Dına Nurpeıis kelini (1861-1955) – qazaqtyń áıgili kúıshi kompozıtory. Týyp ósken jeri Batys Qazaqstan oblysynyń Jańaqala aýdanyna qarasty Beketaı qumy degen jer. Topyraq Almaty qalasynan buıyrǵan. Qazaqstannyń halyq ártisi (1944). Halyq ónerpazdarynyń 1937 jyly ótken respýblıkalyq baıqaýyna qatysyp 75 jasynda halyq aspaptaryn tartatyn ónerpazdardyń Moskvada ótken Búkilodaqtyq birinshi baıqaýynda, odan keıin 1944 jyly 83 jasynda Orta Azıanyń bes respýblıkasynan ónerpazdar qatysqan Tashkenttegi on kúndikte Dına taǵy da júldeli oryndardy jeńip alady. Ákesi belgili dombyrashy adam eken, qyzy Dınaǵa 8 jasynan bastap-aq sol ónerdiń qyr-syryn úırete bastaǵan. Onyń uly kúıshi Qurmanǵazymen alǵash kezdesýi de osy kez. 8-9 jasar Dına ustazynyń kúılerin úırenip qana qoımaı, onyń kúıshilik-oryndaýshylyq ónerdegi erekshelikterin, dástúrin jalǵastyrady. Dınanyń tyrnaqaldy «Bulbul», «Baıjuma», «Kógentúp» atty kúılerinde halyqtyń kúıshilik dástúri aıqyn seziledi. 1916 jylǵy oqıǵaǵa shyǵarǵan «1916 jyl» kúıinde Qurmanǵazynyń Isataı men Mahambetke arnaǵan «Kishkentaı» kúıiniń áseri baıqalady. Dına ata-ana shańyraǵynda bulańdap ósken jas keziniń ózinde aq Dáýletkereı, Músiráli, Álikeı, Túrkesh, Uzaq, Esjan, Baıjuma, Balamaısań sıaqty kúshilerdiń kúıin náshine keltire tartyp, tóńiregi «dombyrashy qyz» dep ataǵan. Qarshadaı qyzdyń dańqyn estip, áıgili Qurmanǵazy arnaıy izdep kelgen. Ol Dınanyń dombyra tartysyna súısinip, bolashaǵynan úlken úmit kútip, batasyn bergen. Osydan keıin Dınadan kóz jazbaı, únemi aınalyp soǵyp, dodaly kúı aıtystaryna ertip baryp, dombyra tartýdyń tereń syrlaryn úıretedi. Dına toǵyz jasynan bastap on toǵyz jasyna deıin, qashan uzatylǵansha Qurmanǵazynyń baýlýynda bolady. Qurmanǵazydaı dáýlesker kúıshiniń ustaz bolýy Dınanyń ǵana baqytty bolyp qoıǵan joq, ısi qazaqtyń kúı óneriniń baqyty boldy. Dına 1880 jyly Berish ishindegi Besqasqa rýynan shyqqan Turmanuly Qanas degen jigitke turmysqa shyǵady. Qanas pen Dınadan Nurpeıis atty bir ul týǵan. Alaıda, alǵashqy perzenti dúnıege kelgen soń Qanas kóp keshikpeı qaıtys bolady. Dına ata saltymen qaıyn inisi Shápekke qosylady. Kúıeýiniń atyn atamaıtyn dástúr boıynsha Dına kúıeýi Shápekti «Jápek» dep ataıtyn bolǵan. Keıbir derekterde «Jápek» dep jazylýy sodan. Dınanyń alǵashqy kúıeýinen kórgen perzenti Nurpeıis 14 jasynda qaıtys bolady. Keıin el ishinde sanaq pa, saılaý ma, áıteýir bir tizim alý ataı almaǵan Dına famılıasynyń ornyna qaıtys bolǵan tuńǵyshy Nurpeıistiń esimin ataǵan. Mine, Dınanyń Nurpeıis kelini atanýynyń syry osynda. Jápek pen Dına baqytty ǵumyr keship, berekeli januıa qurǵan.
6alash usyndy
