سۋرەتتە: ادىلەت احمەت ۇلى مەن كۇيشى ارشىن كاسىمباي
بۇل شىن مانىندە ۇلكەن جاڭالىق. الدىمەن كۇي اۆتورىنىڭ، جانە توڭىرەگىندە جۇرگەن رۋحانيات جوقشىلارىنىڭ، اتاقتى عۇلاما، اقىن، دانىشپان اقىت ءۇلىمجى ۇرپاقتارىنىڭ، ارعى-بەرگى بەتتەگى اعايىننىڭ، ءتىپتى كۇللى قازاق بالاسىنىڭ ۇلى قۋانىشى دەۋگە دە بولادى. سەبەبى، ونەر اتتى ۇعىمدى ۇلت ۇستازى احمەت بايتۇرسىن ۇلى تىرنەك ونەرى، كورنەك ونەرى دەپ ەكىگە بولەدى. تىرنەك ونەرى – كۇندەلىك تىرشىلىككە ارنالعان كەرەك جاراق جاساۋ، استاۋ، شاڭىراق، ىڭىرشاق، ۋىق، ت. ب. ال، كورنەك ونەرى – بۇگىنگى تىلمەن ايتقاندا كوركەم ونەر. سول كوركەم ونەرگە ادەبيەتتىڭ ءار جانرى مەن كۇي، ساۋلەت ونەرى، بەينەلەۋ ونەرى، مۇسىنشىلىك، سۋرەتشىلىك، ت.ب جاتادى دەيدى. كۇي – حيكمەت دۇنيە. اقىندىقتىق كەز كەلگەن ادامعا قونبايتىنى سياقتى، كۇي دە سولاي. كۇي قازاقپەن ەگىز جانر. كۇيدىڭ ءبىر ارتىقشىلىعى تۇيە بوتالاعانداي وتە سيرەك تۋادى. ال، ولەڭ ەكى كۇننىڭ بىرىندە جازىلا بەرەدى. تۇتاس قازاق يدەياسىنىڭ قولداۋشىسى بولىپ جۇرگەن ەر تۇلعالى ازاماتتار ەلدىڭ شىعىسى مەن باتىسىن، تەرىستىگى مەن تۇستىگىن بولە قارامايدى. سودان دا بولار، شىعىستا تۋعان ونەر تۋىندىلارى، اتا مۇرالارى بۇگىندە قازاقستاندا جوعارى دەڭگەيدە دارىپتەلۋدە. ارينە وعان دا ۇلكەن ازاماتتىق جۇرەك، پاراساتتى پايىمدار كەرەك.
مىنە، وسىلايشا، قۇرمەتتى اعايىن، قازاق رۋحانياتىنا جاڭا كۇي كەلىپ قوسىلدى، جاي عانا قوسىلىپ قويماي ۇلكەن وركەستردە ورىندالدى. ەسكە سالا كەتەر بولساق، وسى كۇيدىڭ اۆتورى، اتاقتى كۇيشى كاسىمباي قۇسايىن ۇلىنىڭ بالاسى ارشىن كاسىمباي بۇدان بۇرىن "ەر جانىبەك "اتتى ارىندى كۇي شىعارىپ، ونى دا وتىرار سازى وركەسترى ورىنداپ شىققان بولاتىن. قازاق ونەرىنىڭ جاناشىرى بولىپ جۇرگەن قايرات ءنابي ارشىننىڭ دومبىراسىنىڭ شاناعىنداعى سول "ەر جانىبەكتى " "وتىرار سازى" حالقارالىق وركەسترگە تانىسىتىرىپ، وسى ءبىر يگى جۇمىستىڭ باستاماسىن قولعا الىپ، جولى اشىلۋىنا سەبەپكەر بولعان ەدى. وركەستردىڭ ديريجەرى ءمۇسىلىم امزە مىرزا. قۇس قاناتتى عۇمىر كەشكەن، التىن ساۋساق، داۋلەسكەر كۇيشى نۇرعيسا تىلەنديەۆتىڭ قىزى، ق ر ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى، وركەستردىڭ كوركەمدىك جەتەكشىسى ءدىنزۋحىرا تىلەنديەۆا باسقاراتىن بۇل ورتالىق بۇگىنگى تاڭدا تالاي مۇرامىزدىڭ تۇگەندەلۋىندە ۇلكەن رول ويناپ كەلەدى. ال، بۇگىنگى اڭگىمەمىزگە تيەك بولعان "اقىت تولعاۋىن "ونەر جاناشىرى، بەلگىلى كاسىپكەر ەسەن ءبايتىل ۇلىنىڭ دانەكەر بولۋىندا وتىرار سازىنان تىڭداپ وتىرمىز.
تاۋەلسىز قازاقستان توپىراعىنا كەلگەلى بىرنەشە كۇيلەردى تىڭدارمان قاۋىمعا ۇسىنىپ ۇلگىرگەن ارشىن كاسىمباي ۇلىنىڭ بۇدان باسقا "قوجابەرگەن باتىر جورىعى" اتتى سۇراپىل، داۋىل مىنەزدى كۇيى دە كوپتىڭ كوڭىلىنەن شىعۋدا. الداعى كۇندەر دە ول كۇيدە ەل قازىناسى تاڭداۋلى ساحنالار ارقىلى قوسىلادى دەپ ۇمىتتەنەمىز.
ونەر يەلەرى مەن ونەر تانۋشىلارعا، ونەر جاناشىرلارىنا العىسىمىزدى بىلدىرەمىز !
ا.بايتۇرسىن ۇلى اتىنداعى ءتىل ءبىلىمى
ينستيتۋتىنىڭ قىزمەتكەرى، اقىن
ادىلەت احمەت ۇلى
«ارمان» اكو سايتىنان الىندى
6الاش ۇسىندى
