Qytaıdan emes, Qarlyǵashtan ımengen Qaraospan

Qytaıdan emes, Qarlyǵashtan ımengen Qaraospan

     Qarlyǵashtyń uıasyna qatysty Altaı óńirindegi el aýzynda: «Chıń úkimetiniń temir noqtasynan qoryqpaǵan qara Ospan qarlyǵashtyń kıesinen qorqypty» degen sóz bar. Bul jaǵdaı 1904-jyldan ilgeri Altaı óńirin Tarbaǵataı men Qobda alma-kezek basqaryp turǵan kezde Chıń úkimetiniń Tarbaǵataıdaǵy ýakili máten amby jambyl (bıik qorǵan) saldyrý úshin altaı qazaqtaryna bes júz adamdyq Eńbekkúsh salyǵyn túsiripti. Muny estigen Altaıdy bılegen tórt bıdiń biri Beısenbi bıdiń uly qara Ospan Eńbekkúsh salyǵyn berýge qarsy shyǵypty. Óz jarlyǵyna qarsy turǵan qara Ospandy Máten amby Tarbaǵataıdaǵy ordasyna shaqyrtyp alyp, onyń basyna temirden noqta kıgizip, jaıaý kóshe aralatyp jazalap, qonaǵasy bergenim dep aldyna dońyzdyń basyn tartyp masqaralapty. Aqyl men aıbardy sheber paıdalanǵan qara Ospan aqyry mátenniń jarlyǵyn ozgerttirip, azamattaryn aýyr Eńbekten arashalap, maldan tólem bergizip qutylypty.

Keıin 1904-jyly Altaı óńiri Ortalyq úkimetke (Beıjıńge) tóte qaraıtyn erekshe aımaq bolyp bekitilgen soń Chıń úkimetiniń Altaıdaǵy ýakili chı hyń chyńshaı sársúmbede (qazirgi Altaı qalasy) bıler keńesin ashypty. Keńeske shaqyrylǵan bılerdiń biri qara Ospan birińǵaı kók kezdememen qaptalǵan kıiz úılerin ákelip tiktiripti. Keńes aıaqtaǵansha qara Ospan jatqan úıdiń shańyraǵyna qarlyǵash kelip uıa salypty. Muny kórgen qara Ospan «Kıeli qus, obal bolady» dep keńes aıaqtaǵan soń da qarlyǵashtyń uıasyn buzdyrmaı, balapandaryn ushyrǵan soń bir-aq kóshipti.

Qýanysh İlıas

Abaq usyndy