ابايدىڭ بەينەسى ساقتالىپ قالعان ەكى فوتوسۋرەتتىڭ تاريحى

بۇگىندە ابايدىڭ "جيدەباي-بورىلى" مەملەكەتتىك قورى-مۋزەيىندە اباي قۇنانباي ۇلىنىڭ ەكى فوتوسۋرەتى عانا ساقتالعان. بۇل تۋرالى سەمەيدەگى مەملەكەتتىك مۋزەيدىڭ عىلىمي قىزمەتكەرى قۋات قيىقباي ايتىپ بەردى.

مۋزەي قىزمەتكەرىنىڭ ايتۋىنشا، بۇل ءتۇپنۇسقا سۋرەتتەردى مۋزەيگە مۇحتار اۋەزوۆ تاپسىرعان ەكەن. "ءبىرىنشى سۋرەتتە ابايدىڭ ءدىلدادان تۋعان تۇڭعىش بالاسى اقىلباي جانە ابايدىڭ ءوزى جانە ايگەرىمنەن تۋعان ۇلى تۇراعۇل. سۋرەت 1896 جىلى سەمەي قالاسىندا تۇسىرىلگەن. ءتۇپنۇسقا. ۇزىندىعى مەن ەنى 9-13 سانتيمەتر. كارتون قاعازعا مۇقيات جاپسىرىلعان. اباي مۋزەيىنە 1941 جىلى 6 اقپاندا №40 قابىلداۋ اكت بويىنشا وتكىزىلگەن. فوتونى تاۋىپ-ساقتاپ ابايدىڭ جاڭادان قۇرىلعان سەمەيدەگى مۋزەيىنە وتكىزۋشى - مۇحتار اۋەزوۆ.

ول ءوزىنىڭ الماتىداعى مەكەنجايىن كورسەتىپ قول قويعان. اباي مۋزەيىنىڭ نەگىزگى قور كىتاپشاسىندا: "اباي س سىنوۆيامي اكىلباەم ي تۋراگۋلوم (پودليننيك). سنياتو 1896 گودۋ ۆ گ. سەميلالاتينسكە فوتوگرافوم ن. گ. كۋزنەسوۆىم. ۆ دار مۋزەيۋ ابايا وت مۋحتارا ومارحانوۆيچا اۋەەوۆا" دەپ جازىپ، فوتوسۋرەتتىڭ تۇسىرىلگەن جىلىن، ءتۇسىرۋشىنىڭ ءاتى-جونىن، مۇحتار اۋەزوۆتىڭ ۇلى اقىننىڭ مۋزەيىنە سىيعا تارتقانىن انىقتاپ اشىپ كورسوتىپ بەلگىلەگەن"، - دەيدى قۋات قيىقباي.

اقىلباي اباي ۇلى، اباي قۇنانباي ۇلى، تۋراعۇل اباي ۇلى. سەمەي.1896 جىل.

ونىڭ ايتۋىنشا، سۋرەتتى فوتوگراف ن.گ. كۋزنەسوۆ تۇسىرگەن.

"ەكىنشى سۋرەت - ابايدىڭ وتباسىمەن 1903 جىلى تۇسكەن سۋرەتى. مۇندا اباي ءوزىنىڭ جيدەبايداعى ءۇي ىشىمەن تۇسكەن قالپىندا بەينەلەنگەن. ءبىرىنشى قاتاردا پاكيزات - بورىك كيىپ وتىرعان قىز بالا مەن اۋباكىر. بۇل ەكەۋى - اقىلبايدىڭ بالالارى. وسپان بۇل ەكەۋىن باۋىرىنا سالىپ ءوسىرىپ، ءوز بالاسى رەتىندە كورگەن. ورتادا وتىرعان - اباي. ەكىنشى قاتاردا - ماعاۋيا، ەركەجان جانە اۋباكىردىڭ ايەلى كاماليا. الدىڭعى قاتاردا وتىرعان - تۋراعۇل"، - دەپ سيپاتتايدى قىزمەتكەرى.

اباي وتباسىمەن، 1903 جىل. 1-قاتاردا: پاكيزات، تۋراعۇل اباي ۇلى، اۋباكىر اقىلباي ۇلى. وتىرعان اباي قۇنانباي ۇلى. 3-قاتاردا: ماعاۋيا اباي ۇلى، ەركەجان، كاماليا (اۋباكىردىڭ ايەلى).

"فوتوسۋرەتتى ءتۇپنۇسقادان 1959 جىلى قايتا ءتۇسىرىپ، كوشىرمە تۋرىندە اباي مۋزەيىنە بەرگەن - مۇحتار اۋەەوۆ. ءتۇپ نۇسقاسى الماتىداعى مۇحتار اۋەزوۆ مۋزەيىندە ساقتاۋلى. فوتوسۋرەتتىڭ ۇزىندىعى - 23 سانتيمەتر، ەنى - 13 سانتيمەتر. ۇلى اقىننىڭ بۇل تاريحي ەكى فوتوبەينەسى ۋزاق جىلداردان بەرى مۋزەي ەكسپوزيسياسىنا قويىلىپ، كورسەتىلىپ كەلەدى. كوپتيراجدى جول كورسەتكىش كىتاپتارعا، مەرزىمدى باسىلىمداردا جارىق كورىپ جۇرگەنى بەلگىلى"، - دەيدى قۋات قيىقباي.

ەسكە سالايىق، مۇنىڭ الدىندا قازاقستان پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقايەۆ اباي قۇنانباي ۇلىنىڭ 175 جىلدىق مەرەيتويىن مەرەكەلەۋ تۋرالى زاڭعا قول قويعان بولاتىن. ونىڭ الدىندا پرەزيدەنت 2019 جىلعى 1 قازانعا دەيىن اباي قۇنانباي ۇلىنىڭ 175 جىلدىق مەرەيتويىن دايىنداۋ جانە وتكىزۋ جونىندەگى جالپىرەسپۋبليكالىق جوسپاردى بەكىتۋدى تاپسىرعان ەدى.

وسىعان بايلانىستى ءقازىر Instagram جانە Facebook جەلىلەرىندە قازاقتىڭ ۇلى اقىنى اباي قۇنانباي ۇلىنىڭ ولەڭدەرىن وقۋ ناۋقانى ءجۇرىپ جاتىر. بۇل challengeء-دى جەلى قولدانۋشىلارى تاراتىپ جاتىر. Challenge #abai175 حەشتەگىمەن بەلگىلەنگەن. بۇگىنگە دەيىن ەستافەتانى قابىل العان ەلىمىزدىڭ شوۋ-بيزنەس جۇلدىزدارى مەن شەنەۋنىكتەرى ۇلى اقىننىڭ تۋىندىلارىنان ءۇزىندى وقىدى. رەسەيلىك كومپوزيتور يگور كرۋتوي دا ديماش قۇدايبەرگەن جولداعان ەستافەتانى قابىلداپ، ابايدىڭ ءبىر ولەڭىن وقىعان ەدى.

tengrinews.kz