قازاقستاندا ۇلتتىق ءبىرىڭعاي تەستىلەۋ 20 ماۋسىم مەن 5 شىلدە ارالىعىندا وتەدى، وعان ەلىمىزدەگى 130 مىڭنان استام تۇلەك قاتىسادى. ونىڭ 111017ء-سى بيىلعى تۇلەك بولسا، 20 مىڭعا جۋىعى – مەكتەپ جانە كوللەدجدىڭ بۇرىنعى تۇلەگى. بيىل ۇبت العاش رەت جاڭا جاعدايدا وتەدى: ەڭ الدىمەن تۇلەكتەر ىندەتكە بايلانىستى ەنگىزىلگەن كارانتيننىڭ قاتاڭ تالاپتارىن ساقتاۋى ءتيىس. ءبىلىم جانە عىلىم ءمينيسترى اسحات ايماعامبەتوۆ حالىققا ەسەپ بەرۋ كەزىندە ۇبت-نى وتكىزۋدەگى ءبىرقاتار وزگەرىستەرگە توقتالدى.
ۇبت-دا كالكۋلياتوردى قالاي قولدانادى؟
بيىل مەكتەپ تۇلەكتەرى ۇبت تاپسىرعاندا كالكۋلياتور قولدانا الادى. ءبىراق كالكۋلياتوردى كىرگىزۋگە بولمايدى. ۇلتتىق تەستىلەۋ ورتالىعى قاراپايىم كالكۋلياتورلاردى ۇبت تاپسىراتىن جەرلەرگە اكەلىپ قويادى. تىيىم سالىنعان زاتتاردى كىرگىزگەن جاعدايدا قاتاڭ شارا قولدانىلادى. سونداي-اق تەستىلەۋدىڭ بەينەجازباسى قارالادى. ەگەر جازبادا ەرەجە بۇزۋشىلىق انىقتالسا دا، قاتاڭ شارا قولدانىلادى. سونداي-اق تاپسىرمانى ورىنداۋعا بەرىلەتىن ۋاقىت ۇزاردى. مينيستر تاعى ءبىر ءسۇيىنشى جاڭالىقپەن قۋانتتى. ەندى كوللەدج تۇلەكتەرى جوعارى وقۋ ورنىنا اقىلى تۇردە ۇقساس ماماندىققا ءتۇسۋ ءۇشىن ۇبت تاپسىرمايدى.
«2019 جىلدان باستاپ ۇبت-نى بىرنەشە رەت وتكىزۋ قارالدى. تەحنيكالىق-كاسىپتىك ءبىلىمى بار كوللەدج تۇلەكتەرى ۋنيۆەرسيتەتكە ۇقساس ماماندىقتارعا اقىلى تۇردە تاپسىراتىن كەزدە ۇبت-دان بوساتىلدى. 2020 جىلدا حالىقارالىق ستاندارتتارداعى SAT، AسT، ءىB تەستىلەردىڭ ناتيجەسىن ۇبت بالىنا اۋىستىرۋ شكالاسىن ەنگىزەمىز جانە ودان ءارى ولار مەملەكەتتىك گرانتتارعا ۇمىتكەر بولا الادى» دەدى ول.
وتكىزۋ بازاسى قايتا قارالۋدا
بۇل دەگەنىمىز – تەست سۇراقتارىنىڭ مازمۇنىنا وزگەرىس ەنگىزۋ. بۇل، ارينە، وتە ماڭىزدى. سول سەبەپتى ۇلتتىق ءبىرىڭعاي تەستىلەۋ بويىنشا ەلەكتروندى تەستىلەۋگە كوشۋ ماسەلەسى – باستى ورىندا.
«ەڭ ماڭىزدى ماسەلە – تەست سۇراقتارىنىڭ مازمۇنىن وزگەرتۋ. سۇراقتار اقپاراتتى ەسكە ساقتاۋ نەمەسە قانداي دا ءبىر فاكتىنى، وقيعانى ءبىلۋ ەمەس، ساۋاتتىلىعىن ولشەۋ، ءبىلىمىن پايدالانا ءبىلۋ، سىني ويلاي ءبىلۋ جانە تالداۋعا بايلانىستى بولۋ كەرەك. ءقازىر ۇبت-نى وتكىزۋ بويىنشا بازا قايتا قارالىپ جاتىر. سۇراقتار تەك فۋنكسيونالدى ساۋاتتىلىعىنا قاتىستى بولۋ كەرەك دەگەن تاپسىرما تۇر» دەدى اسحات ايماعامبەتوۆ.
