندەي شالقىپ كۇلە الماس.
ۇجدان ولگەن، شىن زاعيىپ بوقتان وزگە مۇڭى جوق،
ادامدىعى احشامەنەن جوعالعان.
نار تولاعاي نامىس-دەگەن ناركەسكەندەي نارقى مىڭ،
قارت التايدىڭ اسپانىندا قىران بولىپ قالقىدىڭ.
العىسبەك پەن دانا شىرقاپ الاتاۋ دا ٴان-جىرىن،
سەندە ورال، اق مەكەنگە ماقاباتپەن جارقىنىم.
سارتاپ بولعان ساعىنش بار تۋعان جەرگە سانامدا،
سول ساعىنش قالىپ قويعان قاپاسىندا قاماۋدا.
كىندىك كەسىپ، كىرىم جۋعان قالتون، ٴۇشتاس، قاناسىم،
قاسىرەتتى، قان جۇتقاننان امان با؟ .
قويداي قوڭىر حالقىم قالاي تىرلىگى،
تامىرىنان سۋ العان با؟ جاۋھازىنداي قىر گ ۇلى.
ساعىم جۇتقان كوكسىن، ساۋىر، سالقىن شوقى بيىگى،
تامىزداعى وشپەك قالاي كوڭىلدەگى ٴبىر كۇنى.
كەتپە باۋىر، قاراشادا اياز قسسا كۇرسىنپ،
تۋعان جەردە تۋعان ەلدى سۇيۋ باقىت قۇلشىنىپ.
سەندەي ەرلىك جاسايتىندار وكىنشتى جوقپەن تەڭ،
ەزدىكپەننەن جاتقان كەزدە وزگەلەر دەپ ٴوز سورىنا تۇنشىعىپ.
و، جۇمابەك سىپىرادى تاناۋىنان تالابىڭدى تاڭعى ب ا ق،
جاتساداعى ۇلى ارمانىڭ جورگەگىندە سان جىلاپ.
بوز جۋسانى بۇرقىراعان بەيسەنبىمەن سۇلۋبايدىڭ دالاسى-اي،
ابىزدارمەن ناعىزداردان ٴتالىم العان اۋىزدىقسىز ارعىماق.
تولعاناتىن ەركەكتەر از بۇلىت بۇركەنگەن تاۋ جايىلى،
تاۋدى سۇيسە، ەسسزدىكپەن تەكسزدىككە بارمايدى. !
جاپپار اللا سۇيگەن قۇلىن ەشقاشان. . . .
كوتەرە الماس سناقتارعا سالمايدى.
جولدان تايسا جۇك كوتەرەر نارعا سىن،
قاڭباق قاۋىپ قارا تۇندە قالماسىن.
سەنى اللا ەسنە الىپ سناعىنا سالدى كوپ،
ۇيىرەر-دەپ توق پەندەلەر ٴتاۋباسىن. . . . .
شۇكىرلىك ەت ساعان بەرەر جاراتقاننڭ سىيى الدا،
ەرىك بەرمە، كۇپىرشىلىك قايىرىمسز قيالعا.
كۇدەر ۇزبە شىن جۇيرىكتى قايتا اۋىلعا سالادى،
قايتالانباس جولى كۇدىر اششى اقيقات قيانعا.
لاپىلدايدى شايحى-شابىت، وعىلان-وي، جالىن-جىر،
جادىرادى قاسىرەتتەن انىڭدى ەستىپ جانىم-كىل.
قانىمدا اعىپ قايران ەرتىس تىم كيەلى تولقىنى،
ەسىلمەنەن ءبىر ارنادا ارقا-جارقا تولقىدى!
بەيۋاقتا تومىرىقتاپ بەبەۋلەتىپ توسىن ۇن،
سايا تاپپاي سايعاقتاعان سار ۋايىمنان شوشىدىم.
اللا جازسا قاۋىشارمىز قاسيەتتى ونەرمەننەن ارقادا،
كورسكەنشە اماندىقپەن الماس جانار قوش ءىنىم!
6alash ۇسىنادى
