موڭعوليانىڭ حالىق ءارتىسى باقىش قىزى قايجامال اپا 97 جاسقا قاراعان شاعىندا باقيلىق بولدى.
بايان-ولگيي ايماعى ىرگەتاسىن قالاعان 1940 جىلدان باستاپ، ۇلتتىق ايماقتىڭ مادەنيەتى مەن ونەرىنىڭ كوشىن باستاعان اياۋلى انا، ونەر جۇلدىزى قايجەكەڭ شەت جۇرگەن قازاق دياسپوراسى تاريحىنىڭ كۋاگەرى، بايان-ولگيي ونەر وشاعىنىڭ جاناشىرى، شىراقشىسى ەدى.
موڭعوليانىڭ مادەنيەت، ونەرىنىڭ التىن كەزەڭىنىڭ جارىق جۇلدىزدارى – قيباتدولدا جۇماپي ۇلى، سامجيد رييمەد، موڭعولحان ارعىنباي ۇلى، قۇسايىن دۇيسەنباي ۇلى، تولەۋحان جاقسىلىق ۇلى، دۇيسەنبى تاسباتىر ۇلى، بەكزادا قارمولدا ۇلى، قابىكەي اقىمەر ۇلى، احمەتبەك الپەك ۇلى، كالەك قۇماقاي ۇلى، ءمۇسايىف قۇسايىن ۇلى، نۇسكەي ساتىپالدى ۇلى، قادۋ جاكەي قىزى، سەركەشحان ومارقاجى قىزى قاتارلى قايراتكەرلەردىڭ قاسيەتتى ساپىندا بىرگە بولعان اجەتاي دا قايتتى بۇ دۇنيەدەن.
قۇرمانحان ءمۇقامادي ۇلىنىڭ – «كەزەڭ ۇستىندە»، «جاسىل ءدوڭ»، اقتان بابي ۇلىنىڭ – «ەرمالايى» پەسالارىنداعى باستى رولدەردى سومداپ، ۇلى عابيت مۇسىرەپوۆتىڭ – «قىز جىبەك»، «اقانسەرى – اقتوقتى» جانە «قالقامان – مامىر»، شىڭعىس ايتماتوۆتىڭ – «انا – جەر انا»-لارىنداعى كلاسسيكالىق رولدەردى سومداعان ورەن تالانت قايجامال باقىش قىزى 1966 جىلى موڭعوليانىڭ «ەڭبەك سىڭىرگەن ءارتىسى» اتاعىمەن، 2014 جىلى 90 جاسىندا مونعوليا مەمەلەكەتىنىڭ «حالىق ءارتىسى» اتاعىمەن سىيلانعان.
قايجەكەڭ 1966-1974 جىلدار اراسىندا ايماقتىق مدت-ىن باسقاردى.
مارقۇم اسىل قايراتكەردىڭ ۇرپاق-جۇراعاتىنا كوڭىل ايتامىز!
توپىراعى تورقا بولسىن!
سۇراعان راحمەت ۇلى
موڭعوليانىڭ "حالىق ءارتىسى" باقىش قىزى قايجامال
باقىش قىزى قايجامال 1924 جىلى بۇلعىن سۇمىنىنىڭ "قابىرعا بۇلاق" دەگەن جەرىندە دۇنيەگە كەلگەن. رۋى جانتەكەي-سەكەل ۇرپاعى.
1938 جىلى 14 جاسىندا ۋلاانبااتار قالاسىندا سول كەزدەگى كوركەم ونەر مەكتەبىنە (قازىرگى مۋزىكا-بي اكادەمياسى) وقۋعا ءتۇسىپ، 1940 جىلى وسى مەكتەپتى وزات ءبىتىرىپ ايماقتىق كلۋبكە العاشقى ون كاسىبي ءارتيستىڭ ءبىرى بولىپ قابىلدانادى. 1953 جىلعا دەيىن ايماقتىق كلۋبتا ارتيس، 1953-1959 جىل ارالىعىندا باي-ولكە ايماقتىق ايەلدەر كەڭەسىنىڭ باستىعى، 1966-1974 جىلدارى مۋزىكالىق دراما تەاترىنىڭ باستىعى قىزىمەتىن اتقارعان.
باقىش قىزى قايجامال قوعامدىق سالادا دا كوپ قىزمەت اتقارعان ادام. حالىق ۇلى قۇرىلتايىنا ءبىر رەت، ايماقتىق حالىق قۇرىلتايىنا 6 رەت دەپۋتاتتىققا سايلانعان. ايماقتىق محرپ-نىڭ كوميتەتىنىڭ بيۋرا مۇشەسى، پلەنۋم مۇشەسىنە الدە نەشە رەت سايلانىپ، محرپ-نىڭ 12، مرجو-نىڭ 11-سەزىنە دەلاگات بولىپ سايلانعان. 41 جىل قوعامعا ەڭبەك ەتىپ 1981 جىلى زەينەت دەمالىسىنا شىققان. قايجامال اپانىڭ قوعام الدىندا، ونەر سالاسىندا اتقارعان قىرۋار ەڭبەگىن ۇكىمەت پارتيا جوعارى باعالاپ:
- 1966 جىلى موڭعوليانىڭ «ەڭبەك سىڭىرگەن ءارتىسى»؛
- 2014 جىلى مونعوليا مەمەلەكەتىنىڭ «حالىق ءارتىسى»؛
- موڭعوليا مادەنيەتىنىڭ وزات قىزمەتكەرى «التىن جۇلدىز» وردەنى؛
- «ەڭبەك قۇرمەت» مەدالىمەن 2 رەت، (1947، 1950)؛
- حالىق توڭكەرىسىنىڭ 50، 60، 70، 80، 90 جىلدىق مەرەكەلىك مەدالدارىمەن قاتار كوپتەگەن مەرەكەلىك مەدالدارىمەن ماراپاتتالعان.
2017 جىلى ايماقتىق مدت-نىڭ 60 جىلدىق مەرەيتويىندا موڭعول ەلىنىڭ «قۇرمەتتى ازاماتى» مارتەبەسىنە يە بولعان بىقىش قىزى قايجامال اپا 2 ۇل، 4 قىز ءوسىرىپ، ۇلىن ۇياعا، قىزىن قياعا قوندىرعان ارداقتى انا، اياۋلى اجە ەدى. 2020 جىلى بايان-ولگيي ايماعىندا 97 جاسىندا ومىردەن ءوتتى.
6alash ۇسىنادى