شاكىرتاقى وسەدى
بۇدان بۇرىن ۇلتتىق قوعامدىق سەنىم كەڭەسىنىڭ وتىرىسىندا مەملەكەت باسشىسى ءبىلىم جانە عىلىم جۇيەسىن تۇبەگەيلى رەفورمالاۋ قاجەتتىگىن ايتىپ، پەداگوگيكالىق ماماندىققا ءتۇسۋ بالىن جانە شاكىرتاقىنى 26 مىڭنان 42000 تەڭگەگە ءوسىرۋ تۋرالى ناقتى تاپسىرما بەرگەن بولاتىن. 2020 جىلدىڭ قىركۇيەگىنەن باستاپ، پرەزيدەنتتىڭ تاپسىرماسىنا سايكەس، شاكىرتاقىنى 42500 تەڭگەگە دەيىن كوتەرۋ جانە پەداگوگيكالىق ماماندىقتارعا ءتۇسۋدىڭ شەكتى بالىن 70-كە دەيىن ۇلعايتۋ كوزدەلگەن.
قاعازباستىلىقتان ارىلامىز
قاعازباستىلىققا قارسى جاڭاشىلدىق. ەندى بيىلدان باستاپ ۋنيۆەرسيتەتكە قۇجاتتار ەلەكتروندى تۇردە تاپسىرىلادى. ياعني مەكتەپ تۇلەكتەرى ۋنيۆەرسيتەتكە ءتۇسۋ ءۇشىن قۇجاتىن ونلاين جانە egov ەلەكتروندى ۇكىمەت پورتالى ارقىلى تاپسىرۋعا مۇمكىندىكتەرى بار. بۇل تاڭەرتەڭنەن باستاپ كەزەككە تۇرۋ مەن قاعازباستىلىقتى جويۋعا كومەكتەسەدى. سونىمەن قوسا، ۇبت سەرتيفيكاتى جانە گرانت بەرىلگەنى تۋرالى كۋالىكتىڭ ەلەكتروندى نۇسقاسى بولادى.
بيىل نە وزگەرەدى؟
– ۇبت 20 ماۋسىم مەن 5 شىلدە ارالىعىندا وتەدى؛
– سانيتارلىق-ەپيدەميولوگيالىق تالاپتار قاتاڭ ساقتالادى؛
– ۇبت 5 ءپان (3 مىندەتتى جانە 2 بەيىندىك) بويىنشا قاعاز جۇزىندە وتكىزىلەدى. تەست تاپسىرمالارىنىڭ سانى – 120. ەڭ جوعارى بالل – 140.
جاڭاشىلدىقتار:
– تۇلعانىڭ بەت-الپەتىن تانۋ كومەگىمەن (Face ID) سايكەستەندىرۋ؛
– ەلەكتروندىق سەرتيفيكات جانە ءبىلىم بەرۋ گرانتىن تاعايىنداۋ تۋرالى ەلەكتروندىق كۋالىك؛
– SAT، ACت جانە IB حالىقارالىق ستاندارتتالعان تەستتەرىنىڭ بالدارىن ۇبت بالىنا اۋدارۋ؛
– شەكتىك بالل جيناماعان تۇلعالارعا ۇبت-نى قايتادان تاپسىرۋ مۇمكىندىگى بەرىلەدى؛
– بولاشاق پەداگوگتار ءۇشىن شەكتى بالل – 70؛
– ۇبت بارىسىندا تۇسىرىلگەن بەينەجازبا ساراپتالادى. تەست تاپسىرۋشىلارى تىيىم سالىنعان زاتتاردى پايدالانعانى انىقتالعان جاعدايدا ۇبت ناتيجەسى دە، تاعايىندالعان ءبىلىم بەرۋ گرانتى دا كۇشىن جويادى؛
– ۇبت تاپسىرۋ ورىندارىندا كالكۋلياتور بەرىلەدى؛
– تەستىلەۋ ۋاقىتى – 4 ساعات.
