تاتتىمبەت قازانعاپ ۇلى (1815ج.، قازىرگى قاراعاندى وبلىسى قارقارالى اۋدانىنداتۋىپ، 1862ج. قايتىس بوعان) – كۇيشى-كومپوزيتور، دومبىراشى، شەرتپە كۇي ورىنداۋشىلىق مەكتەبىنىڭ نەگىزىن قالاۋشىلاردىڭ ءبىرى، حالىق كۇي ونەرىنىڭ كلاسسيگى. ارعىن تايپاسى قاراكەسەك رۋى تاز شانشار بولىمىنەن شىققان.
ءبىرجان سال: "تاتتىمبەت — ارداگەرىم، ارعىن اسقان، قىرىق ءتۇرلى كۇي اينالعان بارماعىنا"، — دەپ سۇيسىنەدى.
تاتتىمبەت تالاي-تالاي دودالى كۇي ايتىستارىنا ءتۇسىپ، قارسىلاسىن توسىلتۋ ءۇشىن، دومبىرادا قالىس، شالىس، تەرىس، قوساق بۇراۋلارىن كوپ قولدانعان. بۇل ءداستۇردىڭ ورنىعۋىنا مۇرىندىق بولعان. ابايدىڭ اناسى ۇلجانعا اپا بولىپ كەلەتىن مالقارا قىز، شۇبىرتپالىدان شىققان يتاياق، نايمان ىشىندەگى شاشاق سياقتى داۋلەسكەر دومبىراشىلارمەن تاتتىمبەت كۇي ايتىسىنا تۇسكەندە دومبىرانى بىردە باشپايىمەن قاعىپ، كەلەسىدە ۇستارامەن تارتىپ، ەندى بىردە پەرنەلەرىن قيىپ تاستاپ تارتىپ ونەر كورسەتكەنى تۋرالى قىزىقتى اڭگىمەلەر ەل ىشىندە كۇنى بۇگىنگە دەيىن ايتىلادى. دومبىراشىلىق ونەر ارعى اتا-تەگىنەن دارىعان. العاش دومبىرا تارتۋدى اكەسى قازانعاپتىڭ ءىنىسى اليدەن ۇيرەنىپ، اناسى اقبوپەدەن تاربيە العان. تاتتىمبەتتىڭ ءار ءتۇرلى تاقىرىپتى قامتيتىن 40-تان استام كۇيى بار.
قازاق كومپوزيتورلارىنىڭ كامەرالىق-اسپاپتىق، سيمفونيالىق جانە وپەرالىق تۋىندىلارىندا تاتتىمبەتتىڭ كوپتەگەن كۇيلەرى پايدالانىلدى. مىسالى، ەۆگەنيي برۋسيلوۆسكييدىڭ “قىز جىبەك” وپەراسىندا “بىلقىلداق”، “قوس باسار”؛ “جامبىل” فيلمىندە “سارى جايلاۋ” كۇيلەرى ورىندالادى. م.ساعاتوۆ تاتتىمبەتتىڭ “سىلقىلداق” كۇيىن ەسترادا وركەسترىنىڭ سۇيەمەلىمەن ترۋباعا ارناپ پەسا جازدى.
6alash ۇسىندى
